MECELLE, MADDE 46
- "Mâni’ ve muktazi tearuz etdikde mâni’ takdim olunur.
Binâen alâ zâlik bir adam borçlusu yedinde merhûn olan mâlını âhara satamaz."
(Engel ve gereklilik çatıştığında -bir fiilin ifasında engel/özür bulunduğunda-, öncelikle engelin ortadan kaldırılması gerekir.
Bundan dolayı, bir adam borçlusu elinde zayi olan malını başkasına satamaz.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 45
- "Örf ile ta’yîn, nass ile tayin gibidir."
(Örfe göre hükmetmek, kesin hukuk kuralı ile hükmetmektir.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 44
- "Beyne’t-tüccâr ma’rûf olan şey, beynlerinde meşrut gibidir."
(Tüccarlar arasında geçerli olan örf, onların aralarındaki meselelerde bağlayıcı kuraldır.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 43
- "Örfen ma’rûf olan şey, şart kılınmış gibidir."
(Örfte bilinen şey, şart kılınmış gibidir.
Herkesin örf olarak şeriata uygun gördüğü şey, bağlayıcı olarak kabul edilir.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 42
- "İ’tibâr gâlib-i şayiadır, nâdire değildir."
(İtibar, galib ve yaygın olanadır, nadir olana değil.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 41
- "Âdet ancak muttarid yahut gâlib oldukda mu’teber olur."
(Adet, istikrarlı ve tercihe şayan bir uygulaması var ise geçerli kabul edilir.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 40
- "Âdetin delaletiyle ma’nâ-yı hakîkî terk olunur."
(Hakikat, âdetin delaletiyle terk olunur.
Bir şeyden çıkarılan anlam, âdetteki hükmüne uyularak terk edilebilir.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 39
- "Ezmânın tegayyürü ile ahkâmın tegayyürü inkâr olunamaz."
(Zamanın değişmesi ile hükümlerin de değişeceği inkâr edilemez.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 38
- "Âdeten mümteni’ olan şey hakikaten mümteni’ gibidir."
(Kaçınılması âdet olan şey, gerçekten kaçınılması gerekli gibidir.
Âdette imkânsız olan şey, hakikatten imkânsız gibidir.)
KETEBE Yayınları
MECELLE, MADDE 37
- "Nâsın isti’mâli bir hüccetdir ki ânınla amel vâcib olur."
(İnsanların kullanımı delildir, onunla amel etmek vacib olur.)
KETEBE Yayınları