Sakın ola besmelesiz yemek yeme. Adam yoksul olur. Sırrın varsa en yakınına bile söyleme. İyi adını kötüye çıkarma. Kötüye yoldaş olma. Zararını çok çekersin. Sen daima ileri yürü! Gözüm benim, geri kalma. Ekili tarlaya basma. Dost payına göz dikme. Bir şey koymadığın yere el uzatma. İki kişi konuşurken dinleme. Ekmek ve tuz hakkını gözet. Davetsiz bir yere gitme. Gidersen, güvendiğin yere, dürüst kimseye git. Sır sakla. Topluluklardan duyduğun sözleri aklında tut. Evden eve söz taşıma. Dedikodu etme, ahlâklı ol. Herkesle iyi geçin. İnatçı ve kötü sözlü olma. Yaşlılara saygı göster.
Evliya Çelebi, seyahati sırasında gezdiği yerleri ve gördüklerini en ince ayrıntısına kadar incelemeye çalışmış, öğrenmiş ve eserine kaydetmiştir. Tanıdığı insanların yaşayışlarını, dinlerini, dillerini, kültürlerini ve ortaya koydukları eserleri tek tek anlatmış, enine boyuna inceleyerek yazmıştır. İşte bu yüzden Seyahatnâme bizim için çok önemli bir tarih, kültür, coğrafya, folklor ve gelenek görenek kaynağıdır.
Onun hayatı bir sacayağı üzerine kurulmuştur.Bu sacayağı onun aşk derecesinde tutkulu olduğu üç özel zevkidir:Bütün konularda bilgi sahibi olmak, hemen herkesi tanımak ve doyasıya gezmek.