Hakkında
Genç yaşta tanıştığı sosyalizmin etkisiyle 1932'de Sovyetler Birliğine kaçtı. Sovyetler'deki Laz gençlerle birlikte çeşitli kültürel çalışmalarda bulundu.
1949'da pek çok Laz gibi sakıncalı görülerek Sibirya'ya sürüldü. 1953'te suçsuzluğu ispatlanarak geri dönmesine izin verildi.
Vefat ettiği 1976 yılına kadar şiir ve resim başta olmak üzere çeşitli sanat dallarında ürünler ortaya koydu. Eserlerinin çoğunu Lazca yazdıysa da Türkçe şiirleri ile "Kore'de Bir Laz Kızı" adlı bir de romanı bulunuyor.
Ölümünden sonra resimleri Batum'da ve uluslararası sergilerde sergilenmiş, şiirleri Türkiye'de basıldı.
1907'de Hopa'da doğdu.
Okurlar
2 okur beğendi.
1 okur okudu.
Kitaplar
Sözler ve Alıntılar
Önsöz
Ancak Türkiyeli Lazların Helimişi’ye böyle büyük bir anlam yüklemeleri, Sarplıları da Kartvelistleri de şaşırttı ve Kartvelistlerin “Halk Diplomasisi” grubu, onu Türkiye’ deki Lazlara kendi görüşlerini aktaracak bir köprü olarak kullanmayı denediler. Helimişi’ye, şiirlerine ve tablolarına sahip çıktılar.
Bununla birlikte, onlar açısından da Helimişi her yönüyle sahiplenilecek bir kişi olmadı. Şiirleri ve özellikle bu kitapta yer alan tiyatro çalışması, gerek yüksek dozlu Sovyet propagandası, gerekse sert ateist söylemi, hem liberal hem de Ortodoks Hristiyan yeni Gürcistan için sevimsizdi. Bu yüzden Gürcistan’da Helimişi’nin Sovyet propagandası yapan şiirleri ile birlikte bu piyesi de görmezden gelindi, onun Lazlığı ve ressamlığı ön plana çıkarıldı.
Sayfa 10Kitabı okudu
ÇUTA NUSA
Lumciner mjorasteri,
Çuta nusa, so nulur çuta çuta
Potini giçapare,
Çuta nusa, kuçxe giğun çuçuta.
Dido çana var giğun,
Çuta nusa, çuçuta re çuçuta.
Si ma domçvi domxali,
Çuta nusa, haşote ma so vida?
Peçeşen moşatanur,
Çuta nusa, muço ağani tuta.
Megoum, var mektkomer!
Çuta nusa, sotxanişakis ida!
Çkvaş beşluği kçe qalis,
Çuta nusa, varşa kodolikida!
Ubas mis meşuxtare,
Çuta nusa, muço kinçişi mota?
Sayfa 32Kitabı okudu
İletiler
Mezartaşı yazıtı
Lazca
Skidalaşen ma na-manç'en kaebzdi
Man am dunyas em dunyaş derdi var bzdi
Çevirisi
Yaşamdan payıma düşeni aldım
Bu dünyada öteki dünyanın derdini çekmedim.
|
Xasan Helimişi
İyi ki doğdun, şarkılarla geçtin aramızdan, şair ceketli çocuk.
youtu.be/4IpMXByufC0
(#KazımKoyuncu /Sopez Gulur)
Tepede kalakaldım
Mahsun yalnız
Gece gündüz bekliyorum
Senin pencerende
Nerelerde geziyorsun
Nereye gidiyorsun
Nerede benim geleceğim
Senin aşkın var bende aşkın
Seni bekliyorum gitmedim
Bu gece ayda ışık var
Gidesim var denize
İstemiyorum seni bırakmak
Gel benimle
Xasan Helimişi
Zuğaşi Berepe/Sopez Gulur
youtu.be/4IpMXByufC0
Tepede kalakaldım
Mahsun yalnız
Gece gündüz bekliyorum
Senin pencerende
Nerelerde geziyorsun
Nereye gidiyorsun
Nerede benim geleceğim
Senin aşkın var bende aşkın
Seni bekliyorum gitmedim
Bu gece ayda ışık var
Gidesim var denize
İstemiyorum seni bırakmak
Gel benimle
Xasan Helimişi
Yorumlar ve İncelemeler
Öncelikle 1949’ da yazılmış ve elimizdeki tek lazca tiyatro oyunu olan bu eserin bence şans eseri günümüze ulaşmış olmasından duyduğum mutluluğu belirterek, bir laz olarak bu eserle buluşmanın şanslı güzelliğini daha fazla okurun yaşamasını umarak yazıyorum. Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan bir aşk hikayesini konu alan “Yarım Kalan Düğün” adlı bu iki perdelik müzikal piyeste laz halk şarkılarından güzel örnekler bulabileceğiniz gibi çok yönlü Laz sanatçımız Helimişi’nin kendi şiirlerini de okuyacaksınız. Adı gibi yarım kalmış olan bu tiyatro oyununda Helimişi’nin hayatıyla paralellikler de bulunuyor. Son olarak; kitabı lazca okumak çok güzel ve keyifliydi, ancak önsözdeki dil seçeneğinin metne de uygulanması daha fazla okuyucunun kitapla buluşmasına olanak sağlardı diye düşünüyorum. Xasan Helimişi 
Çandaş Gverdi
