Metin Erksan, 1 Ocak 1929 tarihinde Çanakale’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini İstanbul’da tamamladı. İstanbul Pertevniyal Lisesi’nde okudu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi bölümününden 1952’de “Tarihi Yarımada Suriçi/Galata Suriçi İstanbul Hanları” adlı lisans teziyle mezun oldu. 1950 yılında daha üniversitede okurken Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç‘ın ‘Binnaz’ adlı oyununu senaryolaştırarak sinemaya adımını attı. Film Mümtaz Yener tarafından çekildi.
1948’de İstanbul’da gazetelere ve dergilere “Kamera” takma adıyla film eleştirileri ve sinema yazıları yazarak gazeteci/yazarlığa başlayan Metin Erksan, basın şeref kartı sahibi olup, kültür-sanat, düşünce ve siyaset konularında yazarlık ve gazetecilik de yapmıştır.
1952’de İlk filmi olan “Aşık Veysel‘in Hayatı adlı” sinema filmini, rejisör olarak gerçekleştirdi.
Askerliğini 1956-58 yılları arası Yıldız Sarayı içinde bulunan Merkez Ordu Sinema Dairesi’nde yedek subay olarak yaptı.
1952-1982 yıllarında senaryo yazarı, rejisör ve yapımcı olarak birçok sinema filmi gerçekleştirdi.
1958’de Türk Sinema Sanatçıları Derneği’ni, 1962 Türk Sinema İşcileri Sendikası’nı , 1965’te Türk Sinema ve Film Rejisörleri Birliği’ni kurdu.
1964’te Uluslararası Berlin Film Festivali’nde, senaryo yazarlığını, rejisörlüğünü ve yapımcılığını yaptığı Susuz Yaz adlı filmiyle Altın Ayı Ödülü’nü kazandı.
1963’te Mimar Sinan Üniversitesi yapısındaki Devlet Film Arşivi’nin kurulmasına düşünsel ve uygulamalı olarak öncülük etti. 1975’te aynı üniversitede sinema öğretiminin başlamasına öncülük etti. Mimar Sinan Üniversitesi Sinema ve Televizyon Bölümü’nde ve İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde 1975-2005 yıllarında Sinema Kuramı adı altında sinema ve film dersleri verdi.
1974 yılında Sait Faik Abasıyanık‘ın “Müthiş Bir Tren”, Kenan Hulusi‘nin “Sazlık”, Samet Ağaoğlu‘nun “Bir İntihar”, Sabahattin Ali‘nin “Hanende Melek” ve Ahmet Hamdi Tanpınar‘ın “Geçmiş Zaman Elbiseleri” adlı öykülerini, TRT Kurumu adına “Beş Türk Hikayesi” ismiyle yönetti.
1989’da Atatürk Filmi adlı kitabı, 1989’da Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Avrupa Birliği Üyesi Olmak Hakkı ve İsteğinin Tarihsel Kaynakları adlı kitabı, 1997’de Yunan Sorunu adlı kitabı Hil Yayınları tarafından basıldı. Yunan Sorunu adlı kitabı 1999’da ikinci baskı olarak bir kez daha yayımlandı. 2003’te Türkiye Cumhuriyeti Devleti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü Metin Erksan’a verdi.
1997’de Mimar Sinan Üniversitesi Senatosu kararı ile “Onursal Profesörlük” unvanı verildi.
Erksan, rahatsızlığı dolayısıyla tedavi gördüğü Bahçelievler MedicalPark Hastanesi’nde 04 Ağustos 2012 akşamı hayatını kaybetti.