Her türlü kuvvet padişahın elindeydi. Ancak bunu keyfî olarak değil, kanun, nizam ve an'anelere dayanarak ve muamelatın icaplarına göre yürütürdü. Osmanlı Devleti'nde kanun ve nizamlar, bir İslâm devleti olarak İslam hukukuna dayanmakta, dolayısiyle gerekli kurallar Kur'an, hadis, icma ve kıyas gibi İslam'ın temel ilkelerine göre tesbit edilmekteydi.