Sovyetler Birliği İlişkileri
Kurtuluş Savaşı Yıllarında Türkiye-Sovyetler Birliği İlişkileri
A. ŞemsutdinovSözler ve Alıntılar
Lenin ve TBMM Hükümeti İlişkileri
TBMM milletvekili Celal Nuri, V.İ.Lenin'in Türk halkına yaptığı yardımın önemini kaydederek şunları yazıyor; "Bu saygıdeğer insan en kara günlerimizde bize yakınlık gösterdi. Ulusumuzun en ağır düşüncelere daldığı günlerdi. Bütün sınırlarımızda düşmanlar vardı. İşte o zaman Lenin, bize yardım elini uzattı. En güç dakikalarda mektupları ve telgraflarıyla bizi yüreklendirdi".
Sayfa 48Kitabı okudu
SSCB yardımları
1920 yılı yazında ilk parti silah Trabzon’a gönderilmiş durumdaydı. Eylül 1920’de Erzurum’da Türk hükümeti ve askeri komutanlık temsilcilerine 200,6 kg. külçe altın teslim edildi.
Mustafa Kemal’in SSCB’ye yazdığı telgraf
Size, sadece kendi zincirlerini kırmakla yetinmeyip iki yıldan fazla süredir bütün dünyanın kurtarılması uğrunda eşi görülmemiş bir mücadele yürüten ve baskının dünya yüzünden sonsuza dek silinmesi için duyulmamış acılara seve seve katlanılan Rus halkına, Türk halkının hayranlık duyduğunu bildirmekten çok büyük mutluluk duyuyorum. Bir yandan Batı emekçilerinin, öte yandan Asya ve Afrika halkının, uluslararası sermayesinin, efendilerinin en yüksek kazancı elde etmesi amacıyla birbirlerini yok etmeleri ve köleleştirilmeleri için onları kullandığını anladıkları ve sömürge politikasının bir suç olduğu bilinciyle dünya emekçi kitlelerinin kafasına yerleştiği gün burjuvazinin egemenliğinin sona ereceğine ilişkin inancımın bütün yurttaşlarım tarafından da paylaşıldığına eminim.
SSCB dış politika belgeleriKitabı okudu
Kurtuluş Savaşında Azerbaycan’ın tutumu
Haziran 1920’de Sovyet Azerbaycan’la Türkiye arasında da diplomatik ilişki kurdu. Azarbaycan hükümeti, Türkiye hükümetine, “Müslüman komünistlerin Türk ulusal hareketinin başarısı için her türlü çabayı harcayacakları” konusunda güvence verdi.
Sayfa 12Kitabı okudu
23 Mart 1921'de Sovyet Azerbaycan hükümeti Türkiye'nin gereksinmeleri için 30 tank petrol 2 tank benzin ve 8 tank gazyağını Türkiye'ye armağan olarak Karsa gönderdi.
Sovyet Rusya o zaman dünyada TBMM hükümetini tanıyan ve onunla dostça diplomatik ilişkiler kuran tek ülkeydi.
Ali Fuat Cebesoy "Rusya'da yeni rejim kurulduğu sıralarda çarlar tarafından yaratılmış olan Türk-Rus düşmanlığına son vermek ve halklarımız arasında kardeşlik ve dostluk kurmak konusunda epeyce düşündük" diye yazıyordu. Ekim 1919'da Sovyet hükümetiyle gayri resmi ilişki kurmak için Halil Kut Paşa gönderildi.