Marx öncesi sosyalizm, bir çok açıdan, Marksist türden çok daha genişti. Yalnızca daha ütopik değil, aynı zamanda, tikel olandan ziyade genel olanla daha çok meşgul olmuştu. Öfkeliler hareketinin sonuncularından biri olan, yoldaşları Jacques Roux ve Robespierre'in solu temizlemesinden sonra hayatta kalabilen Varlet, hükümet ve devrimin tamamen' “uyumsuz” olduğu sonucuna varır. Ne müthiş bir sezgi! Bu tek gözlemde devrimci bilinç belirli bir sınıflı toplumun eleştirisinden, böylesi hiyerarşik toplumun eleştirisine genişlemiştir. Marx öncesi sosyalist ve radikal teorisyenler yalnızca sömürüyle değil, tahakkümle de; yalnızca sınıf iktidarıyla değil, hiyerarşiyle de ilgilenmeye başladılar. Fourier’yle birlikte bilinç, toplumun amacının basitçe mutluluk değil, haz olarak görüldüğü bir noktaya yükseldi.
Sayfa 227
