Bu sayfada oldukça az sayıda okunması, hiç incelenmemiş olması ve belki bu sayede bir kişinin daha okumasını sağlar umudu, bana, Nobel ödüllü iktisatçı Amartya Sen’in Türkçeye çevrilmiş en önemli kitaplarından birine inceleme yazma gereğini doğurmuş oldu.
Bu kitap, Sen’in insanların birşey yapmaya ve olmaya muktedir olabildiklerinin önemli olduğunu ifade eden ve 1980’li yılların başından beri şekillendirdiği “kapasite yaklaşımını” detaylıca analiz ettiği ve iktisat literatüründe oldukça önemli ve değerli bir çalışma. Kitapta kıtlık, yoksulluk, yoksunluk, özgürlük, kalkınma, demokrasi, adalet, seçim, rasyonalite, piyasa gibi kavramlar hakkında önemli yorumlar mevcut. Sen’e göre, insanların değer verdikleri yaşamlara ulaşmak ve sahip oldukları seçeneklerini artırmak, yani en basit deyişle, özgürlüklerini artırmak, insani gelişimlerinin sağlanmasının temel koşuludur. Yani, daha iyi eğitim, daha iyi sağlık, politik özgürlük gibi kapasitelerin artırımı düşüncesi, bu bağlamda, iktisattaki beşeri sermaye görüşünden de ayrılır. Yani insanlar artık üretimin aracı değil, toplumun kalkınmasının amacı ve ulusun gerçek zenginliği (wealth of nation) olur. Kitap aynı zamanda okuyucuya bu bağlamda iktisadi bilgilerin yanında insani ve felsefi de bir doyum sağlar.
Ancak kitabın çevirisinin ufak sorunlar barındırdığı da bir gerçek. Bu da bazı bölümlerin okumasını zorlaştırmakta. Gerçi felsefi altyapısı nedeniyle aslından okuma yapması da zor bir kitap. Yine de meraklıları için, konuyla ilgili Türkçe yazılmış birkaç makale de mevcut.
Konuya ilgi duyanlar mutlaka okumalıdır.
