Əhməd Cəmil
- Ay nənə, bir nağıl da de!
- Ömrüm-günüm, yat daha,
Hamısını indi desəm, nağıl qalmaz sabaha.
- Can nənə, de birini də.
- Ağrın alım, sözə bax.
Evimizdə səndən savay, gör heç varmı bir oyaq?
Gecə keçib, ev soyuyub, hənir gəlmir ocaqdan;
Taxt üstündə məstan pişik, odur, yatıb bayaqdan.
Ört üstünü, dərdin mənə, bax, eşikdə yel əsir…
-
Küçədə ağlayan altı və səkkiz yaşlı iki uşağı təsvir edir. Onlar müharibə illərində xanimanlarından ayrı düşmüş, ata-analarını itirmişlər. Onların səsinə bir intelligent,bir çinovnik, bir mömin nəhayət, sənəti məlum olmayan bir lal gəlir. Zəng səsini eşidən intelligent uşaqlara iki şahı atıb gedir. Azan səsinı eşidən mömin də gedir. Nəhayət,uşaqların yanında ancaq lal qalır. Bu lal mərhəmət hissi ilə coşaraq, ağlayan uşaqları qucağına alıb təsəlli verir və ovudur.Əslinə baxsan, milliyyəti, sənəti, peşəsi və əmlak vəziyyəti olmayan bu lal kişini, ədib, lal olduğu üçün yox, müəyyən dərəcədə kar olduğu üçün təsvir və tərif etmişdir. C.Məmmədquluzadənin təsvir etdiyi şəhərdə və küçədə ziyalılar, çinovniklər, tacirlər, möminlər mühitində yetim uşaqların halınaqalan yeganə adam laldır. Nə üçün? Çünki, bu lal һәm də kardır. , kar isə zəng səsini, yəni müasir burjua şüarlarını eşitmir, bu kar azan səsini, yəni din nümayəndələrinin hiylə və yalanını eşitmir.
Seymur Azərbaycan ədəbiyyatından demək olar, oxumadığım sıraya keçən imzalardandı artıq. Bunlara təəssüflənirəm, amma kimsə Seymur Baycan oxuyanda nə qədər sevindiyimi anlada bilmirəm... Özümə də izahsız qalan məsələdi.