Pavel Josef Safarik Balkanları mahvedecek olan Slavizmin fitilini ateşliyor.
Safarik romantik ve milliyetçilik hareketlerin fazlasıyla tesiri
altında kaldı. Düşüncelerini selefi gibi tevazu içinde ifade etmedi.
Novi-Sad'da öğretim üyesi iken 1826 yılında "Slavlann
Dil ve Edebiyat Tarihi"ni neşretti ve 1837 yılında "Slav Antikleri"
(Starozitnosti Slovanske, Paraque, 1837) yayınlandı ve
onu şöhrete ulaştırdı. Çek ve Slav ortaçağı ile ilgili araştırma ve
neşriyatı bu sahaya çok şeyler kazandırdı. Kendisine teklif edilen
Moskova, Berlin ve Breslau şehirlerindeki kürsüleri reddetti.
Onun romantik milliyetçiliği bir gün Slavları çok daha güzel
ve şiirleşmiş görmek istiyordu. Bir bilim adamı ve bir peygamber
oldu. Evet bir peygamber, zira o bu ırkı uyandıran, milli şuurunu
dirilten bir peygamber olmak istiyordu ve Slav ırkının
kabiliyetlerini gerçek ve haklı çıkarabilmek maksadıyla daima yüceltiyordu.
Safarik'teki ilmi ve nazari Panslavizime, Kollar mistik
bir unsur eklemiştir.
