"... Haldun Dormen'den daha çok tiyatro adamı bir kişi söyleyemiyorsanız işte tanıdığınız ve sundunuz Haldun Dormen'i. Onu anladınız, sevdiniz ve artık didikleyebilirsiniz. Türk tiyatrosu, bütün büyük ustalara karşın, mim sanatı ve sadece el, yüz hareketlerinden oluşuyordu. Haldun Dormen tiyatroya omurga hareketini getirdi: Omurga, bacaklar ve her şey... Jean Louise Barraut'un deyimiyle 'antiölüm' bir duruş. tiyatro adamı dedim. En tiyatro adamı! Alaturkanın, ortaoyununun ölü yanlarını sildi; snopluğun iyi yanlarını da getirdi. Ses Opereti geleneği onun çıkışıyla tükendi.. Tiyatroyu saydırdı, sevdirirken saydırdı." "...Sürç-ü Lisan Ettikse adıyla yayımladığı anılarını okurken anlamaya çalışıyorum Haldun Dormen'i. Bence çok açık bir adam. Özeleştirisiyle tutkusunu nasıl da yan yana götürüyor! 'Amerika'da sadece uşak rolleri oynamış bu oğlanın' çok şişirildiğini söyleyen ünlü aktrisler de olmuş; tiyatrodan ayrılan bazı oyuncular onu varlıklı olmakla suçlamışlar. Aslında çok güzel yazılmış bir anılar kitabı Sür-ü Lisan Ettikse. O yıllardaki kendi anılarımı da yakalamak için bazı bölümlerini iki, üç kez karıştırdım. Bir kız kardeşi varmış: Adı: Şimal. Kızına Şimal adını koyan babanın duyarlığını düşündüm. Şimal ölmüş, Haldun'da Uzak Batı, Ortadoğu duyarlığı giderek yan yana yürür olmuş. Küçük Sahne, Cep Tiyatrosu, Dormen Tiyatrosu deneylerini bir arada algılarken bir sürü izlenim konfeti gibi saçılıyor üstümüze. Şahane Züğürtler'deki Prens Mikail en çok severek oynadığı rol. Prens Mikail'i şöyle tanımlıyor anılar kitabında: "Herkese seslenebilen bir yönü vardı. Çarlık Rusyası'nın asilzadesi olmasına rağmen, elindeki parayı çağdaş Rusya'ya vermekten çekinmeyecek kadar büyük bir insandı Prens. Hem duygulu, hem komik sahneleri vardı." Ona benzemiyor mu? Şahane Züğürtler'i Amerika'da oynamış Haldun Dormen. Aslında oradaki tip ona iyice uyuyor, diye düşündüm. Bilmiyorum, her oyununu seyretmedim, ama bence, Türk Tiyatrosu'nun kurucularından biri de Haldun Dormen'dir. Bütün bu verilerin aydınlığında şöyle özetleyemez miyiz onun sanat hayatını: Şemsiyepalas'ta Şahane Züğürtler.

Yazar:

Haldun Dormen

Tahmini Okuma Süresi: 15 sa. 6 dk.Sayfa Sayısı: 533Basım Tarihi: Temmuz 2003Yayınevi: Epsilon Yayınevi

ISBN: 9789753314534Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak

Türler:

Deneme-İnceleme,

Edebiyat

Benzer Kitaplar

Tümünü Gör

Reklam

Kitap İstatistikleri

302gösterim

Yazar Hakkında

Haldun DormenYazar · 11 kitap

Babası, Kıbrıslı aydın bir işadamı olan Sait Ömer Bey, annesi İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Bir yaşına basmadan, ailesi İstanbul, Şişli’ye yerleşti. Sahneye ilk defa Galatasaray Lisesi’nde ortaokul öğrencisi iken çıktı. Lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladı.[1] Sekiz yaşında geçirdiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlandı. Tiyatro eğitimini ABD’de Yale Üniversitesi’nde aldı.[1] İstanbul’a döndüğünde önce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye girdi ve Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle ilk kez seyirci karşısına çıktı. Bir buçuk yıl Muhsin Ertuğrul ile çalıştıktan sonra Beyoğlu Parmak sokağın arkasında 60 kişilik bir salonu olan Cep Tiyatrosu'nu kurdu. 1957’de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu’nu kurdu. Cep Tiyatrosu’ndaki Erol Günaydın, Nisa Serezli, Metin Serezli, Erol Keskin gibi isimler Dormen Tiyatrosu’nun kadrosunu oluşturdu. Topluluk en parlak dönemini 1957-1972 yılları arasında yaşadı. 1961’de Türkiye’de sahnelenen ilk müzikal olarak bilinen Sokak Kızı İrma’yı sahneledi. 1966'da sinemacılık yapan Dormen, bu dönemde iki film yönetti: Ekrem Bora ile Belgin Doruk’un rol aldığı Bozuk Düzen (1966) ve Müşfik Kenter, Nedret Güvenç, Belgin Doruk’un rol aldığı Güzel Bir Gün İçin (1967). Bozuk Düzen, 3. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde en iyi film birincilik ödülünü, Güzel Bir Gün İçin ise 4. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Komedi Filmi ödülü aldı. Ödüllere rağmen filmler gişe başarısı sağlamayınca sinemadan vazgeçip yeniden tiyatroya döndü. Dormen Tiyatrosu, 1972’de Ses Tiyatrosu’nda Ayı Masalı adlı oyunla perdelerini açtı. Bit Yeniği, Şahane Züğürtler gibi oyunlar sahneledi. 1977’de televizyonun yaygınlaşması sonunucu artan ekonomik sıkıntılar yüzünden tiyatroyu kapatmak zorunda kaldı. Dormen, 1977’den sonra televizyonculuk ve radyoculuk yaptı. Milliyet Gazetesi’nde 8 yıl boyunca gazetecilik yaptı. 1980’lerde yeniden tiyatroya döndü. 1984’te Dormen Tiyatrosu yeniden perdelerini açtı. Ancak 2001 yılından yaşanan ekonomik kriz ve 17 Ağustos depremi sonrasında tiyatronun elverişsiz konumu yüzünden deprem korkusuyla seyirci sayısının düşmesi tiyatronun yeniden kapanmasına neden oldu. Haldun Dormen, 11 oyun yazdı. İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nde ders verdi, Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirildi. Televizyon için de çok sayıda program hazırlayan Dormen, çeşitli televizyon dizilerinde rol alarak ününü arttırdı. Yapı Kredi Sigorta adlı sigorta şirketine sanat danışmanlığını sürdüren Haldun Dormen, 1997’den beri verilmekte olan Afife Jale Ödülleri’nin gerçekleştirilmesine ön ayak olmuştur. Dormen, 1959’da halkla ilişkiler alanında dünyaca tanınan bir isim olan Betül Mardin ile evlenmiş, sekiz yıl süren bu evliliğinden Ömer adlı bir oğlu dünyaya gelmiştir. Haldun Dormen, anılarını "Sürç-ü Lisan Ettikse", "Antrakt", "İkinci Perde" adlı kitaplarında toplamıştır. Bulvar komedisi ve vodvil türünde uzmanlaşmış bir tiyatro yönetmenidir. 1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır. Dormen, şu anda Aydınlık gazetesinde köşe yazarlığının yanı sıra Medyapım Akademi'nin yöneticiliğini yapmakta ve oyunculuk dersleri vermektedir. Bu akademide hem yetişkinlere hem de çocuklara yönelik oyunculuk, tv yapımcılığı ve diğer kişisel gelişim dersleri verilmektedir.