Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Hıristiyanlar, Müslümanlar ve Yahudiler, 1430-1950

Selanik - Hayaletler Şehri

Mark Mazower

Selanik - Hayaletler Şehri Gönderileri

Selanik - Hayaletler Şehri kitaplarını, Selanik - Hayaletler Şehri sözleri ve alıntılarını, Selanik - Hayaletler Şehri yazarlarını, Selanik - Hayaletler Şehri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Selanik
Yazar John Freely'nin anlattığı gibi, Boğazın Anadolu yakasındaki Üsküdar tepelerinde uzanan Bülbülderesindeki mezarlıkları, bugün hala "Selanikliler Mezarlığı" olarak biliniyor.
Sayfa 112 - Alfa
Selanik
16. yüzyılın ortasına gelindiğinde, nüfusu 30.000'e yükselmiş ve Balkanlar'ın kişi başına düşen en yüksek vergisini ve İstanbul'un batısındaki tüm kentsel yerleşimlerin en büyük gelirini getiren kent olmuştu.
Sayfa 95
Reklam
Milliyetçilerin tarihi tümüyle sahte süreklilikler ve uygun suskunluklar hakkındadır; seçilmiş bir halkın, kaderin kendileri için seçtiği bir toprak ile randevusunun öyküsünü anlatmak da kurguları gerektirir. Özellikle sakinlerinin çoğunun bu yerle bağlantısının izini üç-dört kuşaktan öteye süremediği Selanik gibi bir kentte, geçmişin tuhaf ve inanılması güç bir versiyonudur bu. Okulda ne öğrenmiş olurlarsa olsunlar, kendi aile deneyimleri çok farklı türden bir öykü anlatır, kaderin değil, talihin daha büyük rol oynadığı bir kargaşa, altüst oluş, terk edilme ve hayatta kalma destanıdır bu.
Sayfa 610Kitabı okudu
Küçük devletler daha geniş dünyayla bütünleştikçe, hatta en büyükler bile, tümünün karşılaşabileceği sorunlarla baş etmekte komşularının yardımına ne denli muhtaç olduğunu anladıkça, bir zamanlar besledikleri, onlara bir tür meşrulaştırma veren, sıkı bir biçimde denetlenen ve dar zihniyetli tarih anlayışı, artık daha az makul ve daha az gerekli gibi görünmeye başlıyor. Öteki gelecekler, öteki geçmişleri gerektiriyor.
Sayfa 610Kitabı okudu
Beyaz Kule, kentin kuruluşundan başlayan fakat 1430'da Osmanlı fethiyle sona eren tarih ve sanatının büyüleyici bir sergisine ev sahipliği yapıyor. Bey Hamamı restore ediliyor ama 1981'e kadar kullanılmış olan 16. yüzyıl Paşa Hamamı bakımsızlık içinde ve Hamza Bey Camii, istenmeyen bir konuk gibi, kentin göbeğinde harap ve terk edilmiş halde duruyor.Yapraklarla kaplı avlusunun süküneti ziyaretçiler tarafından ender olarak bozulan Yeni Cami, Arkeoloji Müzesi'nin ek binasi olarak kullanılıyor ve burada ara sıra sanat sergileri açılıyor.Kaderin garip bir cilvesiyle, 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin ayakta kalan en iyi örneği, Atatürk'ün doğduğu ev, bugün Türk konsolosluğuna ait bina.
Sayfa 607Kitabı okudu
Kentin Osmanlı mirasının tanınması, tarihçi Kostas Moskof un yirmi yılı aşkın bir süre önce bu fikri ilk olarak önerdiğinde olduğu gibi, bugün hâlâ pek çok kişi tarafından akıl almaz gibi görülüyor. Kentin eski müzeleri klasik antik çağı, Makedonya folklorunu ve Makedonya Mücadelesini barındırıyor, son zamanların müzecilik etkinliği çılgınlığı içinde yaratılmış olan daha yenileri, Bizans dönemi, fotoğrafçılık, sinema, modern sanat, su kaynakları ve müzik aletlerine olan ilgiyi ortaya koyuyor.
Sayfa 607Kitabı okudu
Reklam
18. yüzyılda, Selanik'i durma noktasına getiren veba olmuştu; 21. yüzyılın başında ise trafik olacaktı. Ancak 20. yüzyılın büyük bölümünde durma nedeni, örgütlü emeğin grev ve gösterileri ile kendini ortaya koyan kitle siyasetiydi.
Sayfa 493Kitabı okudu
Muhacirlerin yarattığı değişim hayret vericiydi 1913 gibi geç bir tarihte, Selanik nüfusunun %73'üne Yahudiler ve Müslümanların hakim olduğu bir mekânda, kent surları içinde yaşamıştı, 1932'ye gelindiğinde, yarısından çoğu-ve artık büyük çoğunluğu Hıristiyandı- 36 muhacir yerleşimi, 7 Yahudi semti ile tarihsel merkezin çevresinde kuzeyden güneye doğru 16 kilometre uzanan geniş bir alanda, 13 karma mahallede yaşıyorlardı. Eskisini kuşatan "ikinci" bir kent daha gelişmişti.
