Jacob Bronowski (18 Ocak 1908 - 22 Ağustos 1974), bir Polonyalı- İngiliz Matematikçi, Biyolog, Bilim Tarihçisi, Tiyatro yazarı, Şair ve Mucit. BBC televizyon belgesel serisi İnsanın Yükselişi isimli kitabın yazarı ve sunucusu olarak hatırlanır
İnsan olağanüstü bir yaratıktır. Kendisini canlılar arasında eşsiz kılan bir dizi yeteneğe sahiptir: Diğerlerinden farklı olarak, manzarada yer alan bir figür değil, manzaranın bir şekillendiricisidir. Bedende ve zihinde doğayı keşfedendir; her kıtada yuvasını bulan değil, yuvasını yapan, her yerde yaşayabilen canlıdır...
Savaş denen şey, bir göçebe etkinliği olarak, bir anlamda at tarafından yaratıldı. Hunların getirdiği budur, Frigyalıların ve sonunda Moğolların getirdiği budur ve çok daha sonraları Cengiz Han'da doruğuna çıkan budur.
İnsan davranışının belirgin özelliğinin,ertelenen eylem için hazırlık yapmaya yönelik yüksek bir iç gecikme olduğunu gördük. Bu eylemsizliğin biyolojik temeli, insanın uzun süren çocukluk ve yavaş olgunlaşma dönemlerine uzanır. Ama insanda eylemin ertelenmesi bunun da ötesine gider. Yetişkinler olarak, kararları verenler olarak, insan olarak, eylemlerimiz bir değerler sisteminin süzgecinden geçirilir. Ben bu değerler sistemini,ani karşı dürtüleri dengelediğimiz genel stratejiler olarak yorumluyorum.Yaşayışımızı, sorun çözmeye yarayan bir bilgisayar programı aracılığıyla düzenlediğimiz doğru değildir. Bu anlamda hayatın sorunları çözümsüzdür.Bunun yerine, davranışlarımızı, bize kılavuzluk edecek ilkeler bularak şekillendiririz.Kısa dönem için cazip olanın, nihai, uzun dönemli doyumun terazisinde tartılmasını güvence altına almak için ahlak stratejileri ya da değer sistemleri tasarlarız.
Ve biz burada gerçekten harika bir bilgi eşiğindeyiz.İnsanın yükselişi,daima,kritik bir denge içerisinde sürmüştür. Daima bir belirsizlik duygusu vardır." İnsan diğer adımını atmak için ayağını kaldırdığı zaman, bu gerçekten ileriye dönük bir adım olacak mıdır, olmayacak mıdır," sorusunda düğümlenen bir belirsizliktir bu.Ve önümüzde duran nedir?Artık, fizik ve biyolojide öğrendiklerimizin hepsini, nereye geldiğimizi, insanın ne olduğunu anlamaya yönelik bir araya getirmek...İşte yapmamız gereken budur, önümüzde duran budur.
Kafa, insanın simgesi olmaktan daha ötede bir şeydir; kafa, ileriyi görmenin, ileri görüşlülüğün taht kurduğu yerdir, bu anlamda, kültürel evrimin zembereğidir.
"Bilimin en ince ayrıntısına kadar nüfuz ettiği, hem yekpare hem gerçek bir dünyada yaşıyoruz. Şu ya da bu tarafı tutmaya kalkarak onu bir oyuna çeviremeyiz."
Kesin bilgi diye birşey yok, ve kesin bilginin var olduğunu iddia eden herhangi biri ister bilim insanı ister dogmatist olsun, trajediye kapı açıyor. Edindiğimiz her bilgi noksandır. Bu konuda alçakgönüllü olmalıyız.
-
Kitabın 1973 yılında yazıldığını düşünürsek, eski güncel olmayan bir eser. Ama bazı eserler zamanı aşarak bilim tarihi ve felsefesini harika anlatırlar. "İnsanın Yükselişi" bilim ve teknoloji tarihini, biyolojik ve kültürel evrimi ile birlikte, bilim insanlarının hayatlarından kısa hikayelerle, akıcı biçimde anlatıyor. Güncellik aramayan, şöyle güzel bilim tarihi, insan evrimini okumak isteyenlere tavsiyemdir.
Bu kitabı okurken Zamanın Kısa Tarihi ve Tüfek Mikrop Çelik’e benzettim. Bu kitaplardan biri fizik biri insanlık tarihini anlatan ayrıntılı bir kitaptı. Bu kitap insanlık tarihini biyoloji ve sosyokültürel yapıyla ve medeniyetin nasıl geliştiğini bilimsel gelişmelerle anlatan bir kitap.-Hiçbir anlamda bu kitapların yanından geçemez ama benzerlik
Gayet sade, anlaşılır bir üslupla yazılmış bir insan türünün biyolojik ve kültürel evrim tarihi. İnsanın biyolojik evrimi ve bilimin yazıldığı döneme kadarki ilerleyişi anlatılmış. Tarihteki büyük bilimsel devrimlerin, insanlığın evrimiyle paralel bir şekilde gelişimi, birbirlerine etkilerini çok net bir şekilde gösteriyor. Evrime, antropolojiye, sanata, bilime, kültüre meraklı herkese tavsiye ederim.