Osmanlı’da modernleşme sürecinde toplumun ve tiyatronun nitelikleri yeniden belirlenirken benzer sorunlarla karşılaşan cemaatler, kendi deneyimlerini komedya türü içinde, benzer kurgusal ve estetik özelliklerle sergileyerek sorunlara benzer çözüm önerileri sunarlar. Osmanlı toplumunda cemaatlerin deneyimlerini, kültürlerin etkileşimini, edebiyatların alışverişlerini görmezden gelen bir tarih yazımına karşı on dokuzuncu yüzyıl tiyatro ortamının çeşitliliğini ve zenginliğini keşfetmek için üç farklı cemaatin mensubu olan yazarlar tarafından kaleme alınmış ve daha önce Latin harfleriyle yayımlanmamış üç oyundan (Dobri Voynikov, Yanlış Anlaşılan Medeniyet; Misak Koçunyan, Mezarda Bir İzdivaç; Osman Hamdi Bey, İki Karpuz Bir Koltuğa Sığmaz) oluşan bu derleme, Osmanlı tiyatrosunu edebî ortaklıkları, deneyim yakınlıklarıyla bir bütünlük içinde düşünüyor.
“ZLATA (Gururlu): Eğitim lazım, eğitim; medeniyet lazım!
HACI KOSTA: Medeniyet… Ya sonra?”
