Mehmed Ali Ayni Gönderileri
Mehmed Ali Ayni kitaplarını, Mehmed Ali Ayni sözleri ve alıntılarını, Mehmed Ali Ayni yazarlarını, Mehmed Ali Ayni yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Hakk'a vâsıl olmak için önce O'ndan başka her şeyden yüz çevirmek, sonra yalnız O'na yönelmek yani kalbini ve fikrini O'na hasretmek lazımdır.
Ancak bu yolculuk için ne gibi şeyler hazırlanacak ve sefere nasıl çıkılacak? Bütün meşayihin ittifakına göre bu yolculuk için her şeyden önce bir mürşid, bir delil, bir rehber bulmak gerekir. Zira yolu şaşırmak, maksada erişinceye kadar tesadüf edilecek vesvese, evham ve hayaller gibi tehlikelere uğramak pek muhtemel olduğu için böyle bir mürşidin yardımı ve kurtarıcılığına kesinlikle ihtiyaç vardır.
Zâhirî olan bu delilden başka mânevî bazı yardımcılar da ister ki bu özellikle aşktan ibarettir. Zira aşk olmayınca hiçbir şey olmaz ve hiçbir maksat elde edilemez. Çekilecek zahmetlerin hepsi boşa gider. Bu mânevî yardımcıların bir kısmı da ihlas ve ihsandır.
katlin cezası kısas ise de, affı tercih etmek evlâdır. Zira bir adam daha fazla öldürülmemiş olur.
Sayfa 64
Fakat Şeyh-i müşfik, kendisini okuyanlara izhar-ı nazar-i re'fetle: "Bârî Teala'ya şerik olduğunu farz edenlere ehemmiyet vermeyiniz, onlara Allah'ın birliğini isbat için delil getirmeye kalkışmayınız! Zira müşrik olan sizinle beraber Hâlik Teala'nın vücudunu tasdik ediyor, fakat sizden fazla olarak, bir de şerik-i Bârî olduğunu iddia eyliyor. O halde şu dava-yı bâtılını isbat etmek ona düşer" buyuruyorlar. Ne ince bir muhakeme!
Sayfa 79Kitabı okudu
"Paranla satın aldığın esirlerine hüsn-i muamele eyle. Zira bunlar senin kardeşlerindir. Onların hakkında nasıl muamele edeceğini görmek için [63] Allah onları sana teslim etti. Sen de Allah'ın bir kulusun. Binaenaleyh, Hak Teâlâ hazretlerinin kendi hakkında nasıl iyi muamele etmesini istiyorsan sen de köle, cariye ve hizmetçilerine öyle muamele etmelisin ki, fazl u merhamet-i ilâhiyeye muhtac olduğun günde o suretle mazhar-ı mükâfat olursun".
Sayfa 67Kitabı okudu
Kâğıdın nedretine, tıbâ'atın henüz icad edilmemiş olmasına rağmen, o asırlarda her ilim üzerine yazılmış olan kitapların kesretine, nefasetine, tenevvu'una hakikaten taaccüb olunur. Hele, vesait-i nakliyenin henüz ata ve deveye münhasır olduğu bir zamanda, meselâ Buhara'da yazılmış bir kitabın pek az bir vakit içinde Endülüs'e kadar gitmesi ve bunun gibi Mağrib'de telif edilmiş kitapların İran ve Türkistan'a kadar elden ele geçerek intişar eylemesi, o zamandaki Müslüman maarifperverliğine ve bütün akvâm-ı İslâmiye arasındaki harsî tesanüde en bariz bir delildir.
Sayfa 27Kitabı okudu
Ey gafil insanlar, bulunduğunuz yerden biraz uzaklara seyehat ediniz! şimdi içinde inden cinden hâlî gördüğünüz yüksek sütunlu ve fevkalâde metin ve muazzam binaların elbette sizden çok kuvvetli sekenesi ne olmuş? Bunlara bakıp düşününüz diye emrediyor! Bizi âfak ve enfüsteki delâîl ve âyâtı taharrî ile tefekküre ve bu sayede neyl-i hakikate teşvik eden Rabbimiz Tealâ hazretlerinin şu ferman-ı âlisine imtisâlen de, şeyhimiz Allah'ı görmek için eşyaya nazar etmeyi tavsiye ediyor.
