Spinoza
insanlar seçer, kayırır, yardım eder, değer verir ve bir şeyler bekler. Ama ya Tanrı? Tanrı bu insani özelliklere sahip midir? Tanrı'nın bizim suretimizden olduğunu tahayyül etme yanılgısı hakkında söylediklerimi hatırla. Üçgenler ve üçgen şekilli Tanrı hakkında söylediklerimi hatırla."
deneyim bize şeylerin özünün bilgisini vermez. deneyimin yapabileceği şey en fazla, zihnimizi, sadece şeylerin belli özleri hakkında düşünecek şekilde belirlemektir.
Kuantum Fiziğinde ise Bilgide doğruluğun ölçütü Empirik kesinlikte değil
Bilgi kuramında akılcılığı savunan herhangi biri, daha önce gördüğümüz gibi, bir Descartes veya Spinoza gibi bilgide doğruluğun ölçütünü kesinlikte bulur; bu kesinliği ise genel olarak onu meydana getiren kavramların açık seçikliğinde ve onlar arasındaki ilişkilerin tutarlılığında arar. Bunlardan oluşan, parçaları arasındaki ilişkilerin tam ve tutarlı bir biçimde kurulmuş oldu ğu rasyonel bir sistemi, bilimin erişmek istediği bir ideal olarak kabul eder.
Oysa Plotinos tam bunun tersini söylemektedir. Onda akıl düzeyinde nesneler hakkında sahip olduğumuz açık ve seçik algılarımız (Tanrı) Bir'in bilgisine erişmek söz konusu olduğunda, yerlerini tümüyle kendine özgü, biricik ve dile getirilemez bir deneye bırakmaktadırlar. Burada söz konusu olan artık ne diskürsif bir akıl yürütme, ne felsefi bir temaşadır, yalnızca ve tümüyle mistik bir veed dir (ecstasy).
Sayfa 215 - İSTANBUL BiLGİ ÜNİVERSİTESİ YAYlNLARIKitabı okuyor
bir kimsenin şiddetli utanç korkusuyla kendi emsalinin cesaret ettiği şeye cesaret edemediğini gördüğümüz zaman kendi kendisi hakkında fazla aşağı hükümde bulunur.
Sayfa 225Kitabı okuyor
Böylece görüyoruz ki, insan kendisi ve sevilen şey hakkında kolaylıkla adil olmaktan çok taraf tutuyor ve tersine, nefret ettiği şey hakkında da daha az az adil davranıyor; insanın kendisi söz konusu olunca adil olmaktan ziyade taraf tuttuğu zamanki bu hayal gücüne kibir (övünme) denir ve bu, bir tür hezeyandır, çünkü insan yalnız kendi hayal gücü ile her şeyi kavrayabildiğinin gözleri açık rüyasını görür, bu sebepten onu gerçek sayar ve ona hayran olur, halbuki varlığına engel olan ve kendi etki gücünü sınırlayan şeyi hayal edemez.
Sayfa 178Kitabı okuyor
Spinoza
Kendi başına var olan ve kendisi ile tasarlanan, yani kendisini temsil edecek başka hiçbir fikrin yardımı olmadan hakkında fikir edindiğimiz amaç cevher diyorum (Spinoza, B. Ethica, Tanım III, s.31).
insan Ruhu tabiatın ortak düzenine göre şeyleri her kavrayışında ne kendisi ne Bedeni ne de dış cisimler hakkında upuygun bir bilgiye sahiptir. Fakat onun ancak bulanık ve eksik bir bilgisi vardır. Gerçekten, insan Ruhu kendi kendisini ancak Bedenin duygulanışlarının fikirlerini kavraması bakımından bilir. Halbuki insan Ruhu kendi Bedenini ancak duygulanışların fikirleri ile kavrar ya da yalnızca onlarla dış cisimleri (de) kavrar; öyleyse insan Ruhu fikirlerine sahip olması bakımından ne kendisi için ne kendi Bedeni için ne de dış cisimler için asla upuygun bir bilgiye sahip değildir. Fakat yalnızca bulanık ve eksik bir bilgisi vardır.
Sayfa 124Kitabı okuyor