Elinden oyuncağı alınmış çocuklar gibiydik. Henüz oyunumuz bitmemişti fakat yetişkinler bizi dinlemiyorlardı. Kadere boyun eğmekten başka ne gelirdi elimizden?
Ali Paşa'nın ölümü aslında bir devrin kapanması demekti. Büyük Reşit Paşa ile başlayan reformlar, onun ardılları Fuat ve Ali Paşalar tarafından devam ettirilmişti. Heyhat şimdi hiçbiri yaşamıyordu.
İngilizler bölgede yerleşmek için, oraların yönetiminde söz sahibi olan şeyh ya da reisi para ile satın alarak kendilerine bağlıyor ve onlar vasıtasıyla halkın güvenini kazanıyorlardı.
Bir yeri kalkındırmak, imar işlerini, orduyu düzenlemek, yeni kurumlar kurmak... Bunların hepsi zor ve meşakkatli işlerdir fakat kanımca en zoru insanları bir konuda uzlaştırmaktır.