Burda bitip tükendik ama bu batış bir doğusun müjdesini taşıyor, ölduğumuz gibi tekrar dirileceğiz.
Deniz sakin ve derin;
Her şey sinesinde yatar ;
Tek bir adım at ve ne varsa bitsin,
Bir batış, bir kabarcık, hepsi o kadar.
"Batış ve kurtuluş gibi, bir milletin tarihinde ikisi tek yüzyıl içine pek az defa sığmış olan ve yalnız biri millî tarihin bir büyük faslı olan iki hâdiseyi dört, beş yıl içinde görüp geçirmiş, en büyük acıyı ve en büyük millî sevinci tatmış olanların hikâyeleri okunmaya değer."
Sayfa 10 - Pozitif YayınlarıKitabı okuyor
Dünya uzaklarda,
İndirilmiş gibi derin bir mezara
Ne kadar da çorak ve yapayalnız
Bulunduğu yer şimdi!
Derin bir hüzün yankılanmakta
Göğsünün tellerinden
Anıların uzaklığı
Gençliğin arzuları
Çocukluktaki düşler
Bütün bir uzun yaşamın
Kısacık sevinçleri
Ve nafile umutları
Kurşuni giysilerle gelmekteler
Günbatımından sonraki
Akşam sisleri gibi,
Batış.
Dünya uzaklarda
Rengârenk hazlarıyla.
Başka yerlerde
Kurmuş ışık
Neşeli çadırlarını.
Bir daha asla dönmeyecek mi
Sadık çocuklarına
Bahçesine
Görkemli evine?
Yaşlı insanlar, bir yabancının ülkesine geri dönmek istemesi gibi, gençlik günlerini hatırlamaya bayılırlar. Bir şairin en güzel şiirini okumaktan zevk duyması gibi, onlar da çocukluk anılarını anlatmaktan büyük bir haz duyarlar. Şu an, onlara göre çok hızlı akıp geçtiği için, gelecek de onlara sisler içindeki batış ve mezar gibi göründüğü için, çocukluk hikayelerini zihinlerinde hep canlı tutarlar.
Yüreğim Milletimin halinden kanlıdır. Böyle ce bir milletin, İslâm Milletinin düştüğü acı bölünme, cehalet, maddî ve mânevî batış hali beni tarif- siz sıkıntılara düşürür. Ama yine Allah'ın rahmeti gelir, beni ye'se düşmekten kurtarır.
Sayfa 17 - 16. BaskıKitabı okudu
Dolayısıyla Osmanlı döneminin ne Batıcılığı, ne Osmanlıcılığı, ne Türkçülüğü, ne de İslâmcılığı bu topraklarda yaşayan insanların yeni bir hayat damarı sahibi olmalarına yarayan düşüncelerle ilgili değildir. Bu akımların ilgili olduğu tek şey “batmaktan kurtulma” endişesidir. Tek istikamet batmaktan kurtuluş olduğu için de her çırpmış biraz daha batışı getirmiştir. (Belki hâlâ aynı batış devam ediyor.)
Ne tarafa yöneleceğimi bilemeden kalakaldım; güvendiğim, inandığım kitaplardan bir cümle bile bu batış sırasında, beni sarsan bu kasırgada yardımıma gelmiyordu.
Sayfa 90Kitabı okudu
Meşhur örnek üzerinden anlatalım: Ay'ın ve Güneş'in ne zaman doğup batacağı astronomik gözlemler sonucunda önceden tespit edilmiş ve takvimlere yazılmıştır. Bu akşam Güneş'in batış vakti şimdiden belli. Akşam olunca bakıyorsunuz tam dakika ve saniyede Güneş batıyor. Ancak Güneş, biz onun batış vaktini takvime yazdık diye batmıyor. Biz bir ön bilgiyle onu yazıyoruz ancak Güneş bizim yazımıza göre hareket etmiyor.
Çağ güç, çetin bir çağ, bir batış çağı.
•••
İnsanı büyük yapan onun bir amaç değil, bir köprü olmasıdır: insanın sevilebilecek yanı bir öteye geçiş ve bir batış olmasıdır.
•••
Sayfa 8Kitabı okudu
