Gıcırdayan zeminden yatak odama geçip aynaya baktım. Evet, büyük bir fark var. Bir yıl önce valizimden çıkardığım aynada sinekkaydı bir yüzün yansıması vardı. Yirmi üç yaşındaki başımı yandan ayırdığım saçlarım süslüyordu o zamanlar. Artık öyle değil.
Anna Nikolayevna inlemelerin ve çığlıkların arasından bana selefim olan deneyimli cerrahın çevirme işlemini nasıl yaptığını anlatıyordu. Kulağımı açmış onu dinliyor, söylediklerinin tek bir kelimesini bile kaçırmamaya çalışıyordum. Yaşadığım bu on dakika, kadın hastalıkları dalından "yüksek not" aldığım devlet sınavına hazırlanırken okuduğum o kitaplardan çok daha fazlasını katmıştı bana.
Daha büyük şehirdeyken onları ikinci doktor olarak gitmek istediğim konusunda uyarmıştım. Ama yok. Yüzlerinde gülümseme, "Alışırsınız." demişlerdi. Alış bakalım şimdi. Ya fıtıklı birini getirirlerse? Söyleyin bakalım onunla nasıl başa çıkacağım? Peki ya fıtığı olan hasta benim ellerimin altındayken nasıl hissedecek? Öbür dünyada rahatlar artık.
Ya apandisit iltihabı? Ha! Köylü çocukların difteri salgınları? Trakeotomiyle karşılaşırsam? Gerçi trakeotomi olmasa da çok iyi hissetmeyeceğim kesin... Ya doğumlar! Doğumları unuttum! Bebeğin ters pozisyonda olduğu doğumlar... O zaman ne yapacağım? Ha?
Kendine gel ey yolcu! Akşam oldu, ömür güneşi batmak üzere... Gücün kuvvetin varken, şu iki günlük ömründe olsun cömertlikte bulun, salih ameller işle!
Elde kalan ömür tohumunu iyi ek de şu iki nefeslik fani dünyadan sonsuz bir cennet ömrü elde et... Çok kıymetli olan bu ömür kandili sönmeden aklını başına al da fitilini düzelt, çabucak yağını koy, yani hayru hasenat yaparak son günlerini ameli salih ve ibadetle geçir, gönül kandilini uyandır.
Aklını başına al da; bu işi yarına bırakma. Nice yarınlar geldi geçti. Hemen Tevbe ve istiğfar ile işe başla ki, ekim mevsimi geçip gitmesin.
Nasihatimi dinle, nefis güçlü bir bağdır. Bizi iyilikten alıkoyar. Hak yolunda sana engel olur. Yenileşmek, kendini tamir etmek istiyorsan eskiyi çıkar at, bedene ait isteklerden vazgeç; ruhâni zevkleri, manevi heyecan ve lezzetleri ara!.