Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Sultan II. Bayezid Tarihi

Tarih-i Sultan Bayezid

Matrakçı Nasuh

Tarih-i Sultan Bayezid Hakkında

Tarih-i Sultan Bayezid konusu, istatistikler, fiyatları ve daha fazlası burada.
10/10
2 Kişi
4
Okunma
2
Beğeni
783
Görüntülenme

Hakkında

Sultan 2. Bayezid ihmal edilmiş bir tarihi kişiliktir. Klasik Türk kültürü ve sanatı açısından onun döneminde ortaya çıkan büyük mayalanma dikkatten yoksun kalmış; onun Türk siyaset ve diplomasi tarihindeki yeri, İmparatorluğun kurumlaşmasındaki rolü, yeterince incelenmemiştir. Matrakçı Nasuh'un " Tarih-i Sultan Bayezid", yani "Sultan 2. Bayezid Tarihi" isimli eseri bu alanda bir boşluğu doldurmaktadır. Elinizdeki kitap bir Reha Bilge ve Mertol Tulum ortak çalışmasıdır. Değerli bilim adamı Mertol Tulum, her zamanki gibi titiz bir çalışmayla, eseri klasik Türkçe'den aktarmıştır. Reha Bilge ise, yıllardır 2. Bayezid üzerinde çalışmaktadır. Her iki yazarın da yorumları kitaba ayrı bir renk katmıştır. Özgün ve klasik Türkçe metin ile yeni Türkçe metin, kitapta yan yanadır. Böylelikle okur tercih veya karşılaştırma yapabilir. Matrakçı Nasuh'un elinden çıkmış minyatürler ise kitabın arkasında yer almaktadır. Bu resimler, anlatılan olaylara görsel bir zenginlik katmakta, adeta belgelemektedir. Matrakçı Nasuh, çok yönlü sanatçı kişiliği, eserleri ve resim diliyle, Türk kültür tarihinin, hiç kuşkusuz en ilginç isimleri arasında yer almaktadır. 2. Bayezid' in 500. ölüm yıl dönümünde, Giza Yayıncılık Ltd. Matrakçı Nasuh'un bu eserini okurla buluşturmaktan büyük mutluluk duymaktadır.
Çevirmen:
Mertol Tulum
Mertol Tulum
Derleyen:
Reha Bilge
Reha Bilge
Tahmini Okuma Süresi: 4 sa. 37 dk.Sayfa Sayısı: 163Basım Tarihi: 1 Ağustos 2012Yayınevi: Giza Yayınları
ISBN: 9786055916138Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak
Reklam

