Neden kısa tutulur ki böylesine harika kitaplar?
Fernando Pessoa, yemek masasında dostuyla yaptığı değerlendirmenin sonucunda ortaya çıkmış olan güzel kitap. Anarşizmin niteliğini ve insanlığın kapitalden kurtuluşunun yollarını yeni bir bakış açısı getirerek anlatıyor bizlere. ve bankerliği anarşizme giden yol olarak gösteriyor. En başta ne alaka deyip yadırgamak mümkün ancak Pessoa'yı bir dinleyin derim. Zorbalık, özgürlük, burjuvazi, işçi sınıfı, emek hakkında da yine aynı şekilde çok farklı bir yaklaşımla değerlendirmeler mevcut.
Aslında bu yeni bakış açısını, yine kendisi gibi italyan olan Antonio Gramsci ile birlikte değerlendirilmesi çok daha güzel olabilirdi. Böylesine dolu içerik beklemiyordum açıkçası.
İdeolojik olarak kitap, kapitalizm sonrası anarşist bir toplum ve dünya ortamı öngördüğünden daha bireysel bir anarşist tutum olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bu ne kadar tutarlı o eleştiri fikirlere göre değişir tabii. Toplumcu anarşizm karşısında Pessoa'nın bireyci anarşist tavrı, muhalif tutumu noktasında tezat oluşturmaz ancak genel olarak ideolojik bir yanılsama mevcut bireyci anarşist hareketin doğasında. Ancak işi ideolojik ve kuramsal analize dökmeden değerlendirmek gerekirse etkisi kolay unutulmayacak muazzam bir eser bırakıp gitmiş Pessoa bizlere.
