Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

İsmayıl Bəy Qutqaşınlı

İsmayıl Bəy QutqaşınlıRəşid bəy və Səadət xanım yazarı
Yazar
8.0/10
3 Kişi
47
Okunma
2
Beğeni
232
Görüntülenme

Hakkında

Eski adı Gutgaşın olan Oğuz şehrinde doğdu. Babası Nasrullah Sultan ve dedeleri, o dönemde Azerbaycan'ın Şeki Hanlığı'na bağlı olan Gutgaşın'ın beyleri idiler. İlk tahsiline özel hocalardan aldığı derslerle başladı. Farsça ve Arapça'yı öğrenerek Şark edebiyatını tanıdı. Bey ailesinden olması sebebiyle askerliğe ilgi duydu ve 1822'den itibaren Kafkasya'daki Rus ordusuna yazıldı. Daha sonra Petersburg'daki askerî okulu bitiren İsmail Bey 1826-1828 Rus-İran, 1827-1828 Rus-Türk savaşlarıyla Dağıstan'daki çatışmalara (1831, 1832, 1838) ve Türkmençay barış görüşmelerine katıldı. Polonya'da görev aldı (1834-1836), birçok askerî nişana lâyık görüldü. Topçu generalliğine kadar yükseldi. Rus askerî hizmetinden ayrıldığında Rus Çarı I. Nikola'nın özel emriyle kendisine ömür boyu maaş bağlandı. Kafkasya'nın ilk genel valisi olan General Vorontsov'un emri üzerine kurulan müslüman hanlıkların ve beylerin mülkiyet hakları ve beylerle köylüler arasındaki feodal ilişkilerin yeniden düzenlenmesi çalışmalarını yürüten komisyonda görev alan İsmail Bey, aynı zamanda Rusya İmparatorluk Coğrafya Cemiyeti'ne bağlı Kafkasya bölümüyle Kafkasya Köy Ekonomisi Teşkilâtı'nın üyesi olarak çalıştı. 1852'de karısı Bike Hanım'la birlikte hacca gitti. Ölümünde Oğuz şehrinde defnedildi. Eserleri. 1. Réchedbey et Sadète Chanime (Varşova 1835). İsmail Bey'in Varşova'da askerî hizmette iken kaleme aldığı eser türü, muhtevası, üslûbu ve konusu bakımından yeni ve çağdaştır. Kitapta müellif doğduğu toprağa ve tabiata bağlılığı ana motif olarak kullanmıştır. Azerbaycan edebiyatında realizme bağlı bir millî şuurun uyanmasında ilk rolü oynayan bu eserden Mirza Feth Ali Ahundzâde belirli ölçüde etkilenmiştir. 2. Yol Geydleri (Bakü 1966). XIX. yüzyıl Âzerî Türkçesi'nin dikkate değer örneklerinden olan kitap, hac yolundaki yerler hakkında tarihî ve sosyolojik bilgiler yanında yer yer birtakım içtimaî ve felsefî yorumları da ihtiva etmektedir.
Unvan:
Yazar
Doğum:
1806
Ölüm:
1861

Okurlar

2 okur beğendi.
47 okur okudu.
1 okur okuyacak.
Reklam

Sözler ve Alıntılar

Tümünü Gör
Rəşid bəy:
Güldür bu? Deyil; gül belə xəndan olmaz, Gündürmü? Deyil, gün gecə rəxşan olmaz. Dərdim ki, mələk; mələk məhəbbət bilməz. Kimdir bu ki, təşbihinə imkan olmaz?
Şeir A.Bakıxanova məxsusdur.☆Kitabı okudu
Reklam
Sən mənim gözümdən uzaqlaşmaq istəyirsən, Ancaq mənim qəlbimdən uzaqlaşa bilməzsən.
Bülbül güldən uzaq olduqda Onun eşqiylə bütün təbiətə zövq verir, Ancaq gülün yanına gəldikdə lal olur. İki sevgili də bir-birini gördükdə həmin hala düşür.
Güldür bu? Deyil; gül belə xəndan olmaz, Gündürmü? Deyil; gün gecə rəxşan olmaz. Derdim ki, mələk; mələk məhəbbət bilməz. Kimdir bu ki, təşbihinə imkan olmaz?
Henüz kayıt yok

Yorumlar ve İncelemeler

Tümünü Gör
Reklam
33 syf.
7/10 puan verdi
" Rəşid bəy və Səadət xanım" hekayəsi ilə İsmayıl bəy Qutqaşınlı Azərbaycan ədəbiyyatına ideya, mövzu və məzmun baxımından yenilik gətirdi. Əsər qısa, maraqlı və axıcıdır. Müəllif əsərdə mövzu ilə bağlı olaraq bir sıra aktual içtimai məsələlər, dini fanatizim, feodal adət- ənənə və əsas da qadın əsarətinin əleyhinə çıxır.Sevgi hekayesidir, Qebele xanlarinin neslinden olan Rəşid bəylə, Şəki xanlarinin nəslindən olan Səadət xanımın qarşılıqlı məhəbbətindən, maneələrə rast gəlsələr belə sevgilərinin arxasınca axra qədər mübarizə apardığından bəhs olunur. Müəllif əsərdə şərq və qərb mədəniyyetini, eləcə də, şərq və qərb qadınını fərqləndirərək, şərq qadının daha üstün tutdugunu gösterir. Əsərdə mərhəmət, igidlik, yardımsevərlik kimi keyfiyyətlər, eləcə də, qarşiliqli sevgi əsasında ailə qurmaq prinsipləri təbliğ edilir..Bir dəfəyə oxuyub bitirəcəyiniz əsərlərdən biridir. Əlbəttə, əsərin çox güçlü olduğunu deyə bilmərəm, amma pisdə deyildi. 2 əsrə yaxın bir dövrdə əsər öz aktuallığını qoruyub saxlaya bilibdir.
Rəşid bəy və Səadət xanım
Rəşid bəy və Səadət xanımİsmayıl Bəy Qutqaşınlı · Vivo Book · 201445 okunma
250 syf.
·
Puan vermedi
·
5 günde okudu
19-20-ci əsrlər istər Azərbaycan tarixi, istərsə də Azərbaycan ədəbiyyatı baxımından öyrənilməsi olduqca maraqlı dövrlədir. Çünki diqqətlə araşdıranda bütün ziyalıların bir şəkildə bir-biriylə əlaqəli olduğunu öyrənirsən. Azərbaycan ədəbiyyatında ilk nəsr əsərinin müəllifi hesab olunan İsmayıl bəy Qutqaşınlının hekayəsi də fransızca meydana çıxmasıyla maraq doğurur. Fransızcası yetərincə mükəmməl olmayan bu keçmiş çar generalı Mirzə Fətəli Axundov və Xasay xan Usmiyevin köməyilə hekayəsini tamamlamış, bir müddət məşhurlaşdıqdan sonra tamamilə unudulmuşdur, ta ki Salman Mümtaz təsadüf nəticəsində onu kəşf edənə qədər. Kitabda Qutqaşınlının ailə ağacı, həyatı və əsərləri haqqında məhdud da olsa əldə edilən mənbələr əsasında məlumatlar verilib.
Seçilmiş Əsərləri
Seçilmiş Əsərləriİsmayıl Bəy Qutqaşınlı · Lider · 20052 okunma