X. Leo şöyle der:
"Bu adamın her işi yarıda bıraktığına şaşmamak lazım. Çünkü eline daha fırçayı almadan, resmin bittikten sonra nasıl parlatılabileceğini düşünüyor. Yani, işe başından değil, sonundan başlıyor."Leonardo da Vinci
"Birbirleriyle tartisan, hatta kavga eden bir sürü renk.Ama her birinin ruhu ayri ayri incelenince, aslinda cok iyi anlastiklari görülür, iste bu renklerin birbirleriyle olan baglari, gercek resim dedigimiz seyi meydana getirmektedir."
Leonardo da Vinci daha ilk talebelik çağlarında, zamanın en ünlü matematikçisi sayılan, hocası Benedetto dell’Abaco ile korkunç bir tartışmaya girişmiş, adamın fikirlerini tamamen çürütmüştü. Bu olay ona, ilerde hazırlıyacağı «Divina Proportione — İlâhı Tenasüp» isimli eserin temel taşı olmuştur.
Leonardo, ünlü hocası Andea Del Veracchio’nun yanına çırak olarak girdiği zaman, Verocchio İsa'nın Vaftizi isimli büyük bir resmi yapmakla meşguldü. Leonardo’ya verilen ilk iş, bu dev tablonun sol üst köşesine bir melek çizmesiydi. Koyu, kasvetli renklerin hâkim olduğu muazzam tablo, bu minicik meleğin ışıl ışıl renkleri yanında sanki eriyiverdi.
Leonardo’nun anatomi alanında araştırmaları Marcantonio della Torre ile tanışmasiyle başlar. Bu, zamanın en ünlü anatomi hocası idi. Birlikte «İnsan Anatomisi» ni hazırladılar. Leonardo da Vinci’nin bu kitap için kırmızı tebeşirle çizdiği eskizler, tıp tarihinin ilk ve en güzel anatomi resimleridir.
Teknik uzman olarak ünlü İmparator Cesare Borgia’un hizmetinde bulunduğu on ay zarfında Romanya, Umbria ve Toskana eyaletlerinde dolaşarak şehir plânları ve haritalar çizdi ve Floransa şehri için bir plân hazırladı.
Sultan II. Bayezid’in isteği üzerine hazırladığı «Boğaziçi köprüsü» projesi de bu devre raslar. Ama bu tasavvurların hiçbiri de tatbik edilemedi.
Francesco del Giocondo adında bir kişizade kendisini ziyaret ederek karısı Mona Lisa’nın portresini yapmasını rica etti. Leonardo bu portre ile tam dört yıl uğraştı. Sonunda en büyük eserini verdi, hattâ medeniyet tarihinin en büyük şaheserlerinden birini.
Mona Lisa veya La Gioconda’mn yüzündeki ifade, ancak Albrecht Dürer’in eserlerine kattığı melânkoli ile kıyaslanabilir.
Leonardo da Vinci’nin her işi yarıda bıraktığına şaşmamak lâzım. Çünkü eline daha fırçayı almadan, resmin bittikten sonra nasıl patlatılabileceğini düşünüyor. Yani, işe başından değil, sonundan başlıyor.
Papa X. Leo
Leonardo, öte yandan, tabiat âlimi ve filozof olarak Orta Çağı, Yeni Zamana bağlıyan sağlam bir köprü oldu. İlim dünyasına tecrübi yollardan girmeğe uğraşan dâhi, en çapraşık nazariyeleri dehşet verici çizgilerle elle tutulur, gözle görülür hale soktu.