Prof. Dr. Tevfik Güran İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyesidir. Aynı anabilim dalının bir süre başkanlığını da yapan Güran, Osmanlı ekonomik ve sosyal tarihiyle ilgili lisans ve lisansüstü düzeyde çeşitli dersler veriyor.
Diğer bir problem savaş tazminatı meselesiydi. Fransa ve İngiltere, Almanya’dan yalnız sivil şahıslara verilen zararları değil, tüm savaş masraflarını da ödemesini istiyorlardı. Tazminat miktarı 33 milyar dolar olarak belirlendi.
Toprak sahipleri, kiracılar, köleler veya işçiler arasındaki ilişkiler piyasa koşullarınca belirleniyordu. Gazali ve Nizamülmülk gibi 11. ve 12. yüzyılların önde gelen İslam bilginleri piyasayı yalnız bir rekabet ve mücadele alanı olarak değil de, aynı zamanda 18. yüzyılda Adam Smith’in ifade ettiği görüşlere benzer şekilde iş bölümü ve değişim yoluyla işbirliği ve karşılıklı yardımlaşma yeri olarak değerlendirmişlerdir. Devletin fiyatlara müdahalesi meşru görülmemiştir.
Toprak nüfusa göre kıt bir faktör haline geldiğinden değeri yükselmiş, ücretler düşmüştü. Bu gelişmelerin sonucunda kıtlıklar ve ardından salgınlar geldi. 1348-51 yılları arasında görülen ve Kara Ölüm olarak adlandırılan büyük bir veba salgını, bazı bölgelerde nüfusun yarısını götürmekle birlikte bir bütün olarak Batı Avrupa’da dörtte birini yok etti. Savaşlar da 1350-1500 tarihleri arasında Avrupa’yı kasıp kavurarak salgının etkilerinin daha uzun ömürlü olmasına yol açtı.
Merkantilist iktisadi politikalar her zaman yöneticilerin arzuladıkları olumlu sonuca ulaşmadı ve hatta bazı ülkelerde ekonominin uzun dönemdeki gelişmesi üzerinde zararlı etkilere bile neden oldu. Bu açıdan enterasan iki örnek Fransa ve İngiltere’dir. Ekonomik milliyetçiliğin en tipik örneği Fransa’da Colbert dönemi (1665-1683) idi. Uzun bir merkantilist geleneğe sahip olan Fransa’da Colbert’in etkisi o denli büyük oldu ki zamanla Colbertizm ve merkantelizm kelimeleri eş anlam kazandı. Colbertizm merkantilizmin aşırı bir örneği olarak nitelenebilir.
Alan ile ilgilenenlerin ve iktisat ogrencilerinin cok faydalanacaklari onemli bir kaynak. Dunya iktisat tarihinin kronolojik bir ozeti gibi dusunulebilir. Ilk caglardan 20. Yuzyila kadar onemli iktisadi olay ve kavramlara yer verilen onemli bir eser. Okumasi kolay gibi gorunse de sık sık geri donuslere ve tekrar okumaya ihtiyaç duyacaksiniz.
İktisat TarihiTevfik Güran · Der Yayınları · 201737 okunma