Murat Bardakçı
Yazar
BEĞEN
TAKİP ET
8.2
558 Kişi
1.564
Okunma
323
Beğeni
7,7bin
Gösterim
Unvan
Özellikle Tarih Alanında Uzmanlaşmış Türk Gazeteci, Yazar ve Televizyon Programcısı
Doğum
Şişli, İstanbul, Türkiye, 25 Aralık 1955
Yaşamı
Murat Gökhan Bardakçı, 1955 yılında İstanbul'da doğdu, ekonomi öğrenimi gördü.
Musikiye Dr. Selahattin Tanur'la tanbur ve eser meşkederek başlayan Murat Bardakçı, Tanur'dan "icazet" aldı, Ekrem Karadeniz'le teori, teori tarihi ve ses sistemi üzerine çalıştı, Fahire Fersan ve Vecdi Seyhun'dan yararlandı, ilgi alanını daha sonra musiki tarihine yöneltti. Abdülbaki Gölpınarlı'dan şarkiyat kaynakları ve metodolojisi alanlarında büyük ölçüde faydalandı, bu arada Türk ve İslam Müziği'nin tarihiyle ilgili kitap, belge, fotoğraf, film ve ses kaydı gibi arşiv malzemesi topladı, geniş bir nota kolleksiyonu oluşturdu.
İncelemeler
197 syf.
·
Beğendi
·
7/10 puan
Hanedanın Türkiye dışına çıkarılmasıyla başlarına gelenler,yaşamları,miras davaları,Türkiye özlemleri,iki kola ayrılan Osmanoğullarının anlaşmazlıkları,dolandırılmaları,hanımsultanları başka hanedanlarla yaptığı evlilikler,tüm bunlara ait belgeler ve mahkeme kararları,çıkarılan kanunlar daha fazlası…
Kitabın son bölümünde bir de fotoğraflar kısmı var.Ben bu kısmı çok beğendim.Aile üyeleri,bazı kesimlerin hayal ettiği gibi şeriat hükümlerine göre yaşayan insanlar değil,aksine modern,çağa ayak uydurmuş insanlar.Yaşadıkları tüm zorluklara rağmen kraldan çok kralcı olanların aksine Atatürk ‘ü ve Türkiye’yi çok seviyorlar.Yeni kurulan Türkiye Devleti’nin onları sürgün etmesini anlamlı bulanlar çoğunlukta.Dönemin şartları düşünüldüğünde ,ben bu kararı doğru buluyorum.Halkın halife,padişah tutturmaları olmasa belki başka şekilde de sonuçlanabilirmiş.Kitapla ilgili en büyük sıkıntı hanedan üyelerinin her bir akrabalık bağının sanki biliniyormuşcana anlatılması.Bir soyağacı çıkarılıp öyle anlatılsaymış bence daha iyi olabilirmiş.Son Osmanlıları merak edenlerin okumasını tavsiye ederim.
Okuyacaklarıma Ekle
624 syf.
·
81 günde
·
Beğendi
·
8/10 puan
Sürgün, aşk ve ihtiras.
Enver Paşa’nın sürgün yıllarında eşi Naciye Sultan’a yazdığı 417 mektubun derlenmesinden oluşan bu kitap tarihle ilgilenen okurlar için eşsiz bir kaynak niteliğinde. Kaynak diyorum çünkü iki kişi arasında yazılan mektuplar –ki aslında sadece 4 kez cevap vermiş Zalım Naciye- (bkz. #31183159) olarak düşünülse de döneme dair birçok bilgiyi bizlere aktarıyor.
--
Enver Paşa adeta tarihte silinip gitmemek için başından geçen her olayı, her düşüncesini “günlük” tadında yazmış mektuplarında ve özellikle muhafaza edilmesini istemiş Naciyesinden.
--
Kitap; dönemin Avrupa Kültürünü, Osmanlının son çırpınışlarını, Orta Asya’da Türk ulusunun hayatta kalma mücadelesini, Rusya’nın aslında yoksullukla boğuşurken Bolşevik İhtilali ile dünya siyasetine yön verme çabalarını, Enver Paşa’nın gözünden anlatıyor. Öte yandan Anadolu’daki Milli Mücadeleye yönelik detayları ve Paşa’nın Mustafa Kemal ile ikili ilişkilerini de gözler önüne sürüyor.