Yazar Hakkında

Matrakçı Nasuh
Matrakçı NasuhYazar · 2 kitap
Matematik ve tarih konularında kitaplar da yazmış olan çok yönlü bir sanatçı ve bilgindir. Doğum tarihi ve yeri bilinmiyor. Değişik kaynaklarda onun 1547’den, 1551’den, 1553’ten sonra ölmüş olabileceği ileri sürülmektedir. Ancak Saraybosna yakınlarında doğduğuna, dedesinin devşirme olduğuna ilişkin bilgiler vardır. Kendisinin bulduğu matrak oyunu nedeniyle “Matrakçı” (Matrakî), kimi kaynaklarda ise “Silâhşor” sanlarıyla anılır. Kendi ifadelerinden babasının adının Abdullah, dedesininkinin Karagöz ve ailesinin Bosnalı olduğu anlaşılmaktadır. Tahminen dedesi ya da babası devşirme olan Nasuh, küçük yaşta saraya alındı ve II. Bayezit zamanında Enderun (Saray okulu)’da eğitim gördü. Bu öğrenimi sırasında Enderun hocalarından Saî’nin öğrencisi oldu. “Cemâlü’l-küttâb ve kemâlü’lhussâb” adlı eserini Yavuz Sultan Selim döneminde yazmaya başladı ve ona ithaf etti. O sıralarda iyi bir silâhşör olarak da ün kazanmıştı. Özellikle “matrak” oyununda akranlarına üstün olan Nasuh'un silâhşörlükteki üstünlüğü, Kanunî Sultan Süleyman’ın 1530’da verdiği berat da göstermektedir. Bu belgeye göre Hayır Bey’in valiliği sırasın da Mısır’a gitmiş, orada bulunan ünlü silâhşörlerle birlikte türlü silâh ve mızrak oyunları yarışmalarına katılmıştı. Efsanevî kahraman Zaloğlu Rüstem gibi hamleler yaparak, diğer yarışmacıları saf dışı bırakmıştır. Hayır Bey de Nasuh’a, Mısır’daki silâhşörlerin kendisine karşı koyamadıklarını itiraf ettiklerini belirten Arapça bir tutanak vermiştir. Minyatürcü ve hattat olan Matrakçı, ayrıca matematik ve tarih konularında kitaplar da yazmış çok yönlü bir bilgindir ve Matrakçı ya da Matrakî adıyla anılması, lobotu andıran sopalarla oynandığı ve eskrime benzeyen bir tür savaş oyunu olduğu bilinen “matrak” oyununda çok usta olmasından ve belki de bu oyunu kendisinin bulmuş olmasından ileri gelmektedir. Matrakçı Nasuh ayrıca çok usta bir silahşördü. Bu nedenle Silahî adıyla da anılırdı. Türlü silah ve mızrak oyunlarındaki ustalığı nedeniyle Osmanlı ülkesinde “üstad” ve “reis” olarak tanınması için 1530′da I. Süleyman (Kanunî) tarafından verilmiş bir beratı da vardı. Çeşitli silahların nasıl kullanılacağını ve dövüş yöntemlerini anlatan “Tuhfetü’l-Guzât” (1530) adlı bir kılavuz kitap bile yazmıştı. Özellikle geometri ve aritmetik alanlarında önemli bir bilim adamıydı. Uzunluk ölçülerini gösteren cetveller hazırlamış ve bu konuda kendinden sonra gelenlere önderlik etmiştir. Matematiğe ilişkin iki kitabı “Cemâlü’l-Küttâb” ve Kemalü’l- Hisâb” ile “Umdetü’l-Hisâb”ı I. Selim (Yavuz) döneminde yazmış ve padişaha adamıştır. Bu yapıtlardan sonuncusu uzun yıllar matematikçilerin el kitabı olarak kullanılmıştır Kanunî Sultan Süleyman’ın emriyle Muhammed b. Cerîr et-Taberî’nin ünlü İs lâm tarihini Arapçadan Türkçeye çevirmeye başlayan Matrakçı Nasuh, Ağustos 1530’da tarihinde padişahın oğullan Mustafa, Mehmet ve Selim için yapılan muhteşem sünnet düğünü nedeniyle Atmeydanı’nda düzenlenen şenliklerde içinde topları, dar-bezenleri ve bir hisar (kale) için gerekli olan bütün malzemesiyle kâğıttan iki yürür hisar yaptı ve bu hisarlardaki askerler bir savaş gösterisi sundu. 1534 yılında Kanunî Sultan Süleyman’ın çıktığı ilk İran seferine katılan Matrakçı Nasuh, İstanbul’dan Tebriz’e, oradan Bağdat’a ve Bağdat’tan yine Tebriz üzerinden İstanbul’a kadar konup göçülen menzillerin minyatürlerini hazırladı. Matrakçı Nasuh’un hayatının daha sonraki yılları hakkında bilgi yoksa da kaleme aldığı tarihinin 1561 yılına kadar gelmesi, onun yazarlıkla meşgul olduğuna işaret eder. 28 Nisan 1564’te öldüğü zaman muhtemelen ıstabl-ı âmire kethüdâlığında (saray ahırı amirliği) bulunuyordu. Kâtip Çelebi (Keşfü’z-zunûn, 1520) ve onu izleyenlerin (Osmanlı Müellieri, III) Matrakçı Nasuh’un, Yavuz Sultan Selim için “el-Ken'âniyye ti’l-hisâb” adında bir eser yazdığını ileri sürerlerse de bu doğru değildir. Çağdaşları tarafından “divanî yazı”nın Osmanlı bürolarında kullanılmasının bulucusu olarak nitelenen Nasuh’un aynı zamanda iyi bir nakkaş olduğu belirtilmelidir. Bunun güzel örnekleri “Tuhletü'l-guzât”, “Mecmû-ı Menâzi”l vb. eserlerinde görülmektedir.