Özal'ın ortaya koyduğu çıkış yolu» senaryosunun TÜSİAD bünyesinde seslerini duyuran iş åleminin ağır toplarınca benimsenmesi; IMF ve Dünya Bankası gibi kuruluşların bu kararları desteklemesi de kuşkusuz komutanların gözünden kaçmıyordu. İlerde 12 Eylül hareketinin «beyni» olarak nitelendirilecek olan Orgeneral Haydar Saltık'ın 12 Eylülden aylar önce, 22 Mayıs 1980' de o zaman Cumhuriyet gazetesi Ankara temsilcisi olanEmin Hasan Cemal'e söyledikleri, yüksek komuta kademesinin «24 Ocak»a bakış açısının ilginç bir örneğini oluş- turuyordu. Orgeneral Saltık, Hasan Cemal'e, «24 Ocak kararlarının alternatifsizliğinden söz ediyor, öngörülen sistemin mantığının tutarlı ancak yetersiz olduğunu ve ciddiyetle uygulanması gerektiğini vurguluyordu.
Komutanlar ve 24 Ocak
Yönetime el koyan komutanlar açısından da 24 Ocak'ın devam ettirilmesi ve amaçlarına ulaştırılması önemli görünüyordu. Özal, 24 Ocak kararlarının hazırlık aşamasında ve açıklanmasından hemen sonra yüksek komutanlara iki kez bu kararlar konusunda brifing vermiş, kararların mantığını ve hedeflerini anlatmıştı. Özal, ekonomik anarşinin de siyasi anarşi gibi tehlikeli olduğunu, gerekli önlemlerin alınmaması halinde devleti yıkabileceğini vurgulamış, konuya hâkimiyeti ve önerilerinin netliğiyle komutanları etkilemişti.
TÜSİAD'ın 37 yaşındaki yeni Başkanı Ali Koçman görevi devraldıktan sonra verdiği demeçlerden birinde «24 Ocak kararlarının desteklenmesini istiyor ve şöyle diyordu:
«1946'dan bu yana ilk kez gerçekten özel sektöre dayalı bir ekonomi politikası izlemek isteyen bir hükümetin, oyunun kurallarına uygun olarak düzenlediği bu önlemler paketi desteklenmelidir. Özel sektör kısa dönemdeki çıkarlarını bir kenara bırakarak önlemlerin başarısı için özveride bulun- malıdır.»¹
Alınan kararlar IMF'nin klasik reçetesine o kadar uygun kararlardı ki, IMF ve Dünya Bankası gibi kuruluşların bu kararları olumsuz karşılaması düşünülemezdi. Nitekim gerek kararlar hazırlanırken yapılan sondaj niteliğindeki temaslar, gerekse kararlara gösterilen ilk tepkiler dış dünyanın kararlara olumlu bakacağının ilk işaretleri oluyordu."
Okur Takip Önerileri
12 EYLÜL PİYANGOSU
25 Ocak 1980 Cuma.
Topluca «24 Ocak kararları diye anılacak olan ekonomik önlemler paketi bir gün önce açılmış. Amerikan Doları, bir hamlede 47 liradan, 70 liraya yükseltilmiş. Başbakanlık Müsteşarı Turgut Özal ekonominin tek hakimi haline gelmiş. Bomba etkisi yapan zamlar peş peşe açıklanıyor. Petrol ürünlerine, kömüre, demir-çelik ürünlerine, çimentoya, kâğıda yüksek oranlı zamlar yapılmış. Piyasa şaşkınlık içinde.
Aynı gün Sheraton Otelinde yapılmakta olan TÜSİAD genel kurulunda ise oldukça farklı bir hava esiyor. TÜSİAD'ın ağır topları, bir şoku ya da şaşkınlığı değil, amacına ulaşmış insanların rahatlığını yaşıyorlar. TÜSİAD'ın iki yıldır savunduğu «çıkış yolu» senaryosuy. la TÜSİAD üyesi Turgut Özal'ın Süleyman Demirel'e aldırttığı kararlar arasında öyle benzerlikler var ki, TÜSİAD'ın bunu alkışlamaması olanaksız. Hemen herkes memnun, umutlu görünüyor.
Özal yoklukların giderilmesinin ve fiyat artışlarının zaman içinde kontrole alınmasının halkı olumlu etkileyeceğini; gelir dağılımının düzelmeye başlamasıyla <kaybolmakta olan orta gelir grubunun yeniden genişleyeceğini düşünüyor, bu, nedenlerle uygulanan önlemlerin destekleneceğini ileri sürüyordu.