Kitap; içinde bulunulan toplumu, din gruplarını veya dinsiz grupları eleştirel gözlemlemek adına çok sağlam bir anlatı sunuyor. Hemde yerine göre sert yerine göre bir şeylere bağlanmanın güzel olacağı şeklinde uyarılar yaparak.
Aslında her haliyle tek bir sonuca çıkmasa da kitle hareketlerinin içinde yer alan insanların psikolojisini tasvir etmeye çalışmış denilebilir. Ben bu açıdan beğeniyorum lakin çok fazla kişi eğer İslam üzerine tahkik bir araştırma yapmadan inançlıysa (taklidi iman, taassubi iman gibi. bence yazarın eleştirdiği iman şekli bunlar) bu kitap bulunduğu inançtan veya kitleden soğumasına sebep olabilir. Ama yeterli düzeyde tahkikse, bunu tam tersi bir şekilde görüp;
sonuçta dinsizlik bir inanç,
kişilerde kitlesiz kalamamaya mahkumsa,
yazılan eleştirelerden çok fazla ders çıkarabilecektir.
Yazarın çoğu değil de bazı tarihsel verilerde ve kişisel olarak tespitlerinde de yanıldığı, tam tersinin olabildiği yer yer görülüyor. Bunu bilerek okumak eleştirel bir kitabı eleştirel okumak olacağından okunması gereken biçim olacaktır.
Kitap, tarihsel olarak da bir çok olayın sebebinin anlaşılmasına ve kişinin kendisini keşfetmesine vesile olacaktır.
Ve insanın nasıl bir paranoya yaşayabildiği ve kendini tanımazsa nasıl bir paradoksun içinde yaşadığının en güzel biçimi gözükecektir.
