George Orwell'in vefat etmeden henüz 5 yıl önce, yani 1945'te farklı dergilerde kaleme aldığı 3 ayrı denemesinden oluşan bir eser. Fakat ben ekseriyetle ilk denemesinin üzerinde duracağım. Demokratik sosyalizme yakınlığıyla sık sık adından bahsettiren Orwell, seçkiye adını da veren ''Milliyetçilik Üzerine Notlar'' adlı denemesinde, alışılagelmişin dışına çıkarak bizlere ''milliyetçilik'' kavramı hakkında farklı bakış açıları sunuyor. Orwell'e göre milliyetçilik her zaman millet kavramı -ırk ve coğrafi konum- ile sınırlı kalmayabiliyor. Milliyetçilik, din veya toplumsal sınıf kavramlarını da beraberinde getirip tamamen olumsuz bir anlamda karşımıza çıkabiliyor ve en nihayetinde Orwell, daha anlaşılır olabilmek adına bu mefhumu ikiye ayırıyor. Hafif bir çeviri ve kendi yorumum ile birlikte bu konu üzerine makalesinde kaleme aldıklarını paylaşmak istiyorum: ''Milliyetçilik derken; İlk olarak insanların böcekler gibi sınıflandırılabileceğini ve milyonlarca, hatta on milyonlarca insanın hiçbir tereddüte düşülmeksizin gruplar halinde “iyi” veya ''kötü'' diye etiketlenebileceğini varsayma alışkanlığını kastediyorum. Fakat ikinci olarak -ki bu nispeten daha fazla önem arz eden kısım-, bir insanın kendini tek bir ulusla ya da başka bir öğeyle özdeşleştirme alışkanlığını, daha da ileri giderek onu iyinin ve kötünün de ötesine yerleştirip kendi kişisel çıkarlarına hizmetten başka hiçbir görev tanımamasını kastediyorum...'' Orwell, burada insanları gruplar halinde etiketleme ve sınıflandırmanın hüküm sürdüğü bir düşünce sisteminin doğasındaki kötücül ve habis özelliklere dikkat çekiyor. Düşünsenize; böyle bir toplumda aydın kesimi oluşturan insanların sesi rahatça çıkabilir mi? Dürüstlük ve aydınlık böyle bir toplumda ilk olarak vazgeçilmek zorunda bırakılacak şeylerden sadece ikisi bence. Çıkar uğruna söylenen yalanlar... Çok da fazla uzaklaşmamak lazım, yaşadığımız döneme dönüp bir bakmamız yeterli gibi. Neyse... Orwell'in kaleme almış olduğu bu makaleyi okurken birçok kez zihnimde

1984 pasajları canlandı. ''Çift-düşün'', ''düşünce suçu'', ''buharlaştırma'' politikaları gözümün önüne geldi, geldi gitti... Konumuza dönecek olursak yazarımız, bu iki farklı bakış açısını da sunduktan sonra, ''Milliyetçilik'' ve ''Vatanseverlik'' kavramlarının birbirine karıştırılmaması ve aralarında bir ayrım yapılması gerektiğini de savunuyor: ''İki karşıt görüşü savunmalarına rağmen, her iki kavram da o kadar müphem bir şekilde birbirlerinin yerine kullanılıyor ki, aralarında bir ayrım yapılmalıdır. ... Vatanseverlik doğası gereği hem militarist hem de kültürel anlamda savunmacıdır. Milliyetçilik ise güç ve iktidar fikrinden ayrılamaz. Her milliyetçinin daimi amacı, kendisi için olmasa da kendi bireyselliğini içine gömmeyi seçtiği ırk veya başka bir öğe için güç ve prestij sağlamaktır.'' #148110192 İlerleyen sayfalarda komünizm, muhafazakârlık, siyonizm, siyasi Katoliklik, pasifizm, antisemitizm, ve Troçkistlik gibi kavramları da ele alarak ''milliyetçilik'' kavramına farklı bakış açıları kazandırmaya devam ediyor. Yazdığı denemelerde sivri dil kullanmaktan çekinmeyen Orwell'i okumak, tabulara sahip okuyuculara pek tavsiye ettiğim bir iş değildir. Farklı bakış açılarına saygı duymayı bilen ve ufkunu genişletmek isteyen okurlara ise Orwell okumayı şiddetle tavsiye ediyorum. Hatta sivri diline örnek olabilecek bir alıntıyı daha paylaşayım, fakat bu sefer çevirmeden: ''Nationalism is power hunger tempered by self-deception. Every nationalist is capable of the most flagrant dishonesty, but he is also – since he is conscious of serving something bigger than himself – unshakeably certain of being in the right.'' Penguin Modern serisine ait olan bu seçkiyi elektronik ortamda bir dakika bile sürmeyecek bir araştırmayla rahatça bulabilirsiniz, hatta

George Orwell Vakfı sitesinden bile okuyabilirsiniz. Ama çok fazla dolarım veya avrom var derseniz Penguin'in kendi sitesinden fiziki olarak da edinebilirsiniz. :) Keyifli okumalar.

Notes on NationalismGeorge Orwell · Penguin UK · 20187 okunma

··

1.760 görüntüleme

Kayaberk İpek

@kayaberkkk ·

2yıl

Ve her nedendir bilinmez, şu kısmı yazdığım zaman incelemeyi paylaşamıyordum: Seçkinin içindeki makaleler: 1. Notes on Nationalism ("Magazine of Philosophy, Psychology, and Aesthetics" Polemic) 2. Antisemitism in Britain (''Contemporary Jewish Record'') 3. The Sporting Spirit (Tribune)

NUR

@niks_ ·

2yıl

Bayıldım! Bunu lisansta çok okumak istemiştim ancak bulamamıştım. Peki bu serinin yalnızca 1£ (Sterlin) olması..

Kayaberk İpek

@kayaberkkk ·

2yıl

Teşekkür ederim Nur. Gerçekten harika bir seri. Üstelik totalde 3200 sayfa olan 50 kitaplık kutusu şu an Amazon'da £45! (940 TL) Yani her bir kitap 1 Sterlin'den daha ucuz, insan gıpta ediyor cidden. Biz de burada para biriktirelim kitap alabilmek için.. :)

1 sonraki yanıtı göster

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kayaberk İpek