Araplar Kılıçla Orta Asya'ya girdiler.Türkler Kılıçla İslama girmediler
Orta Asya'daki krallar o güne kadar batıdaki Türki kuzenlerinin bölgede zaten yerleşik olduğu gerekçesiyle uzak tuttukları doğudaki Türki boylara müracaat etmişlerdi. Doğudaki Türkler bunun üzerine her yeri kontrolleri altına almışlardı.
721 'de Orta Asya'nın birçok bölgesinde ayaklanma başlamıştı. Arap idareciler doğudaki bölgelerden hızlıca çıkartılmışlardı. Bu esnada Pencikent'in idarecisi Divaştiç Araplarla yaptığı barış anlaşmasını feshetmiş ve doğudan gelen Türklerin yardımıyla Arapları toprakların dan atmıştı.
Arap karşıtı direnişin yeni merkezi bu sefer doğudan gelen Türk lerin 730'da yeniden ele geçirdikleri Semerkant olmuştu. Araplar yüz elli sene boyunca kontrol etmeye uğraştıkları kenti geri almak için ye niden mücadeleye girişmişler ama Türk ve Soğd güçler tarafından püs kürtülmüşlerdi.
Bölge sonunda 730'larda sakinleştiğinde Araplar Merv ve Horasan'ın bazı bölgeleri dışında Kuteybe'nin ölümünden sonra ele geçirebildikleri çok az sayıdaki merkezde güvenlik kontrolü uygulayabiliyorlardı. Dahası Orta Asya, Afganistan ve hatta Horasan'daki varlıkları her an tehdit altındaydı.
Tarafsız bir gözle bakıldığında Arapların üç çeyrek asır süren mücadelesinin neticesiz kaldığı sonucuna varılabilir. İç savaş esnasında Araplar farkında olmadan Orta Asya halkı arasında Arap karşıtlığının yayılmasına sebebiyet vermişlerdi. Bu durumun gelecek kuşak için ağır sonuçları olacaktı.
Sayfa 175 - Kronik KitapKitabı okuyor
İndus ve Fergana Vadisi günümüz aksine, Medeniyet inşa edilen Kentlerle doluydu
Her şey bir yana Orta Asya bir kentler bölgesiydi.
Orta Asya'nın kentleri büyük ölçüde kentleşmiş olan Orta Doğu'dan gelenleri bile büyülüyordu.
Belh her hali ile geç antik dönemin en muhteşem kentlerindendi.
Orta Asya'da birçok kent büyüklük bakımından Belh ile rekabete girişebilirdi. Bunlardan birisi Semerkant'ın atası olan Efrasiyab idi.
O dönemde Merv dünyanın en büyük kentiydi.
Sayfa 77 - Kronik KitapKitabı okuyor
Birçok Orta Asyalı bilim adamı,
Hayret verici derecede isabetli astronomi tabloları hazırlamışlardı.
Hayatı boyunca astronomiye tutkuyla bağlı olan Semerkant' ın hükümdarı Uluğ Bey yıldız yılının süresini Kopernik'ten daha doğru bir şekilde hesaplamıştı ve tespit ettiği dünyanın eksen eğikliği öylesine isabetliydi ki bugün bile kabul görmektedir.
Uluğ Bey' in talebesi Ali Kuşçu kuyruklu yıldızların hareketlerinin dün yanın döndüğünün ampirik bir kanıtı olarak kabul etmiş ve astronomiyi "doğa felsefesinden" tamamıyla bağımsız kılan ilk isim olmuştu.
Sayfa 50 - Kronik KitapKitabı okuyor
*****
İlim talep etmek her Müslümana farzdır.
*****
-Semerkant'ın idarecisi ve gökbilimci Uluğ Bey'in, 1420'lerde yaptırdığı medresenin duvarına yazdırdığı Hadis (Ebu İsa Muhammed Tirmizi (824-892) tarafından kayda alınmıştır).
Sayfa 5 - Kronik KitapKitabı okuyor
Meşhed İmam Rıza Türbesi
İmam Rıza "Horasan Sultanı" ünvan ile meşhurdur. Peygamber Muhammed’in torunlarından biri olan İmam Rıza, yerel halk tarafından büyük bir veli olarak kabul edilir. Şehrin en büyük camisine defnedilmistir. Türbesi gümüşle yaldızlanmış ve bir çitle çevrilidir. Dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçiler buraya ziyaret ediyor ve ziyaretlerinden dönenler herkes tarafından saygı görüyor ve herkes eteklerini öpüyor.
Sayfa 122
Theophile Gautier, Hayyam'ın rubailerini okudunuz mu? diye çarpıcı bir tanıtım yazısı kaleme aldı ve en gözü pek modern düşünürlerin bile kolay kolay boy ölçemeyeceği bu mutlak özgürlüğünü selamladılar..
Sayfa 177Kitabı okuyor
Kadi'nin geniş divanında, uzaktaki şamdanlardan vuran ışıkta Hayyam'in teni fildişine dönmüştü.
Sayfa 22Kitabı okudu
Türkistan coğrafyası tarihin her döneminde güçlü devletlerin, medeniyetlerin ilgisini çekmiş, kadim iklimde pek çok mücadeleler, savaşlar, göçler yaşanmıştır. Gerek doğal zenginlikleri, gerekse coğrafî konumu itibariyle önemli ve kritik bir bölge olan bu mümbit topraklar, araştırmacıların da dikkatini celbetmiş ve asırlardır Orta Asya üzerine sayısız inceleme yapılmıştır. Bölge kodlarının ortaya çıkarılması ve jeopolitik çıkarlara sahip olabilmek adına birçok emperyalist devlet bölgeye oryantalistler, casuslar, misyonerler de göndermiştir. Bu ajanlardan biri olan Macar asıllı müsteşrik Vambery, bir derviş kılığında Türklerin en mahrem şehirleri olan Semerkant ve Hive gibi bölgeleri dolaşmış, coğrafya ile ilgili ciddi veriler toplamıştır. İyi bir Türkolog olan Vambery, aynı zamanda iyi yetiştirilmiş bir casustu da. Derviş kılığında yıllarca İstanbul'da yaşadığı gibi Türkistan'ı da baştanbaşa gezmiş ve kimse tarafından fark edilmemiştir.
mehmet ali özkan - karanlık bir casus: arminius vamberyKitabı okudu
