Cumhuriyetin Gözüyle Kürt Meselesi

Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler

Ziya Gökalp

Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler Sözleri ve Alıntıları

Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler sözleri ve alıntılarını, Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler kitap alıntılarını, Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Eskidenberi devam edip gelen hukuk: Arap aşiretleri geleneklere dayalı olarak süren hukuku söz- lü olarak öğrenip, davalarına uygularlar. Bunu uygulayanlara «Arife»22adı verilir. Şeyhler, arife’lerin verdikleri hükmü yerine getirirler. Kürtlerde ise arifelere benzer bir sınıf yoktur. Yalnız Botanlarda bazı reisler, aşiret mollalarına «kadı» adını vererek davalarını onlara çözdürürler. Diğer Kürt cemiyetlerinde ise davaların çözülmesi doğrudan doğruya reise aittir. Kürt reisleri belirli bir geleneğe sahip değildirler. Bu yüzden her yörede ve her işin çözümünde farklı kurallar geçerli olmuştur
ZİNA VE YALANCILIK Zina pek ender yapılır. Suçüstü olarak yakalanırlarsa zina yapan erkek ve kadın derhal öldürülür. Yalan söylemek çok ayıptır. Yalan söyleyen bir şahsın yedi batına kadar şahitlikleri kabul edilmez. Bu aşiretler, kısraklarını yarıya ve dörttebir fiata satarlar. Sonra yavruladıktan sonra bölüşürler. Bir hayvan soylu olmadığı halde, soyludur demek, pek günah sayılır. Şeyhlerin ailesinin çadırına giren bir şahsa, çadırda bulunduğu sürece saldırılamaz. Kadınların hiç hakkı ve hukuku yoktur.Tatlık(talak, boşama)edildikleri vakit genellikle şeyh ailesine gelin olanlar gene şeyhin evinde kalırlar. Bir şeyh tatlık ettiği karısını babasının evine gönderemez. Gönderirse ayıp etmiş olur.
Reklam
Aşiret ağaları her sene«Beş»diye bilinen bir vergi ile halkı yükümlü kılarlar. Bu vergi satılan hayvanlardan, hayvanına göre 5 kuruştan 1 mecidiye’ye (20 kuruş değerinde gümüş para) kadar; soylu kısrakların satılmasında da belirli olmayan bir ücret alınır. Satılan yağın her batmanından 5 kuruş, yükün her adedinden 1 kuruş alınır. Kız kaçırıp da anlaşmazlığın çözülmesi için gelen her şahıstan bir deve alınır.
Ağalar daima Kürtlerin akıllı kısmını teşkil ediyorlar. Aşiret reisleri, aşiretlerinin şehirlerle görüşmesini, okuyup yazmasını, zengin olmasını istemedikleri gibi, her köyde iki bendin bulundurulması da siyasetlerinin gereğidir. Çünkü bu iki taraf mücadele ederlerse, ağa her davadan uzlaştırma ücretini alır. Sırasında talan eder. Zaten hangi taraf zenginleşirse bahane ile bir iş açtırarak onları da fakir düşürür. Köylü ne kadar fakir olursa ağaya itaatleri o kadar kuvvetli olur. Köylünün ağaya itaat etmesini sağlamak için, ağa bir adamını terbiye etmek üzere, gizli olsun, başka aşiretlerin önünde olsun mutlaka büyük bir hakaretle küçük düşürür.Maalesef bazı memurlar, bu işlerde alet olarak ağaların hatırı için köylüler hakkındaki her türlü iftirayı kabul ederek zavallıları hapishanelerde çürütürler.
“Kadınların hiç hakkı ve hukuku yoktur.” “Yeni doğan çocuk için, oğlan ise, herkes tebrik eder. Kız ise buna gerek görülmez.”
Hürriyet bütün toplumsal tabakalara yayılmalı, her sınıf hürriyetin lezzetinden tatmalı ki millet ileriye gitsin. Çünkü hürriyet, ancak bir vasıtadır, hedef ise, milletin yükselmesi ve ilerlemesidir.
Diğer YazılarKitabı okudu
Reklam
189 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.