Cegerxwîn Gönderileri
Cegerxwîn kitaplarını, Cegerxwîn sözleri ve alıntılarını, Cegerxwîn yazarlarını, Cegerxwîn yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Fermandariya Eşîra Mukrî
Dibêjin, ev eşîra Mukrî ji Şehrezûr hatiye û hin dibê jin fermandarê Mukrî ji fermandarê Baba derketine.
Lê çawa dibî bere bî, tenê ew mirovê, ko ji vê malbatê deng daye, navê wî mîr Seyfidîn e, mirovekî jîr û zana hin xelkê Kurdistanê Çapiqlo sitandiye, lê piştî pêlakê hindali xwe civandine bi zordestî hindama Deryas ji Turkmên Dolbarîk, Axtacî, Êltemûr, Seldûz bi zorxistine bindestê xwe û eşîrên kurdên van hindaman bi navê Mukrî xistine bin fermandariya xwe û piştî pêlakê du kur, Sarim û Babaumer bi şûn xwe ve hiştin û serê xwe danî.
Sayfa 168
Fermandariya Şêrwan
Şerefxan dibêjî, kalikê vê malbatê yek ji wezîrên mala Eyyûbin Silahidîn bû, Di sala 662 de çawa dawiya dewleta Eyyûbî hat yek ji wan hate Heskîfê û kalikê vê malbatê pêre bû.
Herwekû di tarîxa Mufericilkirûb de navên Şerwe û Şerwîn hatine, ko herdû jî serdar û fermandarên dewleta Eyyûbî-Kurdî bûn û bi xwe Hekarî bûn. Gelek diriste kalikê vê malbatê yek ji van herdû mirovan bî, yan yek ji zariwên wa bî, ji lewra navê wan bûye Şêrwan.
Şerefxan dibêjî, sê bira Îzidîn, Bedridîn, Îmadidîn hatine kufra, lê ew mirovê, ko ji wan navdare navê wî Îbrahîm e.
Sayfa 150
Fermandariya Çimişkizik
Şerefxan dibêjî, ev malbat bawer dikim, ko bingehê wan diçî ser mala Ebbas, apê Mihemed Peyxamber. Lê hinek dibêjin ji zariwên Selîq, kurê Elî, kurê Qasim, kurê yekî Selcoqî ne, ko li Erzerom fermandarî dikirin û ev Selîq di sala 556 koçî de bi dîlî kete destê Gurca, lê xuşka wî, ko jina Şahermenê Xelatê bû ew da berdan û piştî wî re kurê wî Mihemed Şah bû fermandarê Erzerom û piştî wî neviyê wî Melekşah, kurê Melek Mihemed bû fermandar; lê ew jî bi destê Suleyman Şah, kurê Qelîç Erselan di sala 598 koçî de hate kuştin û ji wê rojê de Erzerom kete destê Selcoqiyên welatê Rom.
Şerefxan pêde diçî û dibêjî, gelek diriste, ko melkîşî ji Melekşahî derketibî. Ji ber, ko kurd navên mezin kurt û serguherî hev dikin û dixwazin bi kurtî bibêjin. Lê her çawabî berebî tenê 32 keleh di bin destê wande bQn, çawa, ko şazde hindam heta îro jî dibin fermandariya Gimişkizikan de ne û ji vê malbatê re dibêji Melkîşî(Melekşahî)
Sayfa 143
Fermandariya Kelhor
Şerefxan dibêjî, kok û bingehê vê malbatê ji mala Guhderzê kurê Keyo ne, ko di dewleta Keyanî de fermandarê Babil bû û navê wî Reham bû, bi leşkerekî giran ve çûye ser
welatê Şam û Felestîn û welatê Misrê û gelek talanî, wêranî û zor û setem bi ser van weleta de barandine û ji cihiwa gelek kuştine.
Sayfa 140
Fermandariya Mirdasi
Herwekû Mihemed Emîn Zekî Beg ji kurê Esîr diguhêzî û dibêjî, kurê Esîr, serokê êla Benînumeyr di sala 416 ê koçî de bi hêvîkirina Salih, kurê Mirdas, fermandarê Heleb, bajarê Riha ji Ehmenxanê kurê Merwanê kurd, fermandarê Farqîn û Amed sitandiye.
