195’te (810-11) Rey’de doğdu. Rey’in Derbü Hanzale mahallesinde oturduğu için Hanzalî nisbesiyle de anılır. Onun hem bu nisbeyi, hem de Temîmî ve Gatafânî nisbelerini dedelerinin müttefiklerinden dolayı aldığı da rivayet edilmektedir.
Ebû Hâtim er-Râzî Şâban 277’de (Kasım 890) Rey’de vefat etti. 275 (888) yılında Bağdat’ta öldüğü de rivayet edilmektedir.
قال الشافعي رحمـہ اللـہ تعالـﮯ:
"من أحب أن يقضى له بالحسنى فليحسن بالناس الظن.."
İmam Şafii رحمـہ اللـہ تعالـﮯ şöyle demiştir:
"Kim kendisini iyilikle yargılanmayı isterse, insanlar hakkında iyi düşünsün.."
Gelişi güzel ilim toplayan kimse hakkında Şafii şöyle dedi: "O, gece odun toplayan gibidir. Bir demet odun keser ve onu taşır. Belki de o odun demetinin içerisinde kendisini sokacak bir yılan taşıyordur da haberi yoktur."
سَلامٌ عَلَى الدُّنْيا إذا لَمْ يَكُنْ بِهَا
صَدِيقٌ صَدُوقٌ صَادِقُ الوَعْدِ مُنْصِفَا
“Sözünün eri, insaflı, sâdık bir dost bulunmuyorsa
Selâmlar olsun, boşaymış dünya
Çabayla elde edilir yüksek yerler . Kim yükselmek isterse, uykusuz geceler. Çalışıp çabalamadan yükselmek isterse kim, boş yere ömür geçirir bir şey elde etmeksizin. Önce izzete eriş, sonra uyursun gece, çünkü denize dalar, her kim inci isterse.
Kitabı hazırlayanın emeğine sağlık. Dipnotlar, açıklamalar, metne dakik müdahaleler... Her yönüyle ciddi bir emek mahsulü gibi. Fahreddin Râzî’nin de eserini sipariş ettim. Onun yorumlarını da bayağı merak ediyorum.