Hakkında
1944 yılında Batman’ın Hezo (Kozluk) ilçesine bağlı Suphi köyünde doğdu. Dicle Öğretmen Okulu’ndaki öğrenimini tamamlayamadan okulu terk etmek zorunda kaldı. Gazeteciliğe 1967 yılında “Batman Gazetesi”nde başladı. 1968 yılında Türkiye İşçi Partisi (TİP) Batman ilçe başkanı oldu. Aynı sene DİSK’te aktif olarak sendikacılık yapmaya başladı. 1969 yılında “Mezra Botan” adlı ilk romanı çıktı. Bir sene sonra da, bir yazısından dolayı 7,5 sene hapis cezasına çarptırılan Türk komünist Şadi Akkılıç’la ilgili “Şadi Akkılıç Davası” adlı kitabı yayınlandı. Her iki kitap da yasaklandı. 1970'lerin başında siyasi çalışmalarından dolayı 15 yıl hapis cezası alan Baksi, bu cezadan dolayı yurtdışına çıktı. Baksi, 22 yıl boyunca aralıksız olarak İsveç’in saygın gazetesi “Aftonbladet”te gazetecilik ve köşe yazarlığı yaptı. Aynı zamanda İsveç’teki birçok gazete ve dergide haber, röportaj ve köşe yazarlığı yaptı, İsveç televizyonlarına çocuk programları hazırladı. Mahmut Baksi, 56 yıllık yaşamında 22 kitap kaleme aldı. Bu kitapları başta Avrupa dilleri olmak üzere 10 dile çevrildi. 1978 yılında “Zarokên Îhsan” adlı kitabı İsveç’te Kürtçe olarak Kültür Bakanlığı desteğiyle yayınlandı. Bu kitap daha sonra İsveç okullarında Kürtçe eğitim gören Kürt çocukları için tercih edilerek okutulmaya başlandı. Bu kitabı aynı zamanda Kuzey Kürtleri içinde Kürtçe ve latin alfabesiyle yayınlanan ilk çocuk kitabı. İsveç Kültür Bakanlığı desteğiyle bir sene sonra “Keça Kurd Zozan” adlı romanı Kürtçe yayınlanıp, İsveççeye çevrildi ve üç bölüm olarak İsveç televizyonlarında çizgi film olarak gösterildi. Bu, Kürt yayıncılık tarihinde ilk çizgi filmdir. Bu film, 1986 yılında Kürtçe’nin Kurmanci ve Sorani lehçelerinde televizyonlarda gösterildi.
1984 yılında “Hêlîn” adlı Kürtçe romanı çıktı. Mahmut Baksi bu romanı ile birçok uluslararası ödüle layık görüldü. Birçok Avrupalı eleştirmen bu romanı ilk ‘Modern Kürt Romanı’ olarak adlandırdı. 1988 yılında “Lawkê Xerzî” ve “Gundikê Dono” adlı Kürtçe romanları yayınlandı. Baksi, Kürtçe diliyle kaleme aldığı bu kitapların yanı sıra çok sayıda Türkçe kitaba da imza attı.
Mahmut Baksi 19 Aralık 2000 akşamı 25 yıl boyunca yaşadığı İsveç’in başkenti Stockholm’de böbrek yetmezliğinden dolayı yaşamını yitirdi. 4 Ocak 2001 günü vasiyeti üzerine Diyarbakır’da toprağa verildi. Vasiyetinde bütün arşivini Stockholm Kürt Enstitüsü’ne bağışladı.
Yazarın önemli eserleri şunlardır:
Mezra Botan (1969)
Sadi Akkılıç Davası (1970)
Zarokên Îhsan (İhsan’ın Çocukları) (1978)
Hêlîn (Yuva) (1984)
Gundikê Dono (Dono'nun Köyü) (1988)
Serhildana Mala Eliyê Ûnis (2001)
Kürt Gözüyle Yılmaz Güney
Video Gelin
Roma Yürüyüşü (İstanbul 2000)
Kürdistan Tarihinde Kamışlı Katliamı (12 Aralık 1980)
Teyre Baz ya da Bir Kürt İşadamı Hüseyin Baybaşin
Her Kuş Kendi Sürüsüyle Uçar
Şivan'ın Sevdası
Unvan:
Yazar, Gazeteci
Doğum:
Batman, Türkiye, 1944
Ölüm:
Stockholm, İsveç, 19 Aralık 2000
Okurlar
32 okur beğendi.
126 okur okudu.
1 okur okuyor.
48 okur okuyacak.
Sözler ve Alıntılar
.
Babam ölmeyi, aç kalmayı, sürünmeyi, ağalara el açmaktan üstün tutuyordu.
Kişi gururuyla ölmeliydi ona göre. Kişiliksiz bir yaşam kişiliksiz bir ömür neye yarardı ki..
Sayfa 88
.
Gülistan'ı düşünüyorum...
Hani şu bizim Kürt kızları varya!..Ufak tefek, dimdik. Sağlam yapılı, güleç yüzlü; güvenilir. Şeytanı alaya alan, acıyı hiçleyen, ölümü gülerek karşılayan. İnadla yoğrulmuş hamurları. İnad bile çatlar kızdıklarında.
Sayfa 41
Yılmaz Güney..
.
Örneğin, YOL filminde Kürdistan'ın belirtilmesi, özellikle şöven yapılı birçok insanı küplere bindirdi. Ve bana hain damgasını da vurdular. Ben burjuva tarafından her zaman "hain" ilan edildim. Bundan hiç kırıklık ve üzüntü duymuyorum. Bana eğer halkım hain deseydi, ona üzülürdüm. Oysa bugün halkım beni kucaklamış ve bana sahip çıkıyor. Tabii bunun doğal sonucu olarak, burjuvazi bana saldıracak. Bundan daha doğal bir şey olamaz.
Sayfa 82
Ehmedê Xanî
.
Ben Allahın hikmetinde şaşakaldım:
Kürtler dünya devletinde,
Acep ne sebeple kalmışlar boynubükük,
Hepsi birden niçin olmuş mahkum?
Sayfa 66
.
Demek ki, düşmanlarımızın yüzyıllardır tanklarla, çeliklerle, ördüğü duvarlar, setler, kaleler pek işe yaramamış, sesimizi kısamamış, türkülerimizi bölememiş...
Sayfa 24 - PDF
İletiler
Mirin ji vî halî çêtir bû. Lê mirin jî bi destê me nediket
Ölmek bu halden iyiydi. Ama ölmek-ölmeyi istemek bile elimize geçmiyordu.
Hêlîn
Yorumlar ve İncelemeler
