Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Türkistan'dan Tuna'ya Peçenekler

Muallâ Uydu Yücel

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Hem Bizans hem de Arap kaynaklarında Macarlar genellikle Türk olarak adlandırılmışlardır. Bunun sebebi uzun süre Türk hakimiyetinde yaşamış olmalarından kaynaklansa da Macarların bir Türk boyu olduğu görüşü de ileri sürülmektedir. Macarların Karadeniz civarına tam olarak ne zaman ve ne şartlar altında göç ettikleri bilinmemektedir. Artomonov, Hazarlar'daki Kabar isyanını onların ortaya çıkış tezi olarak ileri sürmekte ve "eğer bu doğru ise onlar 9.yy'ın 20'li yıllarında göç etmişlerdir" demektedir. Macarları İtil'in doğusunda yaşadıkları topraklardan ileriye Batı’nın daha içlerine doğru sürenlerin Peçenekler olduğu artık bilinen bir gerçektir.
Peçeneklerin Ataları Kanglılar mıydı?
Konstantinos Porphyrogennetos'ta verilen Peçeneklerdeki üç asil boyun Ertim, Çur ve Yula'nın ortak adının Kangar olarak gösterilmesi de araştırıcıları böyle bir düşünceye sevk etti. Bu araştırmacılardan biri de Oğuz tarihi konusunda dünyanın ileri gelen araştırıcılarından biri olan S.A. Tolstov'dur. Oğuzların Şehirleri adlı makalesinde: "Bazı kaynaklarda Kimekler (Yimekler) bazılarında da Kanglılar terkibindekiler en nüfuzlu grup gibi zikrediliyorlar ki bundan zamanla Kanglı ismi ortaya çıkmış gibi görünmektedir. Bu da kadim Peçenek adının Kangar'la (Kengeres) bağlı olduğunu göstermektedir. Böylece bu isim yerli Oğuz-Peçenek ve Kimek-Kıpçak unsurlarının karışmasından oluşan yeni bir siyasi ve etnik birliktir"demektedir. O daha sonra konargöçer hayvancılığın hızla gelişmesi ile şartlanan Kimek ve Kıpçaklar hareketinin İrtiş kıyılarında sadece Türkmen değil, ayrıca Kara-Kalpaklı rivayetlerine de yansıyan PeçenekOğuz boylarının Aşağı Sir-Derya havzasından yerlerini değiştirmeye sevk ettiğini ve bu havzanın eski yarı yerleşik Massaget-Oğuz ahalisinin Kimek-Kıpçak göçmenleri ile yer değiştirmesi sonucunda zemininde 12-13. yüzyıllarda Kanglı (Peçenek etnonimi Kangar'ın varyantı) adıyla meşhur büyük boylar birleşmesinin meydana geldiğini belirtmektedir.
Reklam
Bulgaristan ve Yunanistan'da Peçenek veya Kuman/ Kıpçaklara ait olduğunu bildiğimiz yerler arasında Lofça, Troyani Lukovit, Teteven, Orhaniye, Vraca, Pirdop, Sofya, Çaribod, Radomir ve Selvi'yi sayabiliriz. Bunlardan başka çok daha fazla olması gereken bu yer isimleri maalesef zaman içerisinde Slavca-Bulgarca yer adlan ile
Tholmacz/ Tolmaç
Rasonyi, Transilvanya olarak da bilinen Erdel'deki yer isimlerine dair 1319 yılından itibaren belge bulunduğunu ve 1319'da Tolmach, 1339 ve 1342'de Tholmacz şekillerinde geçen Tolmaç'ın aslının Peçenek şahıs ismi olması ihtimalinin yüksek olduğunu söylemektedir ki bilindiği üzere bu kelime Peçenekçe dolayısı ile Türkçe "tercüman" manasına gelmektedir. Macaristan'da Peçenekler 13. yüzyılın sonlarına kadar hayvancılık ve at ile uğraştılar, atlı-okçu asker oldular; bu yüzden de 15. yüzyılın sonunda hala cüppeler giyen, baş­larında kendine has şapkaları ve hızlı atlarıyla Macaristan'da gezinen Peçenekler görülebildi. Görüldüğü üzere Peçeneklerden Macaristana giderek, Macarların hizmetine girenlerin sayısı oldukça fazla olduğu gibi bunlar zamanla Macar halkı arasına karışarak, etnik kimliklerini de kaybettiler. Tuna'nın kuzeyinde bulunanların ise Kuman/Kıpçaklarla birleştikleri ve böylece Peçenekliklerini kaybettikleri düşünülmektedir.
Bilindiği üzere dünya milletleri içerisinde Türk milleti, kendine özgü muhteşem tarihi ile müstesna bir yere sahip olmuş ve kurmuş olduğu devletlerle de tarihin her dönemine damgasını vurmuştur. Türkistan'dan başlayan bu tarihi varoluş çeşitli sebepler yüzünden göçlerin yaşanmasına sebep olurken, bu göçler neticesinde de dünya Türkler ile
9-11. yüzyıllar arasında hem Karadeniz'in Kuzeyindeki bozkırlarda hem de Doğu Avrupa Türk tarihinde önemli roller oynayan Peçenekler; bulundukları coğrafya itibarı ile zaman içerisinde Rusların, Arapların ve Bizanslıların dikkatini çekmeyi başarmışlardır. Bu dikkat özellikle Ruslar ve Bizanslılar için zamanla büyük bir tehlike olarak görülmüş
Reklam
Peçenek tehlikesine bir süreliğine ara veren Knyaz Svyatoslav, asıl amacını gerçekleştirmek için Kiyev'de çok kalmadı ve 969 yılının yazında tekrar Tuna'yı geçerek Bulgaristan topraklarına girdi. Kısa bir süre sonra da Bulgar Kralı Boris'i Preslav şehrinde esir alarak 970 yılında Trakya'ya kadar uzandı. Svyatoslav'ın,
Veliki Preslav, Bulgaristan'ın Şumnu ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir, Balkan Dağları'nın doğusunda yer almaktadır.
100 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.