Ronald B. Tobias Gönderileri
Ronald B. Tobias kitaplarını, Ronald B. Tobias sözleri ve alıntılarını, Ronald B. Tobias yazarlarını, Ronald B. Tobias yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Kazablanka Filmi - 3
BİRİNCİ DRAMATİK AŞAMA
Rick'le tanışırız. Yüksek ideallere sahip olduğundan kuşkulanacağımız bir kişi olmadığı kesindir. İnatçıdır ve bencildir. Bu da onun değişimini incelememizi değerli kılar. Eğer karakteriniz zaten yüksek ideallere sahipse fedakarlık kolaydır. Rick'i ilginç kılansa onun bencil, içine çekilmiş ve sert, ama kolayca
Sayfa 233
Kazablanka Filmi - 2
RICK'İN AMERİKAN BARI
Hikaye, İkinci Dünya Savaşı'nda Kuzey Afrika'da Kazablanka kentinde yer alır. Avrupa'dan kaçıp kenti dolduran mülteciler Lisbon'a çıkış vizesi peşinde koşarlarken Nazi ajanları da onları yakalamayı planlamaktadırlar. Mültecileri ve sıkıntılı durumlarını görmek için bütün kenti dolaşmamıza gerek yoktur; her şey Rick'in barında yer alır. Sokağa çıkmadan savaşın arka planını ve bütün gerilimlerini görürüz. Rick'in barı dış dünyanın küçük bir örneğidir. Daha önce de belirtildiği gibi, gerilimi artırmak istiyorsanız karakterlerinizin coğrafi mekanlarını mümkün olduğunca sınırlı tutmalısınız. Bütün çıkış yollarını kapatın. Kahramanla düşmanını karşı karşıya getirin. Onları kentin birer ucuna yerleştirirseniz gerilimi sulandırırsınız. Hareketi Rick'in barıyla sınırlı tutmanın nedeni parasal olabilirdi, ama önemli olan etkidir. Dünyayı dolaşmanız gerekmez. Sekiz farklı ülkede on yedi değişik kenti dolaşmadan da egzotik ve yabancılık duygusunu elde edebilirsiniz.
Sayfa 231
Kazablanka Filmi - 1
1940'ların başında Murray Burnett ile Jean Alison'un yazdıkları Everybody Comes to Rick's adında bir oyun vardı. Oyun olmayacak durumlar ve kötü diyaloglarla dolu olduğundan, Julius ve Philip Epstein ile Howard Koch tarafından filme alınmamış olsaydı çoktan edebiyatın çöplüğüne atılmış olurdu.
Filmin yapımı da çok karışıktı. Senaryo sürekli değişiyordu ve yönetmen bir an sonra hikayenin ne yöne gideceğini bilmiyordu. Başrolde Ronald Reagan'la Ann Sheridan oynayacaksa da, son anda o da değişmiş, Ingrid Bergman, Paul Henreid ve Humphrey Bogart oynamışlardı.
Sonuçta film -Kazablanka- üç Oscar ödülü almanın dışında tüm zamanların Amerikan klasiklerinin biri olmuştur. Bu nasıl başarılmıştır?
Tüm karmaşaya karşın yazarlar işlerliği olan bir hikaye yaratabilmişlerdi. Hikaye aşk hakkındadır ama daha da önemlisi daha yüksek düzeye çıkan, aşk için fedakarlığı öne çıkaran bir hikayeye dönüşmüştür. Fedakârlık, High Noon'da Amy Kane'in yaptığından farksızdır. Ama, High Noon bu güç kararları veren karakterleri incelemezken, Kazablanka bunu yapmaktadır.
Bir kurgu olarak fedakarlığın temeli karakterdir; fedakarlık eylemi karakterin bir görüntüsü olduğundan onun yanında daha önemsizdir. Kazablanka dört kişi ve aralarındaki dinamikler hakkındadır. Kişileri saran olaylar karakterlerinin yansımasıdır ve sonunda Rick Blaine fedakarlığını yapınca, daha önce olan şey onun fedakarlığı ile biçimlenmektedir.
Sayfa 230
Aşıklar üçüncü dramatik aşamada topluma olan birikmiş borçlarını ödemelidirler. Ölüm tek çıkar yoldur. Romeo ve Juliet ölmüşlerdir.
Sayfa 224
Victor Hugo Nötre Dame'ın Kamburu'nda kambur zangoç Quasimodo'yu yaratmıştır. Edebiyatta onun kadar çirkin bir başka kişi olduğunu sanmıyorum. (Gözlerinden biri büyük bir urun altında kaybolmuştur, dişleri alt dudağından dışarı sarkmaktadır, dev burnu bir hortum gibi üst dudağı üzerine kıvrılmıştır.) Ancak Quasimodo dışardan ne kadar çirkinse, içerden o kadar güzeldir. Quasimodo güzel çingene dansözü Esmeralda'ya aşıktır. Kadın erişemeyeceği kadar uzaktır. Ama yine de, kendisine teslim olmayınca kızı büyücü olarak ilan eden Nötre Dame başrahibine karşı kızı korumaya kararlıdır. Bütün imkansız aşklar gibi bu da trajediyle sona erer: Bu sadece Quasimodo'nun kalbinde ve hayalinde gerçekleşebilecek bir sevgidir. Ama başrahibi öldürerek kadının ölümünün intikamını alır.
Sayfa 219
Romeo ile Juliet ilk kez 1476'da, Shakespeare’in oyunu yazmasından yüz yıl önce yazılmıştır. Aslında Shakespeare'inki hikayenin dördüncü şeklidir ve sonuncusu değildir. Gounod hikayeyi opera yapmış ve Jean Anouilh Romeo ve Jeanette adlı gerçekçi bir biçimini yazmıştır. İki sevgilinin ailelerinin birbirleriyle ilişki kurmama yasağına meydan okudukları için hikaye hayalimizde çok güçlü bir yer tutar. Aşkları gerçektir ama trajedileri de öyledir.
Sayfa 218
Aşk gözle değil, ruhla bakar. Ve bu nedenle kanatlı Cupid hep kör resmedilir.
- Shakespeare, Bir Yaz Gecesi Rüyası
Sayfa 216
Sıkıcı konu yoktur, sadece sıkıcı yazarlar vardır.
- H.L. Mencken
Sayfa 50
Hikayeniz kurgu ile mi yürütülecektir? Eğer böyleyse, hikayenin mekanizması karakterlerden daha önemlidir. Karakterler kurguyu gerçekleştirmek için vardır. Agatha Christie'nin romanları kurgu ile yürütülür. Stilleri çok farklı olsa da, Mickey Spillane ile Dashiel Hammett’inkiler de öyledir. Bu yazarlardan her biri ne tür bir kitap yazacaklarını daha baştan biliyorlardı.
Sayfa 49
Dante'nin Cehennem'inde Cehennemin tüm düzeylerinde iki temel günah vardır. Birine şiddet suçları olan forza denilir. Diğer temel günah ise sahtekarlık demek olan forda'dır. Güç ve sahtekarlık. Cehenneme şiddet suçları için gönderilen lanetliler Cehennemin en dibinde değillerdi; buraları sahtekarlık ya da zihinsel günahlar işleyenlere ayrılmıştı. Dante'ye göre zihinsel suçlar fiziki şiddet suçlarından çok daha kötüydü.
Sayfa 45