Türk romancılığının gelişme çizgisinde önemli bir yere sahip olan ve esaret meselesi tenkitçi bir yaklaşımla ele alındığı için yayımlandığı tarihte büyük bir ilgi uyandıran Sergüzeşt, aslında, sadece yazarının değil, o gün o sofrada başköşeyi işgal eden Hamid'in de romanıdır. İkisi de mükellef konaklarda doğup büyümüşlerdir ve anneleri Çerkez cariyelerdir. Yani Sergüzeşt'in kadın kahramanı Dilber, onların dramını yaşar.