--
Sosyokültürel açıdan bakıldığında dönemin halklarını anlatması ve özellikle Osmanlı Sosyetesine mensup olan ailesinin günlük yaşantısını gözler önüne sermesi açısından da önem arz ediyor. Tabi bazı bölümlerde ailesinin deri giyme merakını gidermek amacıyla Rusya’da sokak sokak derici arayan Paşa’nın yaşadıklarını okuyan okur ‘koyun can kasap et derdinde’ demeden geri kalamıyor.
--
Mektupların en çarpıcı yanı ise Paşa’nın Naciyesine karşı yaşadığı ihtiraslı tutkuları en ateşli şekilde anlatması. Murat Bardakçı’nın kitabın önsözünde söylediği gibi Paşa asker olmasa imiş kesinlikle ünlü bir şair olurmuş. Şairlerin dizelerini aratmayacak ihtiraslı tutkularını –biraz da tek taraflı olan- aşkını anlatışı -ki bazı bölümlerde Murat Bardakçı sansür uygulamak zorunda kalmış- Paşa’nın çok fazla bilinmeyen özel hayatını da çarpıcı bir şekilde yansıtıyor.
--
Kısacası tarihle ilgilenen Paşa’nın özel hayatını ve o dönem coğrafyası hakkında bilgi almak isteyen okurların okumasını kesinlikle öneririm.
--
Keyifli okumalar.
Okuyacaklarıma Ekle
624 syf.
·
6 günde
·
8/10 puan
Naciyem, ruhum, efendim...
Merhabalar,
Enver Paşanın Naciye Sultan'a yazdığı mektupları artık duymayan, bilmeyen yok sanırım. Mektupların manevi değeri olduğu kadar Enver Paşanın sürgün günlerinde yaptığı işler ve görüşmelere de açıklık getirdiği tarihi bir önemli yanı da var. Bu sebepten incelemeyi çift yönlü yorumlamakta fayda var diye düşünüyorum. Hürriyet kahramanı, İttihat ve Terakki Cemiyetinin lideri Enver Paşa, Moskova'da yaptığı görüşmeleri gün be gün mektuplarında da aktararak aslında biz gelecekteki halkına kendisini doğru/yanlışlarıyla anlatmaya çalışmış bence. Okuyacağınız mektuplarda da göreceğiniz gibi karşınızda bir liderden daha ziyade sürgüne mahkum edilmiş, yalnızlaştırılmış, gölgede kalmış hatta unutturulmuş bir Enver Paşa var. Öyle ki mahsuniyet eşine yazdığı mektuplarda sık sık "ağlamak istiyorum" deyişi ile çaresizliği ve özlemini ortaya koymakta. Mektuplar oldukça duygu yüklü.
Tüm sıkıntılarından belki de kaçmak için Naciye'sine sığınması, ondan çocukça bir ilgi bekleyip sitemler etmesi.. Paşaların (hayatı savaşlarda geçmiş) da insani ihtiyaçlarının, duygularının olduğu bir kanıtı adeta.
Diğer yandan tüm özenle, büyük bir sevgiyle ve sevgi açlığıyla yazılmış mektupların hakettiği karşılığı bulamaması oldukça acı verici. Naciye Sultanın sevgisinden okurken ben dahi şüphe ettim.. Bunca mektuba karşılık yalnızca 22 mektup! oldukça üzücü. Okurken NAciye Sultan'dan daha fazla hüzünlendim sanırım.
Enver Paşaya, en önemlisi eşine karşı yaptığı haksızlık ve umarsızlık ortada. Naciye'sine "zalim" derken hakikaten abartmıyor.
Paşa öldükten sonra paşanın abisi ile evlenen Naciye Sultan, resimlerinden de anlaşıldığı gibi oldukça mutlu görünüyor..
Okuyacaklarıma Ekle
784 syf.
·
Puan vermedi
Kırk bir yıllık bir yaşam ve bu yaşama sığmış asırlık olaylar. Önce savaşlar, ardından ihtilal ve nihayetinde Cihan Harbi...
