1994'te Saraybosna'daki bir konferansta halktan biri: "Sayın Cumhurbaşkanım neler yazıldığını biliyorsunuz, sonuçta savaş zamanındayız. Buna neden izin veriyorsunuz? Neden sansürü devreye sokmuyorsunuz ?" diye Bilge Kral'a sorduğunda aldığı yanıt:" Yaşadığım onca şeyden sonra asla bu tür yasaklara taraftar olmayacağım. Bu yalnızca bir ilke sorunu değildir, aynı zamanda bir verimlilik sorunudur. Yasakların ve baskının insanları ikna etmek konusunda yapabilecek bir şeyi olmadığına inanıyorum." demiştir.
Bir adamın büyüklüğü, 'kendisine zamana karşı değer biçen bir ruh' ta yatar.
Dünyanın altını üstüne getir; göremeyeceksin
Kederin altında ezilmeyen bir tane aklı başında adam
Shaid Balkhi
Okur Takip Önerileri
O dönemde diyar diyar gezen ilk hadisçiler Orta Asya kökenliydi ve bunların en meşhurları Buhari idi.
Tacikistan Sayod'da onuncu asırda evlerin duvarları sanatlı, ısıtma ve soğutma sistemlerinin olduğu günümüz modern evleri gibiydi.
Biruni ay tutulması sayesinde vakti ve mesafeyi ölçmeyi keşfettiğinde otuz yaşında ancak vardı.
Nişabur'da yapılan sırlı seramik kasenin üzerinde "işe başlamadan önce plan yapmak seni pişmanlıktan alıkoyar, şans ve sağlık dilerim." yazmaktadır.
Harun Reşid'in oğlu Memun'un mutezileyi baskıyla bitirmeye çalışması mutezilenin içi boş fikirlerle İslam'a saldırmasına yol olup günümüze kadar akıp gelmiştir. Oysa ki o mesnetsiz, boş fikirleri ondan üç asır sonra gelen Farabi,Gazali gibi Orta Asya'nın ve İslam'ın büyük alimlerinin yaptıkları şekilde fikirleriyle çürütselerdi belkide bugün bu aptal fikirler İslamiyet'e zarar vermek için ısıtılıp ısıtılıp önümüze konmayacaktı.
Avrupada 16. yüzyılda üniversitelerde okutulan ilk matematik kitabı Alimlerin üstadı lakaplı Harezmi'nin latinceye çevrilmiş eseridir.
Batıda Alfraganus olarak tanınan ünlü Arap bilim adamı Fergani gök bilimi ve Nil'in su seviyesi gibi ölçümler için yaptığı keşiflerle insanlığın ufkunda yeni çığırlar açmıştır. Fergani'nin okurları arasında Christopher Colombus da vardı.
Gök cisimlerinin yeryüzüne göre konumunu bulmaya yarayan usturlap Orta Asya'da keşfedilmiş, Mervli Sagani sayesinde bu cihaza matematik katılarak çok işlevli hale getirilmiştir. Usturlap o dönemde astroloji ve kıbleyi bulmak için çok kullanılan tarihi aletlerdendi.
Harun Reşid'in oğlu Memun o dönemde yaptığı kritik hatalarla Şii bidatlarının ortaya çıkmasına sebep olan en büyük kişilerden biri. Örneğin günümüzde Şiilerce ekol sayılan Ali Rıza'yı ölümüyle popüler etmiştir, ekol haline getirmiştir. Bence bu durum yöneticinin aldığı kararın yüzyılları etkileyebileceğinin en büyük kanıtı ve alınması gereken kararın akşamdan sabaha alınacak çapta olmaması gerektiğinin en büyük göstergesi.
Bağdat'ta Harun Reşit zamanında kitaba olan ilginin çok artması üzerine ticaretine başlanılmıştır ve ilk kitapçılar bu dönemde oluşmuştur. Kültür, sanat, tıp ve birçok dalda Harun Reşit döneminde araştırmalar ve tercümeler yapılmıştır.
