Kazım Çeçen

Türk hidrolik mühendisi. Hidroelektrik santrallarda, akarsuların taşıdığı katı maddelerin elenebilmesi için yeni bir sistem geliştirmiştir. Ağustos 1919’da Elazığ’da doğdu. 1937’de Yüksek Mühendis Mektebi’nin giriş sınavını kazandıysa da, aynı yıl, bu okulun yerine kurulması düşünülen İstanbul Teknik Universitesi’ne (ITÜ) öğretim görevlisi yetiştirmek amacıyla açılan sınavda da başarılı olarak Almanya’ya gitti. 1939’da Berlin Teknik Üniveritesi’nde inşaat mühendisliği öğrenimine başladı, 1943’te de yüksek mühendis diplomasını alarak Türkiye’ye döndü. ITÜ inşaat Fakültesi Su Yapıları Kürsüsü’nde 1945’te asistan, 1949’da doçent olan Çeçen 1958-1959 arası Avusturya’daki Graz Teknik Üniversitesi’nde çalıştıktan sonra 1960’ta ITÜ İnşaat Fakültesi Hidrolik ve Su Kuvvetleri Kürsüsü’nde profesörlüğe, 1963’te de aynı kürsünün başkanlığına getirildi. 1963’ten 1973’e değin TÜBİTAK’ ın (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu) Mühendislik Araştırma Kürsüsü’nde görev alan, 1984’te İTÜ’de TÜBİTAK’a bağlı olarak kurulan Küçük Su Hidroelektrik Tesisleri Araştırma Ünitesi’ nin başkanlığını üstlenen Çeçen’e 1976’da, su alma tesisleri ve yeraltı su akımlarına ilişkin çalışmaları nedeniyle mühendislik dalında TÜBİTAK Bilim Ödülü verildi. Araştırmalarını su alma tesisleri ve katı madde taşımmı konularında yoğunlaştıran Çeçen, katı madde taşıyan akarsu akımlarında, katı maddesiz bol miktarda su alınmasını sağlayan “karşıdan su alma sistemi”ni geliştirdi. Akarsularca taşınan ve hidroelektrik tesislerde büyük sorunlar yaratan katı maddelerin elenmesi amacıyla kurduğu vorteksli (çevrili) havuz sistemi denemelerinden de başarılı sonuçlar aldı. Lavabolarda suyun akıtılması sırasında oluşan hava çekirdekli çevriye benzer bir çevri yaparak katı maddenin dışarı atılması düşüncesine dayanan bu sistem, 1979’da, Kayseri-Sivas arasında 1961’de işletmeye açılmış olan Sızır Hidroelektrik Santralı’nda uygulandı. Rize’deki Ikizdere, Tirebolu’daki Doğankent, Konya’daki Göksu-Yerköprü ve Hopa’daki Murgul hidroelektrik tesislerinin uygulama projelerini de Çeçen hazırlamıştır.

Tam adı:

Prof. Dr. Kazım Çeçen

Unvan:

Türk Akademisyen, Mühendis, Tarihçi, Yazar

Doğum:

Elazığ, Türkiye, 23 Ağustos 1919

Ölüm:

9 Ağustos 1997