Küllerinden Doğan Kasaba Turgutlu
Salih ÖzbaranKüllerinden Doğan Kasaba Turgutlu Gönderileri
Küllerinden Doğan Kasaba Turgutlu kitaplarını, Küllerinden Doğan Kasaba Turgutlu sözleri ve alıntılarını, Küllerinden Doğan Kasaba Turgutlu yazarlarını, Küllerinden Doğan Kasaba Turgutlu yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.E. H. Carr - Tarih Nedir?
"Çağdaş insan daha önce görülmemiş bir derecede kendi varlığının bilincindedir. Geçip geldiği belirsiz pırıltıları, varmakta olduğu belirsizliği aydınlatabileceği umuduyla, coşkuyla incelemekte, tersine olarak da, önünde uzanan yol hakkındaki arzuları ve endişeleri ardında kalanların anlayışını güçlendirmektedir. Geçmiş, bugün ve gelecek, tarihin sonsuz zenciri içinde birbirine bağlıdır."
Sayfa 161 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Anneler Birliği
Halkevi binasındakı toplantılara eklemek istedigim bir ayrıntı daha bulunmaktadır, o da "Anneler Birliği"dir. 1937 yılına ait bir çaba, bu birliğin yeni ve ciddi girişimlerle hizmetini arttırmakta olduğu dillendirilmektedir. Halkevi'nde her hafta düzenli olarak üyelerini bir araya getiren bu birlik aydınlatıcı toplantılarının ötesinde halkın büyük ilgi gösterdigi bir çocuk balosu düzenlemiş, başarılı çocuklar ödüllendirilmiş, giysilerin düzgünlüğü hayranlık yaratmıştır. Birliğin bir başka çabasını da gazeteden öğrenelim:
Anneler Birliği, fakir küçük yavrulara her hafta muntazaman süt ve muhtelif gıda maddeleri dağıtmaktadır. 23 Nisan bayramında fakir çocuklara elbise, önlük, yaka, çorap, oyuncaklar dağıtılmış ve onlar sevindirilmiştir. Anneler birliğini hararetle takdir ederiz.*
*18 Anadolu, 30 Nisan 1937.
Sayfa 147 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Halkevleri
Türkiye'de 1932 yılında açılışı yapılan bu kurumun amaç ve çalışmalarında sadece "mekteb" eğitimi sınırları içinde kalmak, halkı eğitmek, gençliğe değer vermek, ulusu bilinçli kılmak, birbirini seven bir halk kitlesi oluşturacak nitelikleri taşımıyordu. Aynı zamanda geniş ufukları bulunan "mesai sahası" hedeflemek, "medeniyet yolunda" kaybedilen mesafeyi en kısa zamanda kazanmak, "medeniyet safında" gereken düzeyi yakalamak planlarıyla dünya sahnesinde yer almayı gerçekleştirmekti.
Sayfa 144 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Zorluklar içinde planlanan okulların varolan nüfus için yeterli olmayacağı belliydi; okul çağındaki çocukların dışında halkı aydınlatabilecek çabaların harcanması kaçınılmazdı. 1927 yılı il zabıtlarında Muallimler Birliği'nin açılacak "Halk Dershaneleri" için istekte bulunduğu kayıtlıdır ve destek için Turgutlu'ya 450 TL ayrılmıştır.
Sayfa 135 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Kurtuluş Savaşı sonrasında Halk Fırkası'nın bünyesinde bir kütüphane, iki Halk Okuma Odası kurulmuştu. 1926-1927 döneminde eğitim ve öğretime başlayan Cumhuriyet Mektebi'nde ilk Latince ders uygulaması bir sonraki öğretim yılında başlatılmış; aynı şekilde, hemen ardından, faaliyete geçen İsmetpaşa Mektebi öğretime yeni Türk abecesiyle girmişti. Bu iki ilkokula Hilal ilkokulunun katılımıyla eğitim zencirinin ilk halkaları oluşturulmuştu.