Orta Asya'da İslamiyet hakim olana kadar bir çok inanış kendine bir topluluk bulmuştur. Böylece birbirleriyle fikir fırtınası yapıp hangi inancın doğru olduğuna karar vermeye çalışmışlardır. Bunu yaparken birbirlerini yok sayma yerine beraber yaşamaya devam etmişlerdir. Bu inanışlardan çok etkili olduğu bilinenler; Gök tanrıcılık, Zerdüştlük, Manihanizm, Budizm, Hristiyanlık ve Hristiyanlığın bir kolu gibi olan Nasturilik. Bu fikirleri her zaman yaptıkları gibi kendilerine göre dönüştürmüşler. Geleni geldiği gibi kabul etmeyip, geleni kendilerine benzetmişlerdir. Bu baskınlığı sağlayan en büyük etkide sürekli uğradıkları istilalardan öğrendikleri derstir. İslamiyetin gelişiyle düzen çok farklı kurulsa da yinede kendilerine göre yani ananelerinden vazgeçmemişlerdir.
O dönemde Orta Asya' da bilimin ileri seviyede olduğu düşünülmekte. Bunlarla ilgili belgeler Arap akınlarıyla yok edildiyse de bazı izler bunun doğruluğunu gösteriyor. Mesela o dönemden kalma bir mektup halkın en alt seviyesinde dahi okuma yazmanın ileri seviyede olduğunu gösteriyor. Bunun yanında mağarada bulunan o dönemden kalma 15.000 ciltlik eserlerin kitap oranınında azımsanmayacak kadar çok olduğunu bize ispatlıyor.
19. yy Alman coğrafyacı Baron Ferdinand ipeğin Çin'den ipek yolu vasıtasıyla taşındığını tespit etmesi doğrudur. Fakat yanlışı bu yolun ticaret maksadıyla daha öncesinde Türkler tarafından kullanıldığını fark etmemesidir. Bu yol sanıldığı gibi tek hattan Çin'e varmıyor, ana koridorlarından biri Hindistan'a gider mesela ve böyle hatlardan ibarettir. Kaldı ki o dönem Çin ipeğiyle anılsada asıl ipek merkezi Merv'di. Hatta o dönemde Merv'de ipek böceği enstitüsü bulunmaktaydı.
Japonlar bir şeyi yeniden tasarlayıp dağıtmak yerine, elde olanı geliştirmek üzerine kafa yormuşlardır. Orta Asyalılarda o dönemin büyük şehirlerini aynen böyle kurmuşlardır. Bu yöntemlerle tarımı ve ticareti geliştirmişlerdir.
Yapılan arkeolojik kazılarda tespit edilen, Bronz çağındaki Orta Asyalılar ekmek yapmak için buğday eken ilk insanlardır.
"Tamamı olmasa da batılı kaynakların çoğu İbn-i Sina'yı, Harezmi'yi, Farabi'yi, Gazali'yi ve diğerlerini Arap olarak tanımlamaktadırlar. Bu fahiş hataya Avrupa ve Amerika'nın en makbul felsefe ve bilim tarihi eserlerinde bile rastlamak mümkün. Bu insanlar eserlerini Arapça yazdığı için Arap olmuyorlar. " Bunun Türkçesi tabiri caizse ne yazık ki kendi insanımıza, bizim olana sahip çıkamıyoruz.
Müslümanlar cihadın sadece silahlı savaşla olabileceğini sanıyorlar halbuki öyle değil. Allah yolunda yaptığın iş, gayret, ilimde cihad etmektir.
Rahmetli Cahar Dudayev'in, kendisine sakat düşüncelerini ve ikiyüzlülüğünü kabul ettirmeye çalışanlara verdiği bir söz vardı: "Aldanmak istiyorsanız madem aldanınız. Beni ise rahat bırakın, ben aldanmak istemiyorum."
Hukuk uluslararası mafyanın İslami ülkelere karşı kendilerini koruduğu, gerektiği zaman aba altından sopa gösterebildiği, kendi yazdıkları bize dayattıkları sömürge kanunlarıdır.
"23 Şubat 1944'ün sabahında Sovyet Ordusu Günü bayramı nedeniyle bütün erkekler savunmasız meydanlara doldurulup tam tehcizatlı Rus askerlerince kuşatılarak 'halk düşmanı' oldukları gerekçesiyle yük vagonlarına bindirilip sürgün edilmiş."
Bu nasıl insanlıktır insan idrak edemiyor. Sana sığınan üç beş çapulcuya kol kanat ger o dönsün seni sırtından vursun, genç dimağların tarihinden silmeye çalışsın. Gerçekten atalarımızın dediği gibi ayıdan post Rustan dost olmaz.
Sayfa 30Kitabı okudu