Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Bülbülüm Altın Kafeste Metaforu
"Özgür irademiz var mı?" sorusuna kendimce mantıklı bir açıklama buldum ve bunu kafama göre uydurmadım.
Free Will: A Very Short Introduction
Free Will: A Very Short Introduction
ve
Felsefeyi Yaşamak
Felsefeyi Yaşamak
kitaplarındaki metinler haricinde Murat Bardakçı ve Fatih Altaylı'nın programlarına katılan Ahmet Mahmut Ünlü ve Abdulaziz Bayındır gibi zatların da görüşlerini dinledim. Bir türlü verilen cevaplardan tatmin
Süleyman Sina Çelik

Süleyman Sina Çelik

@SSCelik
·
18 Ocak 2023 13:04
Özgür İrade Sorunu (Aslında bir çözümüm var)
Teolojik Belirlenimcilik Tanrı her şeye gücü yeten ve her şeyi bilen olduğundan, olan bitenin önceden O’nun tarafından buyurulmuş ve O’nun bilgisinde olması gerektiği öğretisidir. O halde, eğer Tanrı benim ne yapacağımı ben daha onu yapmadan biliyorsa ve aslında benim ne yapacağımı buyurmuşsa, özgür seçim yaptığımı söylememin pek anlamı kalmaz. Az sayıda Müslüman ve başka hiçbir Hıristiyan ilahiyatçı bu sonucu kabul etmeye yanaşmaz; çünkü bu, Tanrı’nın yasalarına itaat etme ya da etmeme durumunda olacakları öğreten dinlerinin diğer öğretileriyle çelişir.
Sayfa 246 - Ayrıntı Yayınları, (çev. Abdullah Yılmaz)
"Biyolojik deterministlere göre bizler özgür değiliz çünkü yaşamlarımız, belirli davranışlar veya bu davranışlara yatkınlığa neden olan genler gibi görece az sayıdaki içsel nedenle sınırlandırılmış durumdadır. Fakat bu bakış açısı, insan biyolojisi ile diğer organizmaların biyolojileri arasındaki farkın özünü gözden kaçırmaktadır. Beynimiz, ellerimiz ve dilimiz bizi dış dünyanın pek çok başat özelliğinden bağımsız kılmıştır. Biyolojimiz, bizi, kendi ruhsal ve maddi çevresini durmaksızın yeniden yaratan ve yaşamı kesişen nedensel yolların olağanüstü çeşitliliğinin sonucu olan varlıklar haline dönüştürmüştür. İşte bu nedenle bizi özgür kılan, biyolojimizdir."
Sayfa 380Kitabı okudu
Reklam
Siz pozitif ayrımcılık ve kota hakkında ne düşünüyorsunuz?
(Biyolojik deterministlere göre) Devletin toplumsal programı,toplumsal durumu "doğal olmayan" bir eşitliğe yönlendirmek olamaz çünkü bu,nasıl yapılırsa yapılsın,"yapay"lığından ötürü olanaksızdır;bunun yerine devlet,bireylerin doğuştan gelen özelliklerinin onları yatkın kıldığı konumlara ulaşabilmeleri için gerekli olan hareketliliği destekleyecek zemini sağlamalıdır.Fırsat eşitliğini destekleyen kanunlar teşvik edilmelidir;fakat belli bir sanayi dalındaki iş kontenjanının sözgelimi yüzde 10'unu Siyahlara ayırma güvencesi veren yapay kotalar yanlıştır çünkü bunlar "doğal" eşitsizlik düzeyini aşağı çekme girişimi sayılır.
(Biyolojik deterministlere göre)
Toplumsal olaylar bireylerin davranışlarının doğrudan bir sonucudur,bireysel davranışlar da doğuştan gelen fiziksel özelliklerin doğrudan bir sonucudur.Biyolojik determinizm,insan yaşamını,neden sonuç ilişkisini gen > insan > insanlık şeklinde kurarak açıklayan indirgemeci bir açıklamadır.Hatta açıklamadan da fazlasıdır;bu bildiğimiz siyasettir.Çünkü statü,zenginlik ve güç eşitsizlikleri barındıran toplumsal düzenler biyolojik yapımızın doğrudan bir sonucuysa,o halde,birtakım devasa genetik mühendisliği projeleri hariç,hiçbir uygulama toplumsal yapıda veya bu yapıdaki birey ve grupların konumlarında kayda değer bir değişiklik yapamaz.Biz "doğal" ız,demek ki değişemeyiz.Mücadele edebilir,yasalar çıkarabilir,hatta devrimler yapabiliriz ancak hepsi boş yere sarf edilen çabalardır.Arka planında biyolojik insan davranışı kuralları olan bireyler ve gruplar arası doğal farklılıklar,toplumu düzenleme amaçlı cahilce çabalarımızı eninde sonunda başarısızlığa uğratacaktır.
(Biyolojik deterministlere göre)
Biyoloji,başka bir deyişle kalıtım,her zaman kaçınılmazlığı ifade etmek amacıyla kullanılır:Biyolojik olan her şeyi doğa vermiş,bilim de kanıtlamıştır.Biyoloji değişmezdir,bu nedenle üzerinde tartışılamaz.İngiltere Sosyal Hizmetler Bakanı Patrick Jenkin,1980 yılındaki bir televizyon röportajında,çalışan annelerden bahsederken bu anlayışın bir örneğini sergiler: "Açıkçası,annelerin babalarla aynı çalışma haklarına sahip olduklarını düşünmüyorum.Tanrı çalışma konusunda eşit haklara sahip olmamızı isteseydi,kadın ve erkeği yaratmazdı.Bunlar biyolojik gerçekler;bir çocuğun annesine ihtiyacı vardır." Tanrı'nın ve bilimin çifte meşrulaştırma amacıyla kullanılması,Yeni Sağ ideolojisinin tuhaf ama alışılagelmiş bir özelliğidir.Yeni Sağ,insan doğasına ilişkin güçlü otorite kaynaklarını doğrudan kullanmayı sever.