Memleket müdaafa ve iktisat bakımlarına göre sanki bir Habeşistan, sanki bir Afgan, sanki bir İran imiş gibi bir vaziyette bulunuyordu. Meşrutiyet bir adım yol, bir km demiryolu yapamamıştı. Hilafet, Türk köylüsünün parasıyla, kanıyla Hicaz yolunu yaptı.