Anayasa Hazırlıklarında Toplumun Bilgilendirilmesi
Bildirgenin önsözü kısaltılmış, içeriği dil yönünden sadeleştirilmeye çalışı lırken yer yer farklılaştırılmıştır. Bazı hükümleri 1961 ve 1982 Anayasalarına gereği gibi yansıtılmamıştır. Mesela asgari ücretin aile geçindirecek düzeyde olması kuralı (m.23/III) alıntılanmamıştır. İnsan Hakları Evrensel Bil dirgesine göre, çalışan her kişinin kendisine ve ailesine insan haysiyetine uygun bir yaşayış sağlayan ve gerekirse her türlü sosyal koruma vasıtalarıyla da tamamlanan adil ve elverişli bir ücrete hakkı vardır (m. 23/III).
14.04.2012
1924, 1961 ve 1982 Anayasalarına Göre Cumhurbaşkanlığı Seçimi
1924 ve 1961 Anayasalarının aksine, 1982 Anayasasına göre, Meclis dışından bir kişi Cumhurbaşkanlığına aday gösterilebilir.
1924 Anayasasından farklı olarak 1961 ve 1982 Anayasaları, Cumhurbaşkanı seçilmek için kırk yaşını doldurmuş ve yükseköğrenim yapmış olmayı şart koşmuştur. 1989 ve 1993 yıllarında Başbakanlar Cumhurbaşkanı seçilmişken bu yükseköğrenim şartı dolayısıyla 2000 yılında Başbakan Bülent Ecevit Cumhurbaşkanlığına aday gösterilememiştir.
01.07.2006
Anayasa Değişikliklerinde Cumhurbaşkanının Yetkisi
Cumhurbaşkanına, gerek iade aşamasında gerekse Meclisteki ikinci kabulün sonrasında tanınan, kısmen onaylama ve kısmen halkoyuna sunma yetkisinin, iade aşamasında kısmen onaylama ve kısmen iade şeklinde kullanılamamasının, böylece, bir değişiklik kanununun bazı maddelerini veya bir maddesini halkoyuna sunabilen Cumhurbaşkanının yalnızca bu kısmın Mecliste tekrar görüşülmesini isteyememesinin hiçbir makul gerekçesi bulunmamaktadır.
Bize göre, kanunun tümünü iade edebilen Cumhurbaşkanının, bütün parçayı içerir kuralına uygun olarak, kısmi iade yetkisinin de bulunduğu kabul edilmelidir.
17.10.2001
Anayasa Değişikliklerinde Kısmen İade
1982 ANAYASASININ 17.05.1997 tarihli 3361 sayılı Kanunla değişik düzenlemesi, Anayasayı değiştiren kanunların Cumhurbaşkanınca, bir daha görüşülmek üzere Meclise iade edilebilmesini öngörmüş, onaylanması veya halkoyuna sunulması konularında ise Mecliste üye tam sayısının üçte iki veya beşte üç çoğunluğuyla kabul edilmesine göre farklı hükümler koymuştur.
...
Böylece bu düzenleme, metni itibariyle, Mecliste gerek ilk görüşmede gerekse iadeden sonra üçte iki oyla kabul edilen bir değişiklik Kanununun Cumhurbaşkanınca hal koyuna tümüyle veya kısmen sunulabilmesini öngörmekte, fakat ikinci defa görüşülmek üzere Meclise geri göndermede ise böyle bir ayrım imkânı tanımamaktadır.
Bizce, bu konuda lafzi yoruma itibar edilmemek gerekir. Çünkü, Anayasayı değiştiren Kanunun Cumhurbaşkanınca halkoyuna sunulması sırasında maddelerarası ayırım yapılabilmesi ve Meclisin önceden, Kanun halkoylamasına sunulduğu takdirde bazı maddelerin birlikte ve bazılarının ayrı oylanmasını belirleyebilmesi, iade şıkkında Kanunun birkaç, hatta bir tek maddesi dolayısıyla bütünüyle tekrar görüşülmesinin uygun bir gerekçesinin bulunmadığını açık seçik ortaya koymaktadır.
27.10.2001
1924 ve 1982 Anayasalarına Göre Cumhurbaşkanının Yetkileri
1982 Anayasasının yasama, yürütme ve yargı alanlarında Cumhurbaşkanına tanıdığı yetkiler, 1924 Anayasasına göre çok fazladır. Cumhurbaşkanına çeşitli konularda tek başına işlem yapma yetkisi verilmiş ve bu işlemlere karşı yargıya başvurulmasına da imkân tanınmamıştır. Cumhurbaşkanının Meclis tarafından vatana ihanetten dolayı suçlanması konusunda da hem teklif hem de karar yönünden yüksek oranlar öngörülmüştür.
Bizce, 1924 Anayasasının en fazla dört yıllık bir yasama dönemi için ve milletvekilleri arasından seçilen Cumhurbaşkanına vermediği yetkilerin çok daha fazlasının ve hatta Anayasaya aykırılık iddiasına dahi imkân tanınmaksızın ve üstelik, yasama dönemini aşacak şekilde yedi yıllık bir süre için seçilen Cumhurbaşkanına verilmesi uygun sayılamaz.
24.06.2006
Başkanlık Sistemi Önerisi
Adalet ve Kalkınma Partisinin TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonuna sunacağı ileri sürülen "Türk tipi başkanlık modeli”ne göre, bazı modellerdeki, başkanın parlamentoyu fesih yetkisi Türkiye'de olmayacak. Ancak, hem başkan hem de parlamento kendilerini de kapsayacak şekilde erken seçim kararı alabilecek. Başkan, 40 yaşını aşmış ve üniversite
01.12.2012
Demokrasi Kanunu Önerisi
Partilerin eskiden mevcut olan Küçük Kongrelerinin kanun değişikliğiyle kaldırılmış olması da bize göre katılımcı demokrasi anlayışıyla bağdaşmamaktadır.
Bizce, siyasi haklarla ilgili olarak, nisbi temsil, önseçim, müşterek oy pusulası kullanılması ve seçim çevrelerinin mesela 2 ila 7 milletvekili çıkaracak büyüklükte olması, belediye başkanlarının iki turlu seçim usulüyle seçilmesi ve parti içi demokrasi ilkeleri, yargının seçimler ve siyasi partilerle ilgili yetkisinin sınırları gibi temel esaslar Anayasada yeralmalı ve bu konulardaki dağınık kanun düzenlemeleri, Demokrasi Kanunu veya Siyasi Haklar Kanunu adı verilebilecek bir kanunda toplanmalıdır.
02.07.2011
Siyaset Kanunlarında Değişiklik
Parti içi demokrasinin bulunmayışı, parti sayısının 50'ye yaklaşmış olmasının başlıca sebebidir.
Temsilde adaletin olmayışı, çeşitli dönemlerde, önemli oranda, mesela %8, % 9 kadar oy alan partilerin Mecliste temsil edilmemesine, buna mukabil bazı partilerin oy oranlarının çok üzerindeki bir oranda milletvekilliği elde etmelerine yol
15.03.2003
Bütün bu diplomalıları zorla üreten devlet, bunların küçük bir bölümünü kullanabilir ve gerisini işsiz bırakır. Bu durumda ikinci gruptakileri kendine düşman etmekten başka çaresi kalmaz. Bu grup her türlü devrime hazırdır, işe yaramayacak bilgiler edindirmek, insanı isyana teşvik etmenin en kesin yöntemidir.
“Kamu görevlilerinden akıl ve vicdan beklemek saçmalık olur!”
