Fakat 17'nci yüzyıldan sonra İslam dünyasının çöküşü kesinleşti. Son üç bucuk yüzyıl içinde Avrupa'nın ilerleyişi karşısında İslam dünyası insan geriliğinin simgesi haline geldi. Ve bu arada İslam insanı, uygarlığının ve tarihinin bütün anlamını unuttu. Düşün alanında, Türkistan'ın Farabi'sinden Endülüs'ün İbn Rüşd 'üne kadar uzanan, eski Grek düşünü ile modern Batı düşününün «göbek bağı» olan muhteşem fikir geleneği paramparça edilerek yok oldu.