Misyonerlik Karşısında Türkiye
Samiha AyverdiSözler ve Alıntılar
Hayal, dâima tatlıdır. Ama bâzı hayaller, şeker yalayan çocuklar gibi yalnız onunla oyalanıp kendini aldatanlara zevk verir. Başkalarının ağzını tatlandırmaz.
Sayfa 65
18. Yüzyıl İngiltere'nin İstanbul Sefiri Sir James Porter. Ah Osmanlı ah
"Türkiye'de yol kesmek vak'alarıyla ev soygunculukları ve hatta dolandırıcılık, yankesicilik vak'aları âdeta meçhul gibidir. Harp hâlinde olsun, sulh hâlinde olsun, yollar da evler de emindir.
Hayal, daima tatlıdır. Ama bâzı hayaller, şeker yalayan çocuklar gibi yalnız onunla oyalanıp kendini aldatanlara zevk verir. Başkalarının ağzını tatlandırmaz.
Eğer biz Türkler, patronajımız altında yaşayan kavimlerin vicdan ve îmânlarına saygı göstermeyip türlü yollarla onları kendi inancımıza getirmeyi bir prensip kabul edip sizin sisteminiz gereğince tatbik etmiş olsaydık, bugün Balkanlarda tek Bulgar, tek Sırp, tek Rumen ve hatta Yunanlı kalmazdı. Ya Müslümanlığı kabul ederler ya başka diyarlara göç etmeye mecbur edilir veya imhâ edilirlerdi. Fakat idâremiz altında altı yüz sene iktisâdî, içtimâî, vicdânî hürriyetleri ne sahip olarak yaşamış olan bu milletler, ne yazık ki istiklâllerini ele alır almaz, sanat eserlerimiz de dâhil, Rumeli'den Türklüğün kökünü kazıdılar.
İstanbul'da birkaç sene kalıp tetkiklerde bulunduktan sonra intibâlarını Paris'te neşreden târihçi Abdolonyme Ubicini'de, o devrin Türkiye'sindeki emniyet ve huzûru şöyle anlatır:
"Bu muazzam taht şehrinde dükkâncı, namaz saatlerinde dükkânını açık bırakıp gider ve geceleri de evlerin kapıları basit bir mandalla kapatılır. Böyle olduğu halde senede üç dört hırsızlık vak'ası bile olmaz. Halbuki ahalisi sırf hıristiyan olan Galata ve Beyoğlu'nda hırsızlık ve cinâyet vak'aları duyulmayan gün yoktur."
Ben, Allah'ın kulu ve Hazret-i Muhammed'in ümmetiyim. İki dünyâda da Allah'ım beni, İslâm'ın şerefinden mahrum eylemesin ve siz üçlükte kalan hıristiyanları da Kur'ân'ın nuru ile nurlandırsın.
Hürmetlerimle... Sâmiha AYVERDİ
İngiliz misyoneri ile konuşan Afrikalı ve güngörmüş bir ihtiyarın şu veciz cümleleri ne kadar isabetle belirtmiştir. "Siz memleketimize geldiğiniz zaman bizim topraklarımız, sizin de mukaddes kitabınız vardı. Şimdi ise bizim mukaddes kitabımız, sizin ise topraklarınız var."