Sayfa 123 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Unutmamak gereklidir ki, 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda "kibrit gibi basit bir şeyi bile üretemez durumdaydı. Ancak 1930'lu yılların ortalarına gelindiğinde fabrikalar tekstil ürünleri, şeker, kağıt ve çimento üretiyordu." Kasaba'nın sanayi mallarını üretebilecek potansiyeli vardı; Osmanlı asırlarından devreden, hatta daha eski çağlardan beri kullanılan çok verimli topraklarının bahşettiği başta çekirdeksiz (kuru) üzüm sonra da pamuk ve tütün olmak üzere pek çeşitli ürünleri vardı. Böyle bir zenginlik onu sadece tarım ve sanayide yüceltmeyecek, fiziksel genişliğin yakalanmasında, kültürel değişimin gerçekleştirilmesinde, okulların yapılmasında ve daha birçok alanda çağı yakalamasının baş aktörü olacaktı. Başka türlü ifade etmem gerekirse, Kasaba'da Cumhuriyet'in temelleri halkın özellikle bağcılıktan sağladığı gelirlerin çok büyük katkılarıyla atılabilecekti.
Sayfa 103 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
14 Kasım 1932 tarihli Anadolu gazetesinde K. İlhami imzasıyla çıkan "Kasaba Mektubu" köşesinde Kasaba, "Batı Anadolu'nun Mezapotamyası" olarak betimlenmektedir. "Yeni yapılan şehrin caddeleri geniş ve muntazam olarak açılmıştır. Binalar da bir hizada ve yeknesak bir manzara" göstermektedir.
Sayfa 93 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Modern bir kente dönüşümünün doruk noktasına tanıklık etmiş olan başka bir görüntü de Esnaf ve Ahali Bankası'nın 1929 yılındakı açılış töreni sırasında yansımıştır. İzmir valisi Kâzım (Dirik) Paşa'nın da katıldığı ve Kasaba kaymakamı Haşim, Belediye adına Kâzım, Türk Ocağı adına Zühtü Beylerin, bazı fabrikatör ve tüccarın açılış öncesinde Türk Ocağı'na giderken yürüdükleri Kasaba caddelerinin "İzmir caddelerinden çok geniş olduğu saptamasında bulunulmuştur.
Sayfa 79 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi - *Anadolu, 10 Şubat 1929.
Ulusal hareket, her şeyden önce Anadolu'nun bölünmesine engel olmak amacındaydı. Ardından ise, çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak, "asri" bir ülke konumuna gelmek temel ilke oldu.
Sayfa 52 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Turgutlu'nun "Kasaba" durumuna gelişinin nedenlerinden birisi de, hiç şüphesiz, orada 1610 tarihinde bir pazarın kurulması olmuştur. Çevresindeki bazı köylerle birlikte bir "has" ünitesine bağlı olan bu yöre, verimli topraklarında üretilen buğday, arpa ve özellikle pamuk sayesinde 17. yüzyılla birlikte bölgeye ve Avrupa ticaretine daha fazla açılma olanağı yakalamış, böylece tarım ve ticaret merkezlerinden biri olmuştur.
Sayfa 39 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Toplumsal hareketlilik tarihçilerin geniş olarak incelediği bir konu olmuştur. Bu bağlamda artık kırsal kesime göre daha fazla nüfusu barındıran, kültür, sanat, eğitim etkinlikleri yapan kurumlara sahip olan kentler yerel tarihçiler için öncelikli çalışma alanıdır. Yeni bir toplum biçimine yol açtığı için kentleşmeyi, sadece ekonomik boyutlarıyla değil, göç edenlerin entegrasyonu, yeni toplumsal katmanlaşma biçimlerinin doğuşu, çalışma saatleriyle boş zamanlar arasındakı ayrım vb'yi de içeren bir toplumsal değişim süreci olarak araştırmak gerekir.*
Sayfa 29 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi - *Y. Oğuzoğlu. "Yerel Tarih", Türkiye'de Tarih Yazımı (ed. V. Engin ve A. Şimşek). İstanbul, 2011, s. 412.
Biliyoruz ki büyük sefâletler ve felaketler geçirdiniz. Evleriniz yakıldı, hemşehrilerinizden bir çoğu şehit edildi. Fakat bütün bu cenk sizin için, heyetiniz için bir ders-i intibah (uyanış) ve teyakkuz olmuştur. Biz bu intibahla çalışacak olursak artık o kara günlerin avdetine imkân kalmaz.
Gazi Mustafa Kemal Paşa, 26 Ocak 1923
Sayfa 6 - Birinci Basım: Şubat 2013 - İzmir Büyükşehir Belediyesi
Tarım, Sanayi ve Ticaret
Unutmamak gereklidir ki, 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda “kibrit gibi basit bir şeyi bile üretemez durumdaydı. Ancak 1930’lu yılların ortalarına gelindiğinde fabrikalar tekstil ürünleri, şeker, kağıt ve çimento üretiyordu”.
Sayfa 103 - İzmir Büyükşehir Belediyesi YayınlarıKitabı okudu