Sayfa 133
Fermandariya Mirdasi
Dibêjin, di serê pêşî de ev Pîr Mensûr li nav Hekarya rûniştiye û paşê hatiye welatê Egil û li gundê Pîran rûnişti ye, tekyexanak ava kiriye û nimêj û rojî gelek kirine û girtine û rêçika islamê rê kurdên hov û nezan daye û xelkê welêt pê hatine xapandin û li hawîr civiyane û hêviya qenciyê jê kirine û li gora baweriya wê çaxê hin tiştên kesnedî jê dîne û dawî gelek dewlemend bûye û di nav wan kurdên reben û nezan de bûye fermandar .
Sayfa 133
Fermandariya Mirdasi
Herwekû Şerefxan Beg dibêjî, hatiye gotin, ko ev malbat ji Ebbasiya veketine û ew mirovê pîşî, ko hatiye nav Mirdasan, Pîr Mensûr, kurê seyid Huseynê Lenge, mirovekî olperest, derwêş û xwedênas bû. Li gora wê nivîsara, ko li nik wan heye li bavê 17 digihêne ser EIî, kurê Ebbdelah, kurê Ebbes, apê Mihemed peyxam.ber.
Sayfa 132
Fermandariya Bane
Hindama Bane ji du kelehan gihayehev, pîroz û Şêwe. Dikevî navbera Erdelan, Baban, Mukrî û ji vê malbatê re dibêjin mala îxtiyaridîn.
Sayfa 129
Fermandariya Siwêrek (Siweydî)
Kok û binyada vê malbatê digihê ser mala Bermekiya, Her wekû Bermekî bixwe jî ji mala Sasan veketine.
Sayfa 124
Fermandariya Biradost
Şerefxan dibêjî: Koka vê malbatê ji nav eşîra Goran derketiye, lê Biradostî dibêjin, ji zariwê Mîr Bedir, kurê Hêsenweyhê Berzikanî ne, ko padîşahê Dînewer û Şehrezûr bûn.
Sayfa 120
Fermandariya Silîvan (Farqîn), Qulp û Batman
Şerefxan dibêjî, ev malbat ji mala Emewiyê Erebin, lê bixwe dibêjî ji mala Merwanê Emeyî ne.
Tenê gelek diriste, ko Şerefxan Beg divir de şaş çûbî û ev malbat ji mala Mervaniyê Kurd bin, ji ber ko Mervaniyên Kurd li vê hindamê 130 salî serbixwe fermandarî kirine û paşê ji hev ketine û li ber destê fermandarên bêgane mane.
Sayfa 112
Fermandariya Eşîra Pazokî
Dibêjin, ko fermandarên Pazokî ji kurdên hêla Diyarbekir ji Siwêrek hatine, lê hin dibêjin ji kurdê îranê ne û di çaxê padîşahiya Turkman û Qizilbaşan de welatê Kêvê , Erdîş Adilcewaz, Eleşkurd di destê wan de bûn
Sayfa 109
Fermandariya Zengene
Di çaxê Şah Îsmaîlê Sefewî de ev eşîr gelek bi pêşve çû bû, lê ji ber ko kes di nav wan de nemabû, ko fermandarîyê li wan bikî, û hev belav bûn û ketin nav êlên qizilbaşan û di bindest û darê qizilbaşa de rûniştin û hin ji wan ketin nav pêwanê şah.
Sayfa 108
Fermandariya Çeknî
Ev eşîr di Kurdistanê de bi gernasî, pehlewanî, şervanî navdare, Lê j i ber, ko kesî fermandariyê li wan bikî di nav wan de nema bû perçe perçe, ji hev belav bûn û herdem karê wan talan û kuştin û keleşî bû, Welatê traq û Azerbaycan ji ber wan ketibûn nav tirs û lerz û sawîran û bê pergal û perîşan mabûn.
Sayfa 108
Eşîrên kurd li Îranê
Eşîrên kurd li Îran çawa, ko Şerefxan dibêjî, hijde(18) bavikin. Lek, Zend, Rozbihanî, Metîlic, Hesrî, Şehreyarî, Mizyarî, Kelanî, Emînlo , Keç, Giranî , Ziktî, Gelêrî, Pazokî, Cimişkezik, Erebkêrî ne,
Sayfa 104