kurnaz

Kitap 'içindekiler' kısmında da belirtildiği gibi 7 ana başlığa sahip. Kitabı Türkçeye çeviren Dr. Mert Akçanbaş
ayrıntılı bir açıklama yaparak kitabın içinde neler olduğunu ve 'sevr'den günümüze Batılıların planlarının değişmediğini
anlatıyor. O yüzden dikkatli olmakta yarar var. Bu kitapta onların 1900'lü yılların ilk döneminde neler düşündükleri anlatması bakımından önemli. Tabi tüm Batılılar bu yazar gibi düşünmüyor ve toptan bir yargılama yapmıyoruz. Ama kitapta bahsedilen konular okunduğunda bazı şeyler daha net anlaşılabilir. Bu kitap Türkçeye çevirisi esnasında konan o üst başlığı ihtiva ediyor, bilginiz olsun. O yüzden rahatsız edecek cümleler duyabilirsiniz.

Kitabın 1. bölümünün başlığı 'Eski Türk Teorisi'. Bu sayfa içinde güzel bir cümle var. "Tarihi sözler eden kişiler riskli bir
oyun oynarlar (s.15)". O yüzden ağızdan çıkan her sözü tartarak söylemekte yarar var. Çünkü gün gelir o sözler geri döner. Ama benim öyle bir sıkıntım yok, onu da söylerim bunu da söylerim, o da keyfime kalmış diyebilir de insan.

Kitap yazarın Türklere yaptığı ağır ithamlarla başlıyor (zaten çevirmen önsözde ve arka kapak tanıtım yazısında bunu belirtiyor.). Birileri 'Hasta Adam' diyor, hayır onlar 'hastalığın kendisidir (s.15)' diyerek içindeki kini daha ilk sayfada kusmaya başlıyor.

Yazara göre ortada Avrupa devletlerinin 'Güçler Dengesi' planı olduğu için çok önceleri tarihin derinliklerine gitmesi gereken
Osmanlı İmparatorluğu bu yüzden hala yaşamını sürdürmektedir diyor. Çünkü Rusya'yı sıcak denizlere ulaştırmama politikaları; Avrupa devletlerinin kendi aralarındaki uzlaşmazlığı yüzünden Osmanlı İmpaatorluğu uzun yaşamıştır sonucuna varıyor. Şimdi bu tezi savunan
tarihçiler de var. Ama bu 'Güçler Dengesi' irdelenmesi gereken bir konu.

Tabi ki ağır ithamlar mevcut. Eğer karşılıklı olsa anlarım ama sadece biri kesmiş diğeri çiçek vermiş mantığıyla çok öznel
bir tavır gözüküyor. Ama şunu öğreniyoruz ki, bu ve bunun gibi kitaplar Avrupa'da okutuluyorsa -ki hala okutulmadığı ne malum-, neden bazı problemler yüzyıldır çözülmüyorun cevabı açık olur. Aynı şekilde bu taraf için de geçerli.

Osmanlının beşyüz yıllık uzun hüküm sürmesi sadece 'kurnaz zekasına' indirgenmiş. Sonuçta tam 'kara propaganda' örneği bir kitap sayılabilir.
Bu yüzden bunun bilinmesinde yarar var. Türkçeye çevrilmesi iyi olmuş bu sayede üstümüze oynanan oyunları alt yapısını da öğreniyoruz.

Almanya ise hem Abdülhamid'in koruyucusu hem de Osmanlı'nın koruyucusu olarak görülüp, bazı şeylerin Almanların yüzünden onların istekleri doğrultusunda gerçekleştiği ve en sonunda Abdülhamid'le Kayser'i şeytanla işbirliği yaparak, insanları katletmelerine kadar işi götürür.

Kitabın 3.bölümü olan 'Ermeni Probleminin Çözümlenmesi' kısmının neler içerdiğini bilmek için kahin olmaya da gerek yok. Tamamen kin, nefret, düşmanlık tek yönlü anlatım doruğa çıkmış. Tabi ki o dönemde sıkıntılar, ölümler yaşanmış ve bunu kimse inkar etmiyor ama burada bahsedilen ve kitabına kaynak olarak aldığı (kendi yazdığı önsözde belirtiyor) kitapların da propaganda olmadığının garantisi var mı?

Kitabın 4. bölümü olan 'Suriye ve Filistin Problemleri'. Burada da diğer bölümlerden farksız doğrudan olumsuz olarak "Türklerin eziyeti altında ezilen..." cümleyle başlıyor ve devamında neler geleceği de malum.

Kitabın 5. bölümü olan "Allah Yolunda Almanya". Almanya'nın savaşa girmesi düşmanlarını yok etmek yerine barışı yok etmek istemesi yüzündendir diyor.

