Paul Ricaut Gönderileri
Paul Ricaut kitaplarını, Paul Ricaut sözleri ve alıntılarını, Paul Ricaut yazarlarını, Paul Ricaut yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Osmanlı İmparatorluğu'nun Halihazırının Tarihi (XVII.Yüzyıl)Paul Ricaut · Türk Tarih Kurumu · 201218 okunma
Türkler günün birinde denizde de güçlü olmayı akıllarına koyarlarsa ve gerektiği gibi çalışırlarsa bütün cihanın önlerinde eğileceğinden şüphe etmem.
Önemli bir görevde olan birisinden Venedik'i isteseler fethedebileceklerini, ancak orada abdest almak için tatlı su bulunmadığından bu işten vazgeçtiklerini, Padişah’ın Venedik donanması ve hafif bir vergi ile yetinmek niyetinde olduğunu işittim.
Türklerin ordugâhı her zaman öylesine temiz ve tertiplidir ki, dünyanın en medenî şehri bile bu konu da onunla yarışamaz. Tabiî ihtiyaçların giderilmesi için her çadırın yakınına bir çukur açılır, etrafı değneklerle desteklenmiş kafesle çevrilir; çukurdan fena kokular gelmeye başladığında veya dolduğunda üzeri toprakla kapatılır, kafes kaldırılır ve bir başkası açılır; bu şekilde ordugâhta havayı bozacak en ufak bir pisliğe bile raslanmaz.
Türkler ordularında şarap içilmesinin ne gibi zararlara sebep olacağını gayet iyi bildiklerinden ordu yürüyüşe geçmeden bir kaç gün önce bir müfrezeyi yola çıkarırlar, ordunun yolu üzerindeki bütün meyhanele ri mühürletirler ve halka askerlere şarap satılması veya verilmesi hâlinde idam ile cezalandırılacağını ilân ederler.
Türklerle savaşmış bir çok hıristiyan kumandan, başarılarının cesaretlerinde ve savaş sanatı bilgisin den ziyade sahip oldukları çok sayıda askerden ileri geldiğini öne sürmektelerse de, hıristiyanlara karşı elde ettikleri zaferlerin, onlarda mevcut olmadığı iddia edilen esrarlı bilgiden ve olağanüstü düzenlerinden ileri geldiği düşüncesindeyim. Özellikle bunu, sefer sırasında idam cezası karşılığında şarap içme yasağının yürürlükte olmasıyla müşahede ettim; nitekim ben ordugâhtayken bir az şarap getirdikleri gerekçesiyle iki asker idam edilmişti. Şarap yasağı askerleri daha ılımlı, gözü açık ve itaatkâr yapmakta, ordugâhta ne bir ses ne de bir kavga duyulmamaktadır. Ordu yürüyüşteyken geçtikleri yerlerin halkından, yağma edildikleri, kızlarına, kadınlarına saldırıldıkları veya en ufak bir zarar verildikleri hakkında hiç bir şikâyet gelmemiştir. Askerler elde etmek istedikleri şeyler için pazarlık yaparlar ve nakit olarak aldıkları malın değerini öderler; görüşüme göre ordularının mutlu başarılarının ve İmparatorluklarının büyümesinin en önemli etkenlerinden birisi de budur.
Yeniçerileri mahvetmek için izlenen çareler açık, seçiktir. İlk olarak yeniçerilerin gururları kırılsın diye her çeşit aşağılık işte kullandırılmaktalar ve çabuk yok olsunlar diye en tehlikeli görevlere sürüimekteler. Böylece yeniçerilerin en yiğit erleri kara ve alışık olmadıkları deniz savaşlarında ölmüşlerdir.
Devletle hâkim olan inanca göre aile gailesi Padişah’a hizmetle pek bağdaşmaz.
Yeniçerilerin bütün ihtiyaçlarının giderilmiş olması bunları, subaylarının en ufak bir hoşnutsuzluğunda küstah, âsi ve yağmacı yapar. Böyle bir durum ortaya çıktığında, cumartesi, pazar, pazartesi ve salı günleri Yeniçeri Ağasının huzurunda toplandıkları Divan'da duygularını dile getirmekle işe başlarlar.
İstanbulda bulunduğum sıralarda, Girit veya Macaristan'a sefere gitmemek için büyük bir korku içinde sağa sola rüşvet teklif eden bir çok sözde yeniçeri gördüm.
Tek kelime ile Osmanlı Devleti bugün ne itaatin, ne birliğin ne de sadakatin mevcut olmadığı bir Devlet görünümü sunmaktadır.
Deve güdenlerin, hayvanlara yalakta su verdikten sonra, ağızlarından çtkan salyaları sakallarına sürerek «Hacıbaba! Hacıbaba!» dediklerine tanık olmuşumdur.
Yine ekmek satın alarak, İstanbul'un sokaklarında pek fazla olan ve muhakkak ki vebânın yayılma sebeplerinden olan başı boş sokak köpeklerini beslemenin hayırsever bir hareket olduğunu söylerler. Köpeklere gösterilen ihtimam Türkiye’de öylesine fazladır ki, sırf bunun için çeşitli yasalar çıkarılmıştır. Bazıları her gün belirli bir miktar ekmeğin köpeklere verilmesini temin ederken, diğerleri vasiyetlerinde miraslarından bir kısmının köpek bakımı için ayrılmasını talep eder.