"Enver Paşa iki ekstrem arasında, yani ümitleri hayalleriyle büyük yenilgi arasında, ama daima cesur, daima dinamik, kendi talihiyle boğuşur.
Ve son, ne yazık ki imparatorluğun da sonu olur."
- Şevket Süreyya Aydemir
Sovyet-Türk dostluğuna karşı mücadelede Enver Paşa'nın rolü...
Enver Paşa, İngilizlere Arabistan'da kum çölünü bırakmak, Türkistan'da da Cengiz Han İmparatorluğu tipinde bir Orta Asya İmparatorluğu kurmak planıyla dolaşıyordu. Bu azılı maceracı, amacına erişmek için bir "İslam Ordusu" kurmak niyetindeydi.
Enver Paşa, eski Osmanlı İmparatorluğu'nda büyük bir rol oynamıştı. Aynı zamanda Anadolu'daki milli hareketin ve şahsen Mustafa Kemal Paşa'nın amansız düşmanıydı.