Acı... Ayaklanmaları anlaşılır bir dille, ve yormadan anlatıyor. İçimizdeki yabancıların yaptıkları neyse de, kendimizden olanların yaptıkları çok üzücü. Egonun ve dar görüşlülüğün yanında birilerinin kendi siyasetini uygulamak için zehirledikleri bir kahramanı nasıl haine dönüştürdüklerinin ibretlik durumu; Çerkes Ethem. Çerkes Ethem'e Şam muzun vizesi hazır olduğunu artık affedildiğini bildirmesi üzerine 'Memlekette kimin yüzüne bakabilirim' demesi, başka bir günde dönmek niyetiniz var mı sorusuna 'Hayır, ben kendimi memleket dışında ölüme mahkum ettim' demesi sanırım gerçekleri geç fark etmesi ve pişmanlığı olarak değerlendirilebilir ve okuyanın içinde ibretlik bir burukluk bırakabilir. Yine bu konuda Ethem gurup komutanlarından Pehlivan ağanın davranışı da ibret için göz ardı edilmemeli. Yaptığı yanlışı görmüş, Yunanlılara sığınmayı kendisine yedirememiş, dahası yanlışından dönmüş ama geriye dönememiş bir adam... Hâlâ içinde ki samimiyeti, vatan sevgisini kaybetmemiş olacak ki, Yunan işgalinde ki geri bölgelere geçip gerilerinde baskınlar, sabotajlar yapmak suretiyle Yunanlılara zararlı olmaya çalışmış ve sonunda Yunanlıların
baskınına uğrayarak ölmüş bir adamın kıssası. Yazarın çok kısa değinip yorum yapmadığı bir kıssa. Burada yine Atatürk'ün büyük devlet adamlığı aşikar. Dahası son ana kadar Çerkes Ethem'in ihanet çizgisini geçmemesi için göstermiş olduğu çabalar da bir vefa örneği. Belki Ethem ihanete sapmasa Cumhuriyet in ilk vekillerinden olacaktı. Belki bir bakan ya da saygıdeğer bir asker emeklisi... Kader mi, seçim mi? Ya da sadece hırs... Ve hata...
