Yılmaz Öksüz Gönderileri
Yılmaz Öksüz kitaplarını, Yılmaz Öksüz sözleri ve alıntılarını, Yılmaz Öksüz yazarlarını, Yılmaz Öksüz yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Eyyûb sabrı giyerek arayınız şifâyı
Derdi veren yaradan göndermez mi devâyı
Yedi yaşta gördüm Arslan Baba'yı
Selam verip sual ettim hurmayı
Tamamladım bin bir zikri duayı
Nefsim ölüp lâ-mekâna uçtum ben
Sayfa 14Kitabı yarım bıraktı
Ablası, kısa bir süre sonra yedi yaşlarındaki kardeşini de yanına alarak bilinmeyen bir sebeple Yesi’ye gider ve oraya yerleşir. Tahsiline burada başlayan Yesevî, küçük yaşta olmasına rağmen birtakım tecellilere nâil olarak çevresinin dikkatini çeker. Hızır'ın delâletine de mazhar olan Yesevî, Arslan Baba adlı Türk şeyhine intisab ederek büyük mürşitten feyiz almaya başlar¹.
Sayfa 14 - Eraslan, Ahmed Yesevî Divan-ı Hikmet'ten Seçmeler, 8.Kitabı yarım bıraktı
Arzuluyum akrabaya vuslata
Ulu babam ravzası ak türbete
Babam ruhu saldı beni gurbete
Bilemedim nasıl kusur kıldım ben
Sayfa 14Kitabı yarım bıraktı
Pîr-i Türkistan, Hazret-i Türkistan, Hâce Ahmed, Kul Hâce Ahmed gibi lakaplarla anılan Ahmed Yesevî, bugün Kazakistan Cumhuriyeti'nin Çimkent şehri yakınlarında bulunan Sayram kasabasında doğmuştur¹. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte Yûsuf el-Hemedânî'ye (ö. 535/1140)
intisabı ve onun halifelerinden oluşu göz önüne alınarak XI. yüzyılın ikinci yarısında dünyaya geldiği kabul edilir.
Sayfa 13 - ¹:Karasu üzerinde küçük bir kasaba olan Sayram, eskiden beri önemli bir
yerleşim merkezi idi ve kasaba halkının çoğunluğunu Türklerle İranlılar
teşkil ediyordu. Kemal Eraslan, Ahmed Yesevî Divan-ı Hikmet ten Seçmeler
(Ankara: KB Yay., 1991), 6.Kitabı yarım bıraktı
Edebiyat tarihimize bakıldığında topluma mâl olmuş şahsiyetlerin tarihî hayatlarının yanında bir de menkıbevî kişiliklerinin varlığı görülür. Kendilerine kudsiyet atfedilen bu şahıslar İslam öncesi edebiyatımızdaki destan kültürünün de etkisiyle genelde menkıbeleriyle anılmış ve hafızalarda bu
kimlikleriyle yer edinmişlerdir. Menkıbeler buğusu içerisinden gerçek hayatları seçilemediğinden mevzu, tarihî hayatları
olduğunda dahi bazı menkıbelerinin zikredilmesi adeta kaçınılmaz olmuştur. Bu şahsiyetlerden biri de Türk milletinin
manevî hayatında önemli bir yeri olan Pîr-i Türkistan Hoca Ahmed Yesevî'dir. Bu çalışmada onun gerçek hayatı konu
alınmakla birlikte bazı ayrıntılar sunması bakımından yeri geldikçe menkıbeleri de zikredilmiştir.
Sayfa 13Kitabı yarım bıraktı
Olgun insan yetiştirme hedefinde olan Sufi Şair, kelimelerle oynayarak şiir yazmayı değil, vecd halinde ulaştığı manaları terennüm etmeyi tercih eder. Şiir yazmaz Hikmet söyler, Hikmet insanın yaratılışı ile ilgili sırları ortaya koyan, Yani insanın manasını anlatan şiirlerdir. Bu yüzden Ahmet Yesevi sözlerine şiir dememiş hikmet adını vermiştir. İnsanı Merkez aldığı hikmetlerinde iyi ve kötü insanı tasvir ederken yargılayıcı bir dil kullanmak yerine"dostlarım Ey dostlar "gibi kucaklayıcı bir üslubu benimsemiştir. Hataları ve kusurları genelde kendi üzerinden anlatan Yesevi'nin nazarında insan insan olduğu için değerlidir. Kafir bile olsa incitilmemeli bir takım reçetelerle yaratılış gayesine uygun bir konuma getirilmelidir. Bu hususta onun birinci rehberi "onsekizbin aleme server olan Muhammed, 33.000 ashaba rehber olan Muhammeddir"
Bir mutasavvıf olarak insanı mizacına göre eğitmeyi hedefleyen Ahmed Yesevi, Orta Asya bozkırlarına Sevgi Tohumları serpmiş ve insan toprağını ir bahçıvan edasıyla İlmek ilmek işlemiştir.