Sayfa 480Kitabı okudu
1912 1913'te bile, Yunan topraklarından çıkan Müslümanların ve Bulgarların sayısı, gelen Yunanlardan azdı. Her onda ve her devlet sivilleri dışarı sürüyordu. En azından 40.000 Rum Bulgarlardan kaçarken, Türkler Doğu Trakya'dan yaklaşık 100.0000 Rum'u sürdüler ve 1916'ya gelindiğinde Selanik'teki nüfus dengesi temelden değişmişti.
Sayfa 474Kitabı okudu
Kentteki Müslümanların çok yüksek bir oranı meşru bir biçimde böyle bir iddiada bulunabileceğinden, kimin Arnavut kabul edileceği meselesi, Yunan yetkililer açısın dan büyük bir sorun oluşturuyordu. Sonunda, Yunanistan'da ikamet etmek, Müslüman olmak, Arnavutluk'ta doğan bir ba ba ve bir "Türk benlik bilinci" adı verilen şeyden yoksun olmak, kilit ölçütler olarak kabul edildi.
Sayfa 465Kitabı okudu
Reklam
Birkaç yıl içinde, 15.000'den fazla Müslüman evlerini terk etti. Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi, ablası ve kuzeni Türk başkentindeki mülteci kamplarına sığındı. Kentin son valisi Nazım Paşa da ayrılıyordu. Paşa, bir şair ve bir Mevleviydi ve büyük reformcu Midhat Paşa'min dostuydu.Alaca İmaret semtinde büyümüş olan 11 yaşındaki torunu kentin kaybına ağlayan bir şiir yazdı, daha sonra bu çocuk Türkiye'nin en ünlü modern şairi Nâzım Hikmet olacaktı "1902'de doğdum/ doğduğum şehre dönmedim bir daha/geriye dönmeyi sevmem", "kimi insanlar otların kimi insan balıkların çeşidini bilir/ ben ayrılıkların", bunlar, onun ölümünden kısa bir süre 1961'de Berlin'de yazdığı Otobiyografi adlı şiirinin mısralarıydı.
Sayfa 452Kitabı okudu
Bir Ingiliz askeri. yangından iki ay sonra, "Selanik bir ölüler kenti," diye yazmıştı. Sokakları ıssız, kafe ve restoranları artık yok ve geceleri parlak mehtabın gümüşsü ışığı, sarkan putreller ve kararmış bina iskeletlerinin gözüktüğü hayaletimsi harabelerden oluşan bir çorak ülkenin üzerine düşüyor... Narin fakat sapasağlam inşa edilmiş minarelerin birçoğu kurtuldu... ve insan bu sıkıntıya duçar olmuş kentin sokaklarında dikkatle yürürken, dingin gece havasında müezzinin çağrısı çınlıyor. Allahuekber!"
Sayfa 415Kitabı okudu
Asıl mesele -Türk nasıl saptanır- Selanik'te yaşayan Türk milliyetçisi Tekin Alp'in 1912'deki Türk Milli Hareketinin Tabiatı ve Tarihi İnkişafı başlıklı yazı­larında incelenmişti. Ona göre, daha üç yıl önce, Osmanlı Türkleri kendilerini "sa­dece Müslüman olarak görüyor ve milletlerini ayn bir varlığa sahip diye düşün­müyordu. Anadolu köylüsü "Türk" sözcüğünü Kızılbaş (kırmızı başlık giyen kişi) ile eşanlamlı kabul ediyordu. Eğitimli sınıflar arasında bile, Türkiye dışında Türk ırkının üyelerinin yaşamakta olduğunu bilmeyen kişiler vardı." İttihat ve Terakki''nin zaferiyle halkın benlik bilinci değişti ve onun imparatorluğu Osmanlıcılık ilkesi üzerine yer­leştirme çabasını destekledi.
Aslında, hiçbir zaman yayımlanmamasına ve savaş dönemi nüfus değişimleri yüzünden kisa sürede işe yaramaz hale gelmesine karşın, 1913 nüfus sayımı, modern kentin etnografik kompozisyonunu ve izleyen aylar ve yıllar içinde yitip gidecek Osmanlı din dengesinin son bir görünümünün makul ölçü doğru ilk enstantanesini verir. Toplam nüfus 157.889'a çi ti ve bunun 40.000'den biraz azı Yunan, 45.867'si "Osmanlı başka bir deyişle Müslüman ve 61.439'u da Yahudi olarak kaydedilmişti.
Sayfa 394Kitabı okudu
"Selanik'i nasıl terk edebildiniz, o güzelim yurdumuzu?" diye çıkıştı Mustafa Kemal bir arkadaşına. "Neden onu düşmana bırakıp da buraya geldiniz?"
Sayfa 385Kitabı okudu
56 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.