Enver Paşa, her tarihi karakterde olduğu gibi, özellikle günümüzde çokça tartışılan simalar arasında yerini almıştır. Kimilerine göre Sarıkamış faciasının müsebbibi; kimilerine göre "Hürriyet Kahramanı" ve kimilerine göre de büyük bir Turancı...
Murat Bardakçı ve kitap hakkındaki yorumumu belirtmeden önce, Enver Paşa'nın 41 yıllık hayatını kısaca özetlemek isterim:
1881 senesinin Kasım ayında gözlerini dünyaya açan İsmail Enver, orta halli hatta fakir bir ailenin çocuğuydu. Bir Türk evladına yaraşır meziyetlere sahip olan Paşa, herkesçe kabul gören düşünceye göre her şeyden önce çok cesur ve ideallerine bağlı bir insandı. Elbette doğduğu ve büyüdüğü dönem (devr-i istibdat) onun siyasî görüşlerinin şekillenmesinde etkili olmuştur. O dönemin simaları gibi kendisi de büyük bir Abdülhamid muhalifi olmakla beraber, bu muhalefetine mukabil hürriyet, müsavat gibi kavramların da savunucusu konumundaydı... Enver Paşa'nın tarih sahnesine çıkışı II.Meşrutiyet'in ilanına giden süreçte mümkün olmuş; Enver, artık "Hürriyet Kahramanı" ilan edilmişti. Ardından sırasıyla Bab-ı Âli Baskını ve Türkiye'nin idaresini 1918'e kadar elinde tutacak olan Ittihad ve Terakki Hükümeti'nin kurulması...
Gelelim Enver Paşa'ya yöneltilen suçlamalara, bunlar arasında Cihan Harbi meselesi belki de en önemli yeri tutmaktadır; muhalif yorumların dayanağı, Enver'in tek başına Türkiye'yi harbe soktuğu, hatta Sultan Reşad'ın bile durumdan habersiz olduğu yönündedir. Naçizane kendi yorumumu ifade edecek olursam, bu suçlama bir noktaya kadar kabul edilebilir olsa da hükümetin Cihan Harbi'ne girmemek gibi bir seçeneğinin olmadığını söylemek isterim.
Paşa hakkındaki bir diğer mesele Sarıkamış Harekatı ve ardından gelişen acı olaylar. Sarıkamış'daki şehit sayımız bugün bile tam olarak tespit edilmemiş, üzerinde hala tartışmalar yürütülmekte beraber, sayının 90 binleri gördüğü yönündeki ifade tamamen hamasetten ibarettir. Elbette vatan uğruna şehit düşen bir mehmetçiğin canı bile, tarifi imkânsiz bir acıdır lakin, burada sayının bu kadar yüksek gösterilmesi de bir tarih çarpıtması olduğu için özellikle gerçeğin ifade edilmesi gerekir. Yine harekatın öncesinde askerin kış şartlarına uygun kıyafet ve teçhizatın olmaması meselesi de bir noktaya kadar eleştirilebilir fakat bu facianın tamamiyle Enver Paşa'ya yıkılması da doğru kabul edilemez. Zira Hafız Hakkı Paşa'nın bölgede inisiyatif alıp orduyu Allahuekber Dağları'na götürmesi ve yine kendisinin ifadesiyle felakete sürüklemesi Enver Paşa'nın elinde olan ya da bizzat talimatı olan bir durum değildir.
1918 yılında Türkiye'nin harpten çekilmesi sonrası yönetici kadro ve tabii ki Enver Paşa da Türkiye'den ayrılmıştır. Türkiye'deki yaşamı sürekli bir mücadele ve zorlukla geçen Paşa'nın kalan ömrü de geçen ömrünü aratmayacaktır. Avrupa'nın çeşitli ülkelerinde, bilhassa Almanya'da bir müddet yaşamını sürdüren Enver, bu defa daha da büyük bir hayale; kimilerine göre Turan uğruna kimilerine göre de Islâm'ın ve Müslümanların kurtuluşu için Türkistan'a adım atacaktır...
Burada Basmacı hareketine katılan ve bu mücadelede lider konumunda bulunan Enver Paşa, 1922'nin Ağustos ayının 4.günü ata topraklarında giriştiği hürriyet mücadelesinin sonunda canını bir düşman kurşununa teslim edecektir...