Insan yaratılmışların en şereflisi, Allah'ım yeryüzündeki halifesi ve Kainat ağacının meyvesidir. İnsan eğitilmeli ve düzeltilmelidir ki bütün dünya düzelsin.
"Çin'in meşhur Filozofu konfüçyüs'e sormuşlar; Ülkenizi yönetme imkanı size verilseydi işe nereden başlardınız?
Konfüçyüs tereddütsüz cevap vermiş, işe önce dilimizden başlardım Çünkü dil bozuk olursa düşündüklerimizi iyi anlatamayız. Düşündüklerimizi iyi anlatamazsak yapılmasını istediğimiz işler doğru dürüst yapılamaz. İşler doğru dürüst yapılmazsa adetler ve kültür bozulur. Adetler ve kültür bozulursa Adalet terazisi çalışmazolur. Adalet terazisi çarpılırsa halk Ümitsizliğe ve korkuya kapılır ne yapacağını bilemez, böyle bir halkı idare etmek çok zorlaşır". O halde işe kelimeden başlanmalı, dilden başlamalı ve Yahya Kemal beyatlı'nın dediği gibi "Türkçe ağzımızda anamızın sütü gibi helal ve güzel olmalı"
Yedi yaşta gördüm Arslan Baba'yı
Selam verip suâl ettim hurmayı
Tamamladım bin bir zikir duayı
Nefsim ölüp lâ-mekâna uçtum ben.
Sünnet imiş gel incitme bir canı
Huda sevmez gönlü katı olanı
Allah şahit cehennemdir mekânı
Bilgelerden böyle duyup dedim ben.
Aşk dâvâsın bana kılma ey âşık!
Aşık mısın yüreğinde figan yok
Can vermezsin muhabbetin şevkiyle
Boşa geçer bütün ömrün yalan yok
Mihnet ile can derdini hoş bulan
Seherlerde can kaynatıp aş kılan
Hevâ heves ben benliği taşlayan
Odur âşık bunda asla güman yok
Gönül derdi bîdertlere açılmaz
Bu yolların engeli çok geçilmez
Aşk cevheri nâmertlere saçılmaz
Gâfil olup aşk kadrini bilen yok
Aşka düştün oda düştün kor oldun
Pervâneveş candan geçip kül oldun
Derde doldun gama soldun lal oldun
Aşk derdini sorar isen derman yok
Sayfa 71Kitabı okudu
Aşk Eyle
Aşık eyle çılgın eyle şeydâ kıl
Mecnun eyle kamu ile rüsvâ kıl
Cemaline bu canımı fedâ kıl
Neyler isen âşık eyle Allah'ım
Aşk derdine düşenlere derman yok
Aşk yolunda gidenlere hüsran yok
Bu yolda can vermemeye imkan yok
Neyler isen âşık eyle Allah' ım
Hoca Ahmed aşktan ağır belâ yok
Merhem sürme aşk derdine devâ yok
Aşıklara gamdan özge safâ yok
Neyler isen âşık eyle Allah'im.
Sayfa 49Kitabı okudu
Başım toprak özüm toprak ten toprak
Cemâline kavuşmaya ruh müştak
Yandım yandım olamadım aslâ pak
Şebnem olup yer altına girdim ben
Hoca Ahmed nasihati kendin al
Aşık isen candan geçip bir kez öl
Cahillere söz anlatmak bir hayâl
Muhkem olup yer altına girdim ben
Sayfa 41Kitabı okudu
Gönlü kırık görür isen merhem ol
Yolda kalan Mazlumlara hemdem ol
Mahşer günü dergahına mahrem ol
Senlik benlik davasından geçtim ben
Sayfa 25Kitabı okudu
Deme
Dem bu demdir gayrısına dem deme
Gamsız geçer ömrün senin gam deme
Yanmaz ise can u gönlün hem tenin
Göz yaşının akmasına nem deme
Aslın neslin bir parça su damlası
Böbürlenip hiç kimseye kem deme
Ademîde zerre mana olmazsa
Adam görüp sen ona adam deme
Yüreğinde dert yarası yok ise
Sakın ondan sen ona hemdem deme
Hoca Ahmed ganimettir her nefes
Yârsız geçen bu zamana dem deme.
Hoca Ahmet Yesevi