İkinci Meşrutiyetin henüz emekleme çağında olduğu bir dönemde, “haricî teşvik ve dahilî hıyanetlerin elele vermesiyle ortaya çıkan 31 Mart isyanı, kanlı bir ihtilâl şeklini alarak, yakın dönem Türk tarihinin yüzüne kapkara bir leke sürmüştür. Osmanlı ordusunun siyasete bulaşmasının ve 1908 Meşrutiyetimin getirdiği aşırı özgürlük ortamından yararlanan siyasî partileri ve yerli iş birlikçileri yanlarına çeken dış ıjıihrakların kışkırtmaları ve içte de irticaî kesimin medreseliler-halk-asker üzerindeki olumsuz propagandaları neticesi patlak veren 31 Mart isyam'm Rumeli'den gelen Hareket Ordusu bastırmıştır. Hareket ordusunun hazırlanmasında, sevk ve idaresinde henüz Yüzbaşı rütbesinde bulunan geleceğin Türkiye’sinin mimarı Kurmay Yüzbaşı Mustafa Kemal (Atatürk)’in önemli rolü olmuştur. Bu görev, Mustafa Kemal’in kurmaylık yeteneğini ispat ettiği, 31 Mart isyanının bastırılması ve İstanbul’da asayişin geri getirilmesindeki etkinliğini ortaya koyması bakımından önemlidir. Bu çalışmada, Kurmay Yüzbaşı Mustafa Kemal’in faaliyetleri, hem kendi not defterine kaydettikleri, hem de dönemin birinci elden arşiv belgeleri incelenerek olaylar değerlendirilmiş ve gün ışığına çıkarılmıştır. Ordunun siyaset dışı kalmasını daha Yüzbaşı rütbesinde iken dile getiren Mustafa Kemal, o dönemde bu konuda etkili olamamış ancak, Türkiye Cumhuriyetinin muhafızı kahraman Türk ordusunun siyasetten uzak kalmasını sağlamıştır.