Sayfa 78
bütün üdeba-yı şarka en bereketli bir sermaye-i âh u efgan izhar etmiş olan Mansur'a ne dersiniz? İşkencelerin her nev'ine hedef olduğu halde, ondan hiçbir kelime-i şekvâ işitemiyorsunuz. Çünkü o da davasının hakkaniyetine mutmain idi.
Sayfa 34
mahlukat içinde en son yaratılmış olan Âdem’dir. İlmu’l-arz haber veriyor ki dünyada bidayeten hayat yoktu. Âsâr-ı hayat görülmeye başladığı vakit, evvelâ basit bazı nebatat rû-nüma olmuş, nebatâtın envaı yetiştikten sonra hayvanların en basiti ortaya çıkmış, yani kolsuz, ayaksız, gözsüz, midesiz bazı şeyler. Bir tarih-i tabiî müzesine girince silsile-i mahkûkatta basitten mürekkebe, nakıstan mükemmele doğru olan seyr u terakki pek bariz bir surette görülüyor.
Sayfa 56
Dante daha dokuz yaşında iken Beatris isminde ve hemen kendi yaşında meleksîma bir kıza âşık olmuştu. Dante’nin ilk şiirleri bu aşk-ı masumun zâde-i sânihâtıdır. Fakat şair eyyâm-ı şebabının daha ilk çağında iken maşûkasını gaib ettiğinden âdeta deli gibi olmuştu.
Nihayet günün birinde, bir hâlet-i istiğrakında Beatris şaire tecelli ettiğinden, Dante son şiirlerini bu tecelliye medyûndur. Şurasını ilave edeyim ki Dante’nin bu aşkı tamamen ruhanî olup bizim İbnu’l-Fârız’ın aşkı gibi büsbütün remzî ve mecazîdir.
Manzumenin mevzuu: Dante iki rehberin delâletiyle dâr-ı ahirete seyehat ederek Cehennem’i, A’raf’ı, Cennet’i temaşa etmiş ve avdette meşhudâtını bu manzume ile hikâye etmiştir. Dante’nin temaşasına göre Cehennem dokuz daire olup ikincisi birincisinden, üçüncüsü ikincisinden ilh. daha dardır. Bunların en dîk [dar] olanı[nın] içinde hainler azab çekiyormuş. A’râf yedi dereceye ayrılmış olup, sonuncusu Cennet’e muttasıl imiş. Buraya kadar Dante’ye rehberlik eden Virjil olup ondan sonra maşûkası Beatris rehberlik ediyor.
Velhâsıl Dante maşûkasının delâlet-i rahîmânesiyle yedi kat göğü seyr u temaşa ettikten sonra huzûr-ı Rabb-i izzete vâsıl oluyor. Yani insan, vuslat-ı ilallâh’a aşk ile muvaffak olabilir demek istiyor.
Sayfa 33 - dipnot
Karanlık hep vardır; çabalayan ışıktır.
Mehmed Ali Ayni
bu iş işte tam da böyle yapılır ve böyle olur.
Solon asil bir hükümdar ailesinden idi. (Milâttan evvel 640-558) Büyük servete mâlikti. Fazilet ve irfan erbabından, zârif ve şair bir adamdı. Kemalâti ile, hasenâtı ile, doğruluğu ile kendisini herkese sevdirmiş, tanınmış meşhur bir hakîm idi. Asya'da ve Mısır'da seyyahatler ederek ve o zamana göre en medenî, en müterakki olan kavimlerin içtimaî ahvalini, idare tarzlarını, kanunlarını, nizamlarını, âdetlerini tahkik ve tetkik ederek o sıralarda vatanına dönmüştü.
Elhasıl kanun vazı olabilmek için lâzımgelen şerait ve evsafı, malumatı mükemmelen haizdi.
Solon zadegân ve halkı zor ve cebir ile değil,insana kanaat verecek sözlerle ilzam ederek birkaç kanun vaz'ı ile mezalimin, itisafların önünü aldı.
Demokrasi Nedir?
Mehmed Ali Ayni
Ruhun mertebeleri:
1-Tabiat
2- Nefs
3- Kalp
4- Ruh
5- Sır
Tabiattan doğan meyle şehvet, nefsten doğana heva, kalbin meyline aşk, ruhun meyline sevgi ve sükun, sırrınkine ise üns diyorlar.
Sayfa 112Kitabı okudu
"Biz baba toprağında olarak saf vatanperver Ahmet Rıza Bey'in pek doğru olarak söylediği vecihle kendi evimizin sahibi olarak kalıyoruz ve kalacağız."
Sayfa 388