Kitabın 6. bölümünde ise 'Osmanlı İmparatorluğu'nun Bölüşümü' ele alınıyor. Osmanlının parçalanması ve parçalanma sonunda hangi devletlerin nereleri alması gerektiğine dair düşüncelerini açıklıyor.

Kitabın 7. bölümünde ise 'Ahtapotun Kıskacında' işleniyor. Türklerin Alman ahtapotun sardığı kollarından kurtulsa bir şeyler yapabileceğini, ama çok yüksek borçlandırıldığı için durumunun kötü olmakla beraber bu topraklarda kalmaya devam edeceğini ifade ediyor.

Ezcümle: Kitabın Türkçeye çevrilmesi yerinde. Ama bu kitabın içeriğinin kara propaganda amaçlı olduğu da unutulmasın. Bu tür kitapların çevrilmesi sayesinde bize bakış açılarını da görüyoruz. Ama kitabın 1917 yılında yazıldığı da unutulmasın. Tekrar okurmuyum, hayır. Peki niye hayır dersem, okunacak daha 'bilgilendirici' kitaplar varken bununla zaman kaybetmeye değmez. Salt propaganda amaçlı, bu coğrafyadan
Türklerin atılması gerekir teması işlenmiş.

Not:

+ Kitabın İngilizcesinde haritalar var fakat Türkçe çeviriye bunlar alınmamış.
+ Yayıncılara not olarak da düşmek gerekirse, bu tür kitaplar haricinde çok sayıda hikaye, romanda yazmış. Telif sorunu olmadığı için rahat rahat Türkçeye -iyi, okunabilir kitapları varsa- çevrilebilir.

“Bizi hayvanlardan çok insan kılan her ne ise, teselliyi ve umudu, sanırım, insanların gündelik kaygıları, günahları ve dertlerinde değil; maddenin uçsuz bucaksız, sonsuz yasalarında aramalı.”

Acı ve yasalar birlikte var oluyor acı yasa gereği sanki. Bir kısıtlanma olmadan nasıl idame ettireceğimizi bilmiyoruz bu yaşamı. Bizi güdüleyen de bu oluyor çoğu zaman acı ve ondan kaçınma. Bu toplumsal yaşamı düzenleyen parametrelerden biri ve belki de en önemlisi; acıdan kaçma iç güdümüz. Peki bu güdü ortadan kalkarsa ve ya biri tarafından başka şekilde kullanılırsa ne olur? Bu bir soru olmaktan çok bir cevap aslında acıyı kullanmayı bilenler gücü elinde bulunduranlar oluyor daima. Bu noktada ise güç dengesizliği giriyor devreye. Efendi köle ilişkisi. En çok kurgulanan gerçekler korkutuyor bizi. Yasayı çiğnersen ceza alırsın karşında kanunu bulursun. Kanun ise insanlar tarafından yazılmıştır ve elbette ilahi oldukları da olur. Ve saygı duyma ölçütü bu acıdan kaçma ile doğrudan ilişkilidir. Saygı duyulan ise kanun yapıcının muhteşem alt edilmez gücüdür.

“Saygı duymalarının çok basit bir ölçüye, karşılarındaki iyi onlarda derin yaralar açabilme gücüne bağlı olduğunu anladım.”

Bu arada insan olma gerçeği ile karşı karşıya kalırız. Ağzı var dili yok hayvanlara eziyet edip, acı çektirmek çok mümkün ve hayvanların tek yapabildiği vahşi doğasında cevap vermek olur. Bu cevap biz insanların iradesi ve gücü karşısında cılız bir tepkiden ibaret kalır. İnsanın diğer insanlara karşı tutumu da zayıf bir hayvana yaptıklarından farklı değil. Bu toplumsal ve global tabakalaşmayı getiriyor. Bu noktada illegal olan devreye giriyor. Yalanlar ve kaçışlar:

“Bir hayvan fazlasıyla acımasız ve kurnaz olabilir, ama ancak gerçek bir insan yalan söyleyebilir.”

Sosyal olma gerçeğinden kaçıp kendi hayallerini yaşamak peşinde olan bir hayalperestin ahlak kurallarını aşan öyküsünde insanla hayvan arasındaki farkları ve bu farklarında çok olmadığını görüyorsunuz. Temelde var olmak bir bedenin kuralları içinde var. Yani ihtiyaçlar bedensel anlamda ortak. Bizi ayıran ise kurgumuz yaşadığımız ve yaşamayı hayal ettiğimiz kurgumuz. Ölümsüzlük mesela yaşlanmamak mesela. Satırlar arasında insandan hayvana hayvandan insana geçişin ince çizgisini okuyorsunuz. Büyük bir dehşetle ve bilimkurgu yaratmayı başaran bir yazarın kendi hayal gücü çerçevesinde.
Keyifli okumalar!