Gelelim Murat Bardakçı ve kitabına:
Daha önce kendisinin Şahbaba eserini okumuştum, o eserde de gayet titiz bir çalışma sergilenmiş, her ifade bir kaynağa dayandırılmıştı. Bu kitapta da karşılığı olmayan bir ifadeye yer verilmemiş. Sayın Bardakçı hem Şahbaba kitabında hem de Enver eserinde sağlam kaynaklar kullanmanın yanında, bizzat hanedan ve aile üyeleri ile de biraraya gelip konu hakkında malumatlar almıştır.
Konuya ilgisi olan herkese şiddetle tavsiye edebileceğim bir eser, Bardakçı'nın üslûbu ve akademik titizliği de eseri cazip kılan noktalardan biri.
Okuyacaklarıma Ekle
784 syf.
·
19 günde
·
10/10 puan
Kitap, 783 sayfadan oluşmakla birlikte okuması zor diyemem.. Bazıları kitapta Enver Paşa'nın övüldüğüne yönelik çıkarımlarda bulunmuş bence yanlış bir çıkarım çünkü; aksine Enver Paşa'nın gerek toplumsal,siyasi gerekse bölgenin şartlarını değerlendirmeden girişmiş olduğu mücadelenin nasıl hayalkırıklığına neden olduğunu apaçık ortaya koyabilmekte... Belki de yerici olduğunu bile söyleyebiliriz. Ancak orta halli bir aileden gelen Enver Paşa'nın vatansever kişiliği, devleti ve milleti için yaptıkları sonu hüsranla bitse de bu uğurda vermiş olduğu mücadeleyi gözler önüne de seriyor. Aslında okurken insan hüzünlenmeden geçemiyor...
Kitapta Enver Paşa'nın ailesinden alınan mektuplara fazlasıyla yer verilmiş, ayrıca Enver Paşa'nın resim yeteneğini de ortaya koyan birçok çizim de kitabın sonunda görmekteyiz..
Evet bence bir tarih kitabı Enver Paşa'yı bilmek tanımak isteyenlerin okuması gereken derin araştırmalarla ortaya konulmuş bir inceleme, tavsiye olunur....
Okuyacaklarıma Ekle
256 syf.
·
2 günde
·
Puan vermedi
Kitabı fazla beğenmedim. Sanki Osmanlı Döneminde de seks yapılıyordu, eşcinsellik, jigololuk vardı demek için yazılmış. Ayrıca yazarın dediklerini kanıtlamak için verdiği metinler fazla sıkıcıydı o kısımları atlayarak okudum. Okuyacak olanlara da atlayarak okumalarını tavsiye ederim.
Kitapta günlük yaşama, yüzyıllar içinde değişen ahlak anlayışına, cariyeliğin anlamına, hangi suçların hangi cezaları aldığına ve Anadolu halkına da yer verilebilirdi. Sadece İstanbul'dan bahsedilmesi sıkıcı olmuş. Ben kitabın sadece son 30-40 sayfasını beğendim.
Okuyacaklarıma Ekle
244 syf.
·
9/10 puan
Tarihimizin büyük travmasının, en acı olayının etkin isimlerinden Hafız Hakkı Paşa'nın hâtıratı, aynı zamanda da itirafları.. Murat Bardakçı'nın güzel ve detaylı bir çalışması. Sarıkamış Muharebeleri hakkında belgesel niteliğinde kalıcı bir eser olmuş.
Sarıkamış Harekatının komutanlarından Hafız Hakkı Paşa, günlük tutarak yaşadıkları zorlukları anbean anlatmış. Sarıkamış konusunda önemli bir kaynak olduğu muhakkak ve tartışılmaz. Kitap sonu fotoğrafları gerçekten çok güzeldi. Paşa'nın günlüğünden bizzat fotoğraflar vardı. Bazı kısımlar kan dondurucu nitelikte olmasına rağmen bırakamadım. Şayet tarihimizi herkes okuyup, bilmeli diye düşünüyorum.
.
.
Sevgim üzerinize olsun, keyifli okumalar dilerim.
Okuyacaklarıma Ekle
© 2022 